La regenza grischuna communitgescha la repartiziun dals mandats dal cussegl grond sin ils circuls per las elecziuns cirquitalas dals 18 da matg 2014. Ultra da quai ha la regenza approvà ina nova cunvegna da prestaziun cun il center svizzer d'electronica e da microtecnologia a Landquart per ina perioda dad otg onns.
Elecziuns dal parlament 2014: repartì ils mandats sin ils circuls
Per l'elecziun dal cussegl grond dals 18 da matg 2014 ha la regenza fatg la repartiziun dals mandats dal cussegl grond sin ils circuls. La repartiziun dals mandats sa basa sin la populaziun residenta svizra dals circuls sin fundament da la statistica federala da la populaziun e da las chasadas (STATPOP). Per las elecziuns cirquitalas 2014 datti midadas dal dumber da mandats en dus circuls. Il circul da Tusaun gudogna in mandat, il circul da Churwalden perda in. La repartiziun dals 120 mandats dal cussegl grond sin ils 39 circuls electorals po vegnir consultada
qua. La glista vegn ultra da quai publitgada en il Fegl uffizial dal chantun.
Per calcular la repartiziun dals mandats è vegnida consultada la STATPOP 2012 ch'è vegnida publitgada da curt e che cuntegna las cifras dal stadi da la populaziun dals 31 da december 2012. Supplementarmain vegnan resguardadas duas fusiuns da vischnancas che han gì lieu suenter ils 31 da december 2012 e che han midà l'appartegnientscha al circul da duas vischnancas respectivamain che vegnan anc a far quai (fusiun a la vischnanca da Stussavgia per il 1. da schaner 2013 e fusiun a la vischnanca da Glion per il 1. da schaner 2014).
Nova cunvegna da prestaziun cun il center svizzer d'electronica e da microtecnologia (CSEM) a Landquart
Per ils onns 2014 fin 2016 ha la regenza approvà ina nova cunvegna da prestaziun cun il center da perscrutaziun dal CSEM. La finamira è d'orientar il center da perscrutaziun dal CSEM durant ils proxims onns consequentamain tenor ils basegns da las interpresas regiunalas da tecnologia en la Val dal Rain alpin. La nova orientaziun dal center è vegnida instradada cun success gia l'onn 2012. Las relaziuns envers l'industria regiunala duain vegnir rinforzadas ulteriuramain, q.v.d. novas tecnologias confurmas al basegn duain vegnir sviluppadas en stretga collavuraziun cun las interpresas e duain vegnir realisadas industrialmain.
En il rom da la cunvegna da prestaziun ha la regenza garantì al center da perscrutaziun dal CSEM a Landquart per ils onns 2014 fin 2017 ina contribuziun chantunala da totalmain 4 milliuns francs. Vitiers vegn ina contribuziun en il rom da la nova politica regiunala (NPR) d'ulteriurs totalmain 4 milliuns francs, mintgamai per la mesadad a quint da la confederaziun e dal chantun. Per ils onns 2018 fin 2021 vegnan garantids ils medems imports en la cunvegna da prestaziun. Per l'ina stgaffescha quai ina segirezza da planisaziun, per l'autra duai vegnir reexaminà suenter 4 onns, sche las finamiras èn vegnidas cuntanschidas e sche las finamiras da prestaziun duain eventualmain vegnir adattadas a las cundiziuns generalas ch'èn sa midadas. Resalvadas restan la concessiun respectiva dals credits tras il cussegl grond sco er l'approvaziun dals programs da realisaziun da la NPR tras il chantun e tras la confederaziun per ils onns 2016 fin 2019 e 2020 fin 2023.
