Navigation

Inhaltsbereich

Incumbensa Kappeler concernent «Daners da scola che cuvran ils custs per classas da talents sin il stgalim secundar I»

Sessiun: 09.12.2015

Tenor l'art. 38 da la lescha davart las scolas popularas (lescha da scola) pon las instituziuns responsablas per la scola promover scolaras e scolars cun talents spezials sin il stgalim secundar I, e quellas instituziuns da scola che na mainan nagina classa da talents ston permetter la frequentaziun d'ina classa da talent en in'autra instituziun responsabla per la scola. Il medem artitgel fixescha che l'instituziun responsabla cedenta sto pajar ina taxa da scola che sto vegnir fixada cun l'instituziun responsabla che maina la classa da talents. Sche las duas instituziuns responsablas per la scola n'arrivan betg da sa cunvegnir davart la taxa da scola, fixescha il departament la taxa da scola.

 

En la disposiziun dal departament dals 6 d'october 2014 (daners da scola da la scola da talents Surselva per l'onn da scola 2014/15) s'occupa il DECA dals daners da scola che ston vegnir pajads da las vischnancas cedentas. Il DECA declera che mo quels custs supplementars stoppian vegnir resguardads cun fixar ils daners da scola, ils quals resultan da purschidas obligatoricas. Betg obligatoric saja da metter a disposiziun l'infrastructura tecnica la pli nova u da porscher emnas da project. Medemamain explitgescha il DECA che la grondezza da las classas da talents appartegnia al sectur da ristga da quella instituziun responsabla per la scola che maina ina classa da talents. Il DECA vegn a la conclusiun ch'ils daners da scola ch'èn da pajar na possian betg vegnir fixads mo sin in fundament matematic, mabain sin basa d'ina decisiun tenor l'appreziar. Questa tenuta è vegnida communitgada er a la citad da Cuira cun la brev dals 17 d'avrigl 2015.

 

La tenuta dal DECA chaschuna che instituziuns responsablas per la scola innovativas cun classas da talents ston subvenziunar talents externs e vegnan uschia chastiadas finanzialmain per lur engaschament a favur da giuvenils talentads.

 

Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders incumbenseschan la regenza da procurar ch'i stoppian vegnir pajads per il proxim onn da scola – per classas da talents sin il stgalim secundar I – daners da scola che sa basan sin in quint integral dals custs e che cuvran ils custs.

 

Cuira, ils 9 da december 2015

 

Kappeler, Casanova (Glion), Caviezel (Tavau Clavadel), Alig, Blumenthal, Bucher-Brini, Caduff, Caluori, Casty, Cavegn, Caviezel (Cuira), Claus, Darms-Landolt, Deplazes, Dosch, Engler, Epp, Felix (Scuol), Gartmann-Albin, Gunzinger, Hartmann, Jenny, Joos, Locher Benguerel, Mani-Heldstab, Märchy-Caduff, Marti, Nay, Niederer, Perl, Schneider, Stiffler (Tavau Plaz), Tenchio, Thomann-Frank, Valär, von Ballmoos, Weber, Widmer-Spreiter, Andri, Berther (Segnas), Degiacomi, Tuor

Resposta da la regenza

Da las calculaziuns chantunalas las pli actualas resultan per las instituziuns responsablas per la scola en media custs cumplains da 15 930 francs per scolara u scolar dal stgalim superiur da la scola populara (scola reala e secundara). En questa calculaziun èn resguardads ils custs consecutivs da la nova lescha da scola, betg dentant ils custs supplementars per l'instrucziun en ina classa da talents. Per quests custs survegnan las instituziuns responsablas per la scola contribuziuns chantunalas tenor ils art. 72 ss. da la lescha da scola. L'instrucziun da scolaras e scolars en classas da talents chaschuna custs supplementars. Per classas da talents paja il chantun perquai ina pauschala supplementara annuala da 4000 francs per scolara u scolar tenor l'art. 75 da la lescha da scola. Ultra da quai resultan per part gronds custs er tras la promoziun da talents specifics, p.ex. tras l'instrucziun instrumentala, tras l'equipament da sport u tras contribuziuns ad uniuns. Ils custs per la promoziun da talents specifics na ston dentant betg vegnir surpigliads da l'instituziun responsabla per la scola e n'èn perquai er betg cumpigliads da la noziun dals custs cumplains.

Las purschidas che las scolas da talents ston furnir obligatoricamain èn cuntegnidas en las directivas dal departament d'educaziun, cultura e protecziun da l'ambient concernent scolas da talent e classas da talent dals 22 da december 2012. Quai èn tant secturs che chaschunan pitschens custs supplementars sco er secturs ch'augmentan considerablamain ils custs en classas da talents. Tar ils secturs ch'augmentan ils custs tutga l'obligaziun da garantir la colliaziun tranter la scola e las promoziuns individualas ordaifer la scola en il sectur da talent. Tranter auter sto vegnir engaschada per quest intent ina persuna da coordinaziun cun in grad d'occupaziun dad 1 pertschient per scolara u scolar talentà. Plinavant sto l'instituziun responsabla per la scola porscher 5 lecziuns scolaziun da basa en ils secturs sport e musica. Ils custs cumplains dependan dentant er fermamain da prestaziuns accessoricas betg obligatoricas, p.ex. emnas da project, e da la grondezza da las classas.

Sche instituziuns responsablas per la scola na mainan naginas classas da talent, èn ellas – tenor l'art. 38 al. 3 da la lescha da scola – obligadas da permetter la frequentaziun d'ina classa da talent en in'autra instituziun responsabla per la scola. Las instituziuns responsablas cedentas na pon influenzar en quest connex ni la grondezza da las classas ni la purschida d'ina scola da talents. La scola da talents po percunter offrir ina purschida pli attractiva u main attractiva e regular uschia – almain minimalmain – la grondezza da las classas. I sto pia star en il sectur da ristga da l'instituziun che maina ina scola da talents, quant grondas che las classas da talent resp. lur custs èn effectivamain. Per fixar ils daners da scola che las instituziuns cedentas ston pajar duain vegnir resguardads mo quels custs supplementars che resultan da las purschidas obligatoricas. En cas da classas pitschnas na pon ils custs calculatorics pli auts per scolara u scolar medemamain betg vegnir adossads in sin in a l'instituziun cedenta.

In ulteriur motiv che la ristga sto esser tar l'instituziun che porscha ina scola da talents è l'impediment da fauss impuls. En spezial duai vegnir impedì che pitschnas instituziuns responsablas per la scola fundian classas da talents (bunamain) mo cun scolaras e scolars d'ordaifer ed adosseschian uschia tut ils custs a las instituziuns cedentas. Sche las classas fissan p.ex. fitg pitschnas e sche la purschida supplementara fiss p.ex. fitg gronda en il sectur dals agids tecnics, pudessan ils custs cumplains importar senz'auter passa 30 000 francs per scolara u scolar talentà. Tenor l'avis da la regenza na pon ins betg pretender da las instituziuns cedentas da stuair surpigliar quests custs, perquai ch'ellas n'han nagina influenza sin il dumber da scolas da talents, sin lur purschidas e sin la grondezza da las classas.

Per ils motivs numnads propona la regenza da refusar questa incumbensa.

3 da mars 2016