Cun la guerra en l'Ucraina è il Grischun vegnì confruntà cun ina nova situaziun: Il dumber da requirentas e requirents d'asil che la Confederaziun ha attribuì al chantun è sa multiplitgà cun ina giada. Pervia dal grond dumber da persunas ha la Regenza decidì la primavaira 2022, che las persunas che basegnan protecziun cun il status da dimora «S» pon vegnir alloschadas er en abitaziuns da locaziun u tar famiglias ospitantas, ultra dals alloschis collectivs chantunals. Grazia a l'avertadad ed a la solidaritad da la populaziun grischuna, han las persunas che tschertgan protecziun pudì chattar in alloschi entaifer curt temp.
Bleras famiglias ospitantas dattan ussa gia bler pli ditg che planisà alloschi a persunas che tschertgan protecziun. Intgins chantuns na sajan betg dal tut segirs, quant stabel che l'alloschament da persunas che tschertgan protecziun durant plirs mais tar persunas privatas saja, scriva la Conferenza da las directuras e dals directurs chantunals dals affars socials (CDAS) sin dumonda da la Südostschweiz (ediziun dals 15 da fanadur 2022). Quests dubis vegnan er confermads qua tar nus en il Grischun. La convivenza en alloschaments privats è savens pli difficila che spetgada. Perquai vulan persunas che tschertgan protecziun adina pli savens midar en atgnas abitaziuns.
Tenor il Departament federal da giustia e polizia (DFGP) èn ils chantuns responsabels per l'alloschament da las persunas che tschertgan protecziun. Quest fatg vegn resguardà, en quel senn che las persunas cun status da protecziun «S» che abitan en abitaziuns da locaziun u en famiglias ospitantas vegnan sustegnidas da princip dals servetschs socials regiunals en ils secturs da l'agid social persunal ed economic. Il sustegn finanzial vegn prestà directamain tras il servetsch social regiunal. Er las famiglias ospitantas pon sa drizzar punctualmain al servetsch social. Per motivs da resursas na po in accumpagnament al lieu dentant betg vegnir prestà actualmain.
Da princip para tut sco reglà, er concernent il sustegn persunal ed economic tras il servetsch social regiunal – la realitad è dentant displaschaivlamain in'autra. Suenter avair retratg ina nova abitaziun, vegn per exempel tenor las directivas vertentas bain surpigliada la finanziaziun da quella, tar la tschertga sco tala vegnan las persunas che tschertgan protecziun dentant laschadas sulettas, respectivamain èn ellas avisadas sin il sustegn da las famiglias ospitantas. Spezialmain pervia da la gronda barriera linguistica n'èsi praticamain betg pussaivel, che las persunas che tschertgan protecziun chattian sezzas in object da locaziun adattà.
Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders tschentan en quest connex las suandantas dumondas a la Regenza:
- Co valitescha la Regenza la stabilitad da l'alloschament da persunas che tschertgan protecziun tar persunas privatas e tge mesiras han ins prendì e prendan ins per far frunt a las temas menziunadas?
- Tge mesiras ponderescha il chantun da prender, per pudair assister al lieu ed en moda effectiva las persunas pertutgadas e per uschia distgargiar las famiglias ospitantas indigenas?
- Co po la Regenza garantir las resursas persunalas necessarias tar ils posts da servetsch cumpetents e tar ils servetschs socials regiunals durant la durada da la crisa en l'Ucraina.
Cuira, ils 19 d'october 2022
Gansner, Epp, Müller, Altmann, Bardill, Beeli, Berther, Bettinaglio, Biert, Binkert, Bisculm Jörg, Bleuler-Jenny, Brandenburger, Brunold, Cahenzli-Philipp (Vaz Sut), Collenberg, Crameri, Danuser (Cazas), Derungs, Dietrich, Dürler, Gredig, Heini, Hoch, Hohl, Holzinger-Loretz, Kasper, Kocher, Kohler, Kreiliger, Loepfe, Maissen, Mani, Mazzetta, Messmer-Blumer, Michael (Donat), Nicolay, Preisig, Rutishauser, Said Bucher, Schutz, Stiffler, von Ballmoos, Widmer, Wieland, Zanetti (Landquart), Zanetti (Sent)