Ord vista da la regenza gioga il center da perscrutaziun dal CSEM a Landquart ina rolla impurtanta en il process d'innovaziun da las interpresas regiunalas da tecnologia. Il center eruescha regularmain – en contact direct cun las interpresas – ils basegns regiunals specifics per las branschas e resumescha quests basegns en in portfolio da tecnologia. Sin fundament da quest portfolio vegn elavurada ina roadmap da tecnologia – ina planisaziun dal project. Quest proceder garantescha ch'il center da perscrutaziun lavura tenor ils basegns d'innovaziun dal martgà regiunal e rinforza uschia sia cumpetitivitad.
La collavuraziun pli e pli intensiva cun l'industria chaschuna er in engrondiment dal sectur d'activitad dal center. Ils proxims 8 onns èsi previs da crear a Landquart fin a 14 ulteriuras plazzas da lavur autamain qualifitgadas (oz 21). Ultra da quai gida il center a furmar ulteriuras forzas da lavur extraordinarias che pervegnan da l'industria regiunala ed a gudagnar ulteriuras forzas da lavur extraordinarias per la regiun.
La promoziun da l'ICF sto vegnir elavurada da radent
La regenza grischuna dumonda la confederaziun da desister ad interim da suttametter l'ordinaziun d'energia ad ina revisiun, e quai concernent il sectur da l'indemnisaziun per cuvrir ils custs da la furniziun d'electricitad (ICF). Sco che la regenza constatescha en la resposta da consultaziun tar la revisiun da l'ordinaziun d'energia, duai dentant vegnir examinà, sch'ils instruments da promoziun da la ICF pon vegnir repassads en il rom da las ulteriuras tractativas davart la strategia federala d'energia 2050. La regenza pretenda ina nova concepziun da princip da la ICF, ch'è orientada tenor la relaziun dals custs e dal niz e che sustegna er investiziuns per augmentar l'effizienza da las ovras idraulicas grondas.
La concepziun actuala da la ICF favurisescha – tar la forza idraulica – las ovras electricas pitschnas, empè d'ina utilisaziun pli raziunala da l'aua en ils stabiliments existents. Ord vista da la regenza grischuna sa mida quai mo minimalmain er cun la revisiun proponida da l'ordinaziun d'energia. Generalmain resta la contribuziun proporziunala da la ICF er suenter la revisiun proponida pli gronda tar las ovras idraulicas pitschnas, schebain che questas ovras furneschan procentualmain mo ina producziun da current relativamain minimala.
Per novs stabiliments che vegnan construids per lung d'auas natiralas duess la ICF vegnir pajada pir a partir d'ina limita inferiura dad 1 megawatt prestaziun installada. Ultra da quai duess la ICF esser pussaivla er per ovras idraulicas cun ina prestaziun installada da passa 10 megawatts.
Il Grischun renunzia da reintroducir il stop da medias e medis
La regenza na vesa nagin motiv per restrenscher l'admissiun da furniturs da prestaziuns che pratitgeschan a quint da l'assicuranza obligatorica per la tgira da persunas malsaunas. Ella profita da la pussaivladad da prender distanza dal nov stop d'admissiun da medias e medis ch'è vegnì concludì da la confederaziun (stop da medias e medis) il fanadur 2013. Quai constatescha la regenza en in'ordinaziun ch'è necessaria per reglar questa dumonda. Il stop da medias e medis na vegn pia betg realisà en il chantun Grischun.
Il stop d'admissiun era vegnì relaschà da la confederaziun per l'emprima giada l'onn 2002. La mesira ch'era limitada a 3 onns è vegnida prolungada 3 giadas ed è crudada davent la fin da l'onn 2011 per mancanza d'ina regulaziun successiva. Dapi il fanadur 2013 vala la nova ordinaziun federala che surlascha facticamain als chantuns da reintroducir il stop da medias e medis.
Fixà las contribuziuns per la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia
Ils custs normads per las purschidas subvenziunablas da la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia importan 9,05 francs per ura da tgira e per uffant per l'onn 2014. Per ils emprims 3 onns importa la tariffa da contribuziun dal chantun per purschidas novas da la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia 25 pertschient dals custs normads. Per tut las ulteriuras purschidas importa questa tariffa 20 pertschient dals custs normads. Resalvada resta la concessiun dal credit tras il cussegl grond.
