Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Caviezel (Tavau Clavadel) concernent las consequenzas d'ina renunzia a la facultad per l'agid social e l'obligaziun da sustegnair parents

Sessiun: 13.06.2017

Adina pli savens capiti che persunas bainstantas transcrivan lur proprietad – tras ina retratga anticipada da l'ierta u tras ina donaziun – ad ertavels potenzials u a terzas persunas. Ina tala renunzia a la facultad vegn resguardada tar la calculaziun da las prestaziuns supplementaras che fissan per exempel necessarias per finanziar dimoras en chasas da tgira. Sche las prestaziuns supplementaras vegnan reducidas u schizunt bloccadas en consequenza d'ina renunzia a la facultad, pon ins revegnir – en in ulteriur pass – a l'agid social. Il servetsch social sclerescha en quest connex il sustegn da parents tenor l'art. 328 al. 1 CCS: «Tgi che viva en relaziuns finanzialas favuraivlas è obligà da sustegnair parents en lingia ascendenta e descendenta che vegnissan en miseria senza quest sustegn.» Tenor las directivas da la COSAS èn avant maun relaziuns finanzialas favuraivlas, sch'i vegnan cuntanschidas entradas suttamessas a la taglia da passa 120 000 francs (persunas maridadas: 180 000 francs) per onn. Tar la facultad suttamessa a la taglia vala in import liber da 250 000 francs (persunas maridadas: 500 000 francs). L'obstachel dal sustegn da parents è pia aut. In abus da dretg che permettess da reducir las prestaziuns n'è strusch cumprovabel (art. 11 lit. b da las disposiziuns executivas tar la lescha chantunala da sustegn; DG 546.270). Uschia capiti pli e pli savens che l'agid social, ed uschia la generalitad da las pajataglia e dals pajataglia, sustegna finanzialmain persunas pensiunadas, cumbain ch'ina facultad era avant maun.

Cun situaziuns talmain nuncunvegnentas n'è betg mo confruntada la vischnanca da Tavau, mabain er bleras autras vischnancas (cf. er contribuziun en la SKOS-Line 2/16 «Wer bezahlt, wenn die Altersrente nicht reicht» da Heinrich Dubacher). Sco reacziun a questa problematica ha il chantun Lucerna integrà en sia nova lescha davart l'agid social dals 16 da mars 2015 ina disposiziun che prevesa da quintar valurs da facultad, da las qualas igl è vegnì desistì, sco entradas tar la calculaziun dal dretg sin agid social economic. Per onn vegnan quintads 10 000 francs sco entradas. Resalvà resta il dretg constituziunal sin agid en situaziuns d'urgenza (cf. § 32 da la lescha davart l'agid social dal chantun Lucerna ed ordinaziun appartegnenta). Il cussegl grond dal chantun Berna è sa decidì d'acceptar ina intervenziun parlamentara correspundenta e da reducir ils imports minimals per l'obligaziun da sustegnair parents en cas da renunzia a la facultad. (Moziun nr. 236-2015; nr. da fatschenta 2015.RRGR.897; https://www.gr.be.ch/gr/de/index/geschaefte/geschaefte/suche/geschaeft.gid-7744c7a27865427e987ad27d551ac409.html.)

Nus supplitgain la regenza da respunder las suandantas dumondas:

1. Tge soluziuns u propostas vesa la regenza, per che renunzias a la facultad n'hajan betg per consequenza che l'agid social stoppia gidar a finanziar las tariffas da dimoras en chasas da persunas attempadas e da tgira?

2. Exista – sumegliantamain als chantuns Berna e Lucerna – l'intenziun da stgaffir basas legalas per quintar sco entradas valurs da facultad, da las qualas igl è vegnì desistì, resp. per reducir ils imports da las directivas da la COSAS en connex cun l'obligaziun da sustegnair parents?

Cuira, ils 13 da zercladur 2017

Caviezel (Tavau Clavadel), Mani-Heldstab, Alig, Berther (Mustér), Buchli-Mannhart, Burkhardt, Caduff, Cahenzli-Philipp, Casanova (Glion), Casanova-Maron (Domat), Casty, Casutt-Derungs, Danuser, Della Vedova, Dermont, Dosch, Engler, Felix (Scuol), Giacomelli, Grass, Gunzinger, Hardegger, Hitz-Rusch, Holzinger-Loretz, Jaag, Jeker, Jenny, Kasper, Komminoth-Elmer, Kunz (Fläsch), Kunz (Cuira), Kuoni, Locher Benguerel, Lorez-Meuli, Märchy-Caduff, Michael (Castasegna), Papa, Pedrini, Perl, Sax, Schneider, Steck-Rauch, Steiger, Stiffler (Tavau Plaz), Stiffler (Cuira), Tenchio, Thomann-Frank, Tomaschett (Breil), Tomaschett-Berther (Trun), Toutsch, Troncana-Sauer, Valär, Vetsch (Claustra Vitg), Vetsch (Pragg-Jenaz), von Ballmoos, Wieland, Berther (Segnas), Föhn, Geisseler Severin

