Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Cantieni concernent il svilup da la producziun d'energia solara en il Grischun (vias chantunalas)

Sessiun: 21.04.2021

Ils 26 da november 2020 ha l'Uffizi federal d'energia publitgà il document da basa «Perspectivas energeticas 2050+». En quel document vegnan preschentads differents scenaris pertutgant la purschida d'energia e la dumonda d'energia en Svizra fin l'onn 2050. Tenor il maletg da finamiras «Svizra neutrala al clima fin l'onn 2050» che furma la basa da las «Perspectivas energeticas 2050+» duai la producziun dals implants fotovoltaics vegnir augmentada dad oz 2 TWh sin 34 TWh (40% da la producziun brutta d'electricitad). En Svizra e pia er en il chantun Grischun duai la producziun dals implants da fotovoltaica gidar essenzialmain a midar ad ina producziun d'energia or d'energias regenerablas ed a reducir il CO2 fin l'onn 2050.

En sia resposta a la dumonda Cantieni concernent la producziun d'energia solara vi da stabiliments d'infrastructura e vi d'edifizis dal chantun è er la Regenza da l'avis che cun la producziun d'energia solara possia er il chantun gidar a cuntanscher las finamiras da la politica d'energia da la Confederaziun e dal chantun. Plinavant scriva la Regenza ch'ella haja l'intenziun d'examinar pli detagliadamain las pussaivladads per implants fotovoltaics er en connex cun projects da vias, sch'i sa tracta da trajects che dovran energia electrica per lur manaschi.

Sin basa da questas explicaziuns supplitgeschan las sutsegnadras ed ils sutsegnaders la Regenza da respunder las suandantas dumondas:

  1. Hai pudì vegnir examinà, sch'i pudessan vegnir installads moduls da fotovoltaica sin singuls trajects da vias che dovran energia electrica per lur manaschi?
  2. Sche quai è pussaivel, en tge dimensiun pensa la Regenza da cumplettar ils singuls trajects da via?

Tavau, ils 21 d'avrigl 2021

Cantieni, Bigliel, Rettich, Baselgia-Brunner, Brunold, Buchli-Mannhart, Cahenzli-Philipp, Caluori, Casutt-Derungs, Caviezel (Cuira), Crameri, Danuser, Degiacomi, Della Vedova, Deplazes (Rabius), Epp, Fasani, Florin-Caluori, Föhn, Gartmann-Albin, Horrer, Kienz, Kunfermann, Maissen, Märchy-Caduff, Müller (Favugn), Müller (Susch), Natter, Preisig, Sax, Schutz, Tomaschett-Berther (Trun), Ulber, von Ballmoos, Zanetti (Landquart), Decurtins-Jermann, Pajic, Spadarotto, Stieger, van Kleef

Resposta da la regenza

Cun la data dals 28 d'avrigl 2020 (prot. nr. 342/2020) ha la Regenza respundì la dumonda Cantieni concernent la producziun d'energia solara vi da stabiliments d'infrastructura e vi d'edifizis dal chantun da la sessiun da favrer 2020 ed ha empermess d'examinar las pussaivladads per implants fotovoltaics (implants FV) en connex cun projects da vias che pertutgan trajects che dovran energia electrica per lur gestiun.

Tut en tut èn vegnids examinads 68 lieus en la proxima vischinanza da stabiliments d'infrastructura existents (tunnels e gallarias) en il perimeter da las vias chantunalas principalas e da colliaziun, che han ina colliaziun cun la rait electrica. Actualmain posseda il chantun Grischun passa 16 tunnels u gallarias sin las vias principalas sco er 19 sin vias da colliaziun, che vegnissan en dumonda per in'utilisaziun d'implants FV. Cun evaluar ils lieus pussaivels d'implants FV han ins stuì chattar en in emprim pass ina situaziun adattada per ils panels FV, che ha pauca sumbriva. Plinavant èsi vegnì resguardà ch'ils implants FV vi dals stabiliments d'infrastructura per lung da las vias chantunalas èn exposts ad ina ristga pli gronda da crudada da crappa e da lavinas. Ulteriurs criteris d'utilisaziun èn ch'ils implants FV ston resister al manaschi da la via (emissiuns dal traffic sin via) ed al mantegniment da la via (tgira da las surfatschas verdas, servetsch d'enviern e.u.v.) respectivamain na dastgan betg restrenscher tals. Ultra da quai na dastgan ils implants FV er betg impedir las inspecziuns periodicas dals stabiliments.

Tar la dumonda 1: L'onn 2020 èn vegnids evaluads lieus pussaivels per implants FV cun l'intent da cuvrir – sche quai è economicamain realisabel e pratitgabel – l'agen basegn tar tunnels chantunals e tar gallarias chantunalas. Dals 68 lieus examinads vegnan sis en dumonda per in scleriment pli detaglià. Da quels han dus in "bun" potenzial e quatter in potenzial "mesaun" per l'utilisaziun da fotovoltaica. Ultra dals criteris menziunadas qua survart ston vegnir resguardadas la garanzia dal mantegniment dals stabiliments, la rentabilitad dals implants sco er la segirezza dal traffic, particularmain facturs sco il mantegniment dals profils interiurs, la construcziun senza obstachels e l'exclusiun d'eventuals tschorvaments tras ils moduls da fotovoltaica.

Tar la dumonda 2: Ils sis lieus che vegnan potenzialmain en dumonda èn ils suandants stabiliments d'infrastructura dal chantun Grischun:

-       tunnel Trin, portal ost (fatschada da la centrala)

-       tunnel Crestas, portal ost (mir da sustegn)

-       tunnel Plattas, portal sid (mir da sustegn)

-       tunnel Runtgaglia 2, portal sid (mir da sustegn)

-       tunnel Lavin, portal vest (mir da sustegn)

-       gallaria Salezertobel, portal ost (paraid da la gallaria)

Suenter ch'igl è vegnì examinà cun success che quests projects èn realisabels, duai vegnir installà in implant FV en quests lieus per cuvrir l'agen basegn d'energia, e quest implant duai vegnir gestì tras il chantun. Ils objects cun ina "buna" qualificaziun èn ils tunnels "Trin" e "Plattas". La realisaziun da quests implants FV duai cumenzar gia l'onn 2021.

Cura ch'i vegnan planisads novs implants d'infrastructura, vegnan fatgs en l'avegnir ils scleriments pertutgant l'utilisaziun solara gia durant la fasa da project. Ultra da quai èsi da menziunar ch'il chantun Grischun ha gia realisà implants FV vi da tunnels, uschia p.ex. al portal dal tunnel Spitg 1 (via sursilvana da la vart dretga dal Rain, tranter Panaduz e Versomi). Quest implant serva ad illuminar l'orientaziun optica dal tunnel. Plinavant valitescha il chantun cun bainvulientscha dumondas d'investiders potenzials che vulan realisar implants FV vi da stabiliments d'infrastructura dal chantun, sche quests implants adempleschan ils criteris da realisabladad menziunads qua survart.

14 da zercladur 2021