La contribuziun chantunala per purschidas existentas e novas da la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia importa l'onn 2014 tut en tut circa 2,44 milliuns francs. En quest import n'èn betg cuntegnidas las contribuziuns chantunalas per purschidas existentas e novas da las ulteriuras structuras dal di tenor la nova lescha da scola.
L'iniziativa cunter la chatscha speziala ha rimnà 10 229 suttascripziuns
L'iniziativa dal pievel per abolir la chatscha speziala (iniziativa cunter la chatscha speziala) ch'è vegnida inoltrada ils 21 d'avust 2013 è reussida cun 10 229 suttascripziuns valaivlas. En il rom dals conclus da princip da la regenza e resguardond ils termins legals vegn l'iniziativa legislativa surdada al departament da construcziun, traffic e selvicultura en la furma d'in sboz elavurà per l'ulteriur repassament.
Da vischnancas e da regiuns
- Glion: La revisiun parziala da la planisaziun locala, concludida da la citad da Glion ils 7 da zercladur 2013, vegn approvada. La revisiun cuntegna la midada da zona da la parcella nr. 570 da la zona per edifizis e per stabiliments publics en ina zona da mastergn.
- Medel/Lucmagn: A la vischnanca da Medel/Lucmagn vegn concedì in emprest da la confederaziun da 190 000 francs en il rom da la nova politica regiunala (NPR) per il project "Academia Vivian – realisaziun d'ina chamona da guaud". Quai cun la resalva che la finanziaziun totala saja reglada. Sco prestaziun d'equivalenza a l'emprest da la NPR vegn garantida ina contribuziun chantunala da 31 984 francs a favur da quest project. Resalvada resta la concessiun dals credits tras il cussegl grond. Il project prevesa da construir ina chamona da guaud en il territori da "Stagias". La chamona duai pudair vegnir duvrada tant da classas da scola sco er d'uniuns, da firmas, d'organisaziuns e da persunas privatas. L'Academia Vivian vul entusiasmar in vast public per ils temas guaud, selvaschina e natira.
- Saas: A la vischnanca da Saas vegn empermessa ina contribuziun dad 81 900 francs – en il rom da la renovaziun da ses provediment d'aua – per la sanaziun dals enchaschaments da las funtaunas Plangga e Steinen, per il conduct d'affluenza Plangga-Hof e per il conduct a la bavraduira Steinen-Flersch. Premessa vegn la subvenziun da la confederaziun.
- Val Stussavgia: A l'associaziun da bigls Malönja, vischnanca da Val Stussavgia, vegn concedida ina contribuziun da 120 960 francs per engrondir e per renovar il conduct d'idrants Malönja-Thalkirch, etappa 2013. La garanzia da la contribuziun chantunala premetta ina subvenziun correspundenta da la confederaziun.
- Tschappina: A la vischnanca da Tschappina vegn garantida ina contribuziun da 564 700 francs per sanar e per reparar periodicamain il provediment d'aua. Resalvada vegn la subvenziun correspundenta da la confederaziun.
Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns
- Secziun dal CAS Piz Terri: Per renovar la serenera da la chamona Terri vegn garantida a la secziun dal CAS Piz Terri ina contribuziun da 58 000 francs or dal fond da sport.
- US Schluein-Glion: Per construir da nov la chasa da club cun cabinas da gardaroba e cun ina tribuna vegn concedida a la US Schluein-Glion ina contribuziun da 100 000 francs or dal fond da sport.
Projects da vias
La regenza ha approvà 1 514 000 francs per lavurs da construcziun sin ils suandants trajects:
- via da Zignau: lavurs d'impressari, nova construcziun da la punt Zavragia
- via da Sursaissa: lavurs da cuvrida, Flond – Valata
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun