En general
Entant che per constituir ina fundaziun independenta è necessaria la dedicaziun d'ina facultad per in intent spezial en furma d'in document public (u d'ina disposiziun testamentara), po ina fundaziun dependenta resultar tras ina fatschenta giuridica da dretg privat cumbinada cun ina cundiziun (RIEMER, Berner Kommentar, Systematischer Teil, N 419 ss.). Per la constituziun d'ina fundaziun dependenta (fond) basta cun auters pleds ina relaziun contractuala.
Ils dretgs e las obligaziuns en ils models d'ina fundaziun tetgala resultan per l'ina da la fatschenta da basa dal dretg d'ierta resp. dal dretg consensual (contract) da las fundaziuns dependentas (fonds) e per l'autra da las prescripziuns generalas dal dretg da fundaziuns cuntegnidas en ils art. 80 ss. CCS, che vegnan applitgadas illimitadamain dentant mo per fundaziuns tetgalas.
La constituziun
Il fond sa basa sin in contract d'affiliaziun tranter la fundatura u il fundatur dal fond e la «fundaziun tetgala d'utilitad publica dal Grischun». Sco cumplettaziun vegn relaschà in reglament dal fond.
En connex cun la liberaziun da taglia da la «fundaziun tetgala d'utilitad publica dal Grischun» èsi necessari da suttametter mintga singul contract d'affiliaziun incl. reglament dal fond a las autoritads da taglia cumpetentas per ch'ellas possian dar lur consentiment. Suenter avair suttascrit il contract d'affiliaziun e suenter avair relaschà il reglament dal fond sa constituescha il fond il pli baud il di suenter la bunificaziun da la facultad dal fond (data da la valuta + 1 di) sin il conto da banca da la «fundaziun tetgala d'utilitad publica dal Grischun» tar la banca chantunala grischuna a Cuira.
La basa per constituir in fond po er esser in testament. Cumplementarmain al testament relascha il cussegl da fundaziun in reglament dal fond. Il consentiment da la surveglianza da las fundaziuns è en quests cas la premissa per la constituziun dal fond.
L'intent dal fond
Entaifer la «fundaziun tetgala d'utilitad publica dal Grischun» èn admess unicamain uschenumnads fonds da promoziun, quai vul dir fonds che na sviluppan betg sezs activitads d'ina moda u l'autra, mabain che persequiteschan lur intent d'utilitad publica exclusivamain cun contribuziuns da promoziun.
La responsabladad per la «fundaziun tetgala d'utilitad publica dal Grischun» ha il cussegl da fundaziun. Quel na duai e na po betg surpigliar la responsabladad per las activitads che vegnan sviluppadas da terzas persunas (nunenconuschentas).
La facultad dal fond
Damai che la «fundaziun tetgala d'utilitad publica dal Grischun» permetta mo uschenumnads fonds da promoziun, vegnan acceptads – consequentamain – mo daners u vaglias. Davart excepziuns decida il cussegl da fundaziun.
Il deposit minimal per constituir in fond importa 50 000 francs.
La gestiun e l'administraziun
Per mintga singul fond vegn fatg in quint separà (bilantscha e quint economic). Ils custs che sa refereschan al fond (per exempel spesas da banca en connex cun in pajament che correspunda a l'intent) vegnan engrevgiads al fond respectiv. Ils custs generals (onurari dal post da revisiun, taxas da l'autoritad da surveglianza e.u.v.) vegnan engrevgiads als fonds proporziunalmain sin fundament da la facultad respectiva dal fond. Per constituir ils fonds e per als administrar vegnan messas a quint als fonds supplementarmain las suandantas taxas:
- constituziun: taxa unica da 200 francs
- gestiun dal fond: taxa da 100 francs per onn.
Ulteriuras infurmaziuns chattais Vus en il reglament da gestiun.
Adattaziuns
Expertas ed experts da fundaziuns diplomads conferman unanimamain che fonds u sutfundaziuns che na suttastattan betg ad ina surveglianza statala (directa) possian vegnir adattads pli facilmain a novas circumstanzas – ed en cas da basegn schizunt schliads – che fundaziuns cun capacitad giuridica.
La «fundaziun tetgala d'utilitad publica dal Grischun» è libra da taglia. En general èn persunas giuridicas liberadas da l'obligaziun da pajar taglia, sch'ellas persequiteschan intents publics u exclusivamain d'utilitad publica en l'interess chantunal u naziunal. La liberaziun da taglia vala per il gudogn ed il chapital che servan exclusivamain ed irrevocablamain a quests intents (art. 78 al. 1 lit. f. da la lescha da taglia). Per obtegnair la liberaziun da taglia (...il gudogn ed il chapital che servan exclusivamain ed irrevocablamain a quests intents...) vegni recumandà, che midadas ed adattaziuns da l'intent dal fond èn pussaivlas mo sch'il dretg da fundaziuns vegn applitgà en moda analoga (art. 86, art. 86a ed art. 86b CCS). En il contract d'affiliaziun po la fundatura u il fundatur dal fond inserir in'uschenumnada resalva da midar l'intent. Suenter l'existenza da 2 onns dal fond po l'intent vegnir midà. Il nov intent sto esser sco fin ussa stringentamain d'utilitad publica. Resalvà resta il consentiment da las autoritads da taglia.