Resposta da la regenza

L'obligaziun da sustegnair parents è reglada en il dretg federal, e quai en ils art. 328 e 329 dal cudesch civil svizzer (CCS; CS 210). En vista a las relaziuns socialas midadas ha il parlament federal restrenschì quella fermamain. Dapi il 1. da schaner 2000 vala l'obligaziun da sustegn mo pli per parents en lingia ascendenta e descendenta, dentant mo sch'els vivan sezs "en relaziuns finanzialas favuraivlas" (art. 328 al. 1 CCS). L'obligaziun da sustegnair fragliuns è vegnida abolida. Cun la decisiun 5C.186/2006 dals 21 da november 2007 ha il tribunal federal concretisà las "relaziuns finanzialas favuraivlas". Il tribunal federal ha restrenschì l'obligaziun da sustegnair parents a persunas bainstantas. Las directivas da la conferenza svizra da l'agid social (directivas da la COSAS) èn vegnidas adattadas sin basa da la decisiun dal tribunal federal. Las limitas numnadas en las directivas da la COSAS èn dentant mo recumandaziuns. Cunquai che las "relaziuns finanzialas favuraivlas" na pon betg vegnir concretisadas definitivamain, recumonda l'uffizi dal servetsch social chantunal a las vischnancas da contactar en mintga cas las persunas benefiziadas resp. ils uffants e d'als metter a cor ina prestaziun da sustegn mensila.

Tar la dumonda 1: Dimoras en chasas da persunas attempadas e da tgira concernan per regla persunas ch'èn en la vegliadetgna da la AVS. En quests cas vegn en funcziun l'agid social, sche las prestaziuns supplementaras tar la AVS e tar la AI (PS) na bastan betg per la finanziaziun. Las autoritads d'agid social en il chantun Grischun han stuì surpigliar ils ultims onns en media la garanzia da l'existenza en diesch cas per onn, perquai ch'i n'eran – suenter ina renunzia a la facultad – vegnidas concedidas naginas prestaziuns supplementaras u prestaziuns supplementaras reducidas. Quai correspunda a 0,7 pertschient da las persunas che han duvrà agid social per onn. Pro cas èn resultads en media custs da var 21 000 francs per onn (basa: gulivaziun da las grevezzas socialas 2009–2015 e statistica d'agid social 2009–2015).

Propostas per schliar questa problematica èn in'assicuranza obligatorica da tgira, restricziuns en il sectur da la donaziun, dal transferiment u da la vendita da proprietad sco er la fixaziun da l'agid social cun tegnair quint da la renunzia a la facultad.

In'assicuranza obligatorica da tgira vegn discutada sin plaun federal en il rom da la "strategia per la tgira da lunga durada". La soluziun per la finanziaziun è dentant averta. Cun decisiuns na poi betg vegnir fatg quint a curta vista.

Restricziuns en il sectur da la donaziun, dal transferiment u da la vendita da proprietad tutgan a la cumpetenza legislativa da la confederaziun. Il chantun Grischun na po relaschar naginas disposiziuns che impedissan transferiments da facultad, sche la persuna che transferescha sia facultad avess da daventar basegnusa en l'avegnir.

La pussaivladad da tegnair quint da la renunzia a la facultad fixond l'agid social, po vegnir determinada tras il chantun. En quest connex stoi vegnir resguardà che l'agid social sto garantir sco ultima rait d'agid il basegn fundamental material da las persunas basegnusas. Tgi che na po betg surpigliar suffizientamain u a temp ils agens custs da viver, ha il dretg d'agid social. Tenor la directiva A.4 da la COSAS na dastga quest agid betg vegnir fatg dependent da las raschuns d'ina situaziun d'urgenza. Actualmain han vischnancas la pussaivladad da reducir las prestaziuns per ina persuna che dovra agid social suenter ina renunzia a la facultad. D'ina vart po vegnir reducì proporziunalmain il basegn fundamental tar persunas che vivan en ina chasada privata. Da l'autra vart po la pauschala per cuvrir las posiziuns d'expensas che n'èn betg cuntegnidas en l'arranschament da pensiun sa chattar a la limita inferiura da la dimensiun admissibla en cas da dimoras en chasas da persunas attempadas e da tgira (directiva B.2.5 da la COSAS). La dimensiun importa tranter 255.– e 510.– francs per mais, quai ch'è tranter 8.35 e 16.75 francs per di.

Tar la dumonda 2: La regulaziun dal chantun Lucerna permetta da tegnair quint da facultad, a la quala igl è vegnì renunzià ils ultims 5 onns avant l'inoltraziun da la dumonda per sustegn economic. Tar persunas che retschaivan PS na vegn l'import, ch'è gia vegnì resguardà tar il dretg da PS, betg mess a quint anc ina giada per calcular il dretg da sustegn economic (agid social). En cas da dimoras en chasas da persunas attempadas e da tgira ha la regulaziun dal chantun Lucerna perquai in effect restrenschì.

Las directivas da la COSAS davart il sustegn da parents n'èn betg liantas per las autoritads e per las dretgiras. Tge che "relaziuns finanzialas favuraivlas" èn, vegn fixà unicamain tras il dretg civil federal. Da far valair il sustegn da parents sut las limitas recumandadas da la COSAS è da princip pussaivel. La reducziun da las limitas da las directivas da la COSAS, sco quai ch'i vegn prendì en mira en il chantun Berna, na garantescha però betg ch'il sustegn da parents possia vegnir fatg valair davant la dretgira civila. En cas da dispita vegnan las dretgiras civilas ad interpretar la noziun da las relaziuns finanzialas favuraivlas ed a fixar las contribuziuns debitadas.

Per la regenza n'è quai betg en urden ch'i vegn pretendì agid social en consequenza d'ina renunzia a la facultad. Perquai vegn ella ad examinar ina regulaziun.

31 d'avust 2017