Suenter in temp da construcziun da circa in onn ed in manaschi da test da trais mais ha la cussegliera guvernativa Carmelia Maissen avert mesemna uffizialmain il stabiliment per l'allevament da peschs a Claustra. Cun il nov edifizi modern stgaffescha il chantun las premissas areguard il spazi ed il manaschi per manar vinavant il stabiliment. Sonda, ils 2 da november 2024, è la populaziun envidada ad in di da las portas avertas.

«L'Uffizi da chatscha e pestga maina gia dapi 100 onns in stabiliment per l'allevament da peschs a Claustra. Jau m'allegrel, ch'il chantun ha stgaffì – cun la construcziun dal nov edifizi – las premissas manaschialas per pudair manar vinavant il stabiliment en moda persistenta», ha ditg la cussegliera guvernativa Carmelia Maissen, manadra dal Departament d'infrastructura, energia e mobilitad. Il lieu d'enfin ussa al ur sid dal vitg da Claustra, tranter il Seewässerlibach ed ils Cappseen, saja il lieu ideal per il nov edifizi cumpensatoric.

Il stabiliment porta cun sai ina novaziun: «En l'avegnir faschain nus er controllas da selvaschina», ha ditg Marcel Michel, il substitut dal manader da l'Uffizi da chatscha e pestga. Per quest intent ha il local da sfradentar survegnì in access da dadora separà. «Uschia han las controllas lieu independentamain dal manaschi da l'allevament da peschs.» L'allevament da peschs a Claustra è in da totalmain set stabiliments per l'allevament da peschs en il chantun. Tar lur incumbensas tutga la fructificaziun artifiziala da peschs da frega, il cuar ils ovs, l'allevament da peschs per la repopulaziun sco er la tegnida e l'allevament secundar da peschs-mamma. Il stabiliment per l'allevament da peschs a Claustra è cumpetent per la regiun Partenz sco er per il Landwassertal e la Val d'Alvra.

Construcziun da lain funcziunala cun in grond tetg da fotovoltaica
Cun il cumenzament da las lavurs da construcziun il zercladur 2023 han ins demontà l'edifizi existent e la remisa per utensils dal stabiliment per l'allevament da peschs. En provisoris ha il manaschi current pudì vegnir cuntinuà per gronda part, singulas lavurs han ins realisà en auters stabiliments per l'allevament da peschs. Entaifer in temp da construcziun da circa in onn è vegni realisà in nov edifizi che persvada tras sia persistenza e funcziunalitad. Il biro d'architectura D. Jüngling ed A. Hagmann da Cuira è stà responsabel per la projectaziun e per la realisaziun ed ha cumbinà elements moderns cun la moda da construir tipica per il lieu. «Tras la concentraziun da tut ils process impurtants al plaunterren è garantì in manaschi effizient», ha ditg l'architect chantunal Andreas Kohne. L'implant fotovoltaic sin il tetg da la simpla construcziun da lain contribuescha al provediment d'electricitad da l'entir stabiliment per l'allevament da peschs. Ins ha pudì incumbensar principalmain interpresas da la regiun per realisar tut las sorts da lavur per il project. Ils custs per l'edifizi nov, inclusiv las lavurs da preparaziun e da demontascha, han importà var 3,5 milliuns francs. Il Cussegl grond ha approvà quest credit en la sessiun da december 2021.

Di da las portas avertas en il nov stabiliment per l'allevament da peschs

Sonda, ils 2 da november 2024, ha la populaziun la chaschun da visitar il nov stabiliment chantunal per l'allevament da peschs a Claustra. L'Uffizi da chatscha e pestga envida da las 10.00 fin las 15.00 al di da las portas avertas e pussibilitescha da dar in sguard davos las culissas. Ils uffants pon empruvar da tschiffar «peschs d'aur». Per spaisas e bavrondas procura l'Uniun da pestga Claustra. Il lieu cuntanschais Vus bain a pe, cun il velo u mintga mes'ura cun la lingia da bus 232 davent da Claustra Plaz (sortir tar la fermada Sportzentrum). I n'ha nagins parcadis sin l'areal.

Infurmaziuns davart ils stabiliment per l'allevament da peschs en il chantun Grischun

Il chantun n'investescha betg mo en la mesira optimala per cuntanscher las finamiras, numnadamain en il meglierament dal spazi da viver dals peschs, mabain er en la tratga da peschs da repopulaziun. Quai per far frunt en moda cumpensatorica als blers effects negativs sin ils peschs e per mantegnair ina populaziun da peschs utilisabla. Per pudair metter a disposiziun peschs per la repopulaziun datti en il chantun Grischun tut en tut set stabiliments per l'allevament da peschs (Claustra, Trun, Giuvaulta, San Murezzan, Müstair, Le Prese e Cama). Tuts vegnan manads da l'Uffizi da chatscha e pestga (UCP).

L'emprima tratga da peschs en il Grischun han ins prendì en funcziun l'onn 1854 a Samedan. Ella vegniva manada sin basa privata dal medi indigen Georg Brügger. A Seglias è vegnì cumenzà l'onn 1891 cun l'emprim allevament da peschs cun sustegn chantunal. El è dentant restà en mauns privats. Il stabiliment per l'allevament da peschs a Claustra, ch'è vegnì construì l'onn 1924, è pia l'emprima e la pli veglia tratga da peschs ch'il chantun Grischun ha construì e ch'el maina sez senza interrupziun dapi lura.

En mintga stabiliment per l'allevament da peschs occupa il UCP in survegliader da pestga ed in substitut dal guardiaselvaschina. En las tratgas da peschs chantunalas vegnan producids mintga onn var in milliun peschs per la repopulaziun da la litgiva d'aual, da la litgiva da lai, da la litgiva giaglia, dal namaycush, dal salmelin da lai e da la litschala. Il consum d'aua per stabiliment dependa dals differents temps da manaschi e da l'occupaziun. Sch'il stabiliment per l'allevament da peschs a Claustra è per exempel en funcziun cun plaina capacitad, importa il consum d'aua – calculà grop – en la chasa da cuar var 235 l/min. ed en ils lajets circa 700 l/min.

Agiunta:

broschura davart il stabiliment per l'allevament da peschs

Fotografias agiuntadas:

Foto 2, Foto 3, Foto 4, Foto 5, Foto 6

© Yanik Bürkli, Bonaduz

Infurmaziuns:

• Cussegliera guvernativa dr. Carmelia Maissen, scheffa dal Departament d'infrastructura, energia e mobilitad, tel. +41 81 257 36 01 (cuntanschibla da las 13.30 fin las 14.00), e‑mail Carmelia.Maissen@diem.gr.ch
• Andreas Kohne, architect chantunal, Uffizi da construcziun auta dal Grischun, tel. +41 81 257 36 31 (cuntanschibel da las 13.00 fin las 14.00), e‑mail Andreas.Kohne@hba.gr.ch
• Dr. Marcel Michel, substitut dal manader da l'Uffizi da chatscha e pestga, tel. +41 81 257 38 94 (cuntanschibel da las 14.00 fin las 15.00), e‑mail Marcel.Michel@ajf.gr.ch

Responsabladad: Uffizi da construcziun auta