Ils 23 da settember 2018 ha il pievel grischun refusà l'iniziativa da linguas estras cun 65,19 %. En connex cun la votaziun hai dà ina gronda debatta davart l'instrucziun da la segunda lingua en la scola grischuna. La realisaziun e l'organisaziun da l'instrucziun da la segunda lingua n'èn betg mo dumondas che pertutgan il Grischun, mabain che sa mussan en l'entira Svizra. En il center da l'ulteriur svilup stattan fatgs fundads che sa basan sin studis empirics sco er sin ponderaziuns pedagogicas.
Directamain suenter la votaziun han differentas persunas responsablas per la furmaziun en il chantun, en spezial er las organisaziuns linguisticas, rendì attent ch'ellas sustegnian mesiras cun la finamira da sviluppar vinavant – entaifer las prescripziuns legalas – las cundiziuns generalas da l'instrucziun da la segunda lingua. Perquai èsi impurtant da coordinar l'ulteriur proceder e d'accordar iniziativas individualas ina cun l'autra.
En vista a quests fatgs tschentan las sutsegnadras ed ils sutsegnaders las suandantas dumondas a la regenza:
1. Tge pussaivladads da sviluppar vinavant l'instrucziun da la segunda lingua entaifer il rom legal vesa la regenza en spezial areguard la finamira oriunda da la lingua da contact? Ha ella planisà mesiras? Sche gea, tgeninas?
2. Co sa preschenta concretamain la realisaziun da l'incumbensa concernent il concept per promover il barat linguistic da scola en il Grischun (Locher Benguerel)? Planisescha la regenza per quest intent in'offensiva da reclama en las scolas grischunas?
3. È la regenza pronta da surdar a la scola auta da pedagogia l'incarica d'inventarisar l'instrucziun da la segunda lingua en las scolas grischunas sin basa dals fatgs (studi empiric) e d'elavurar sin fundament da quai pussaivladads per in ulteriur svilup en il rom da la didactica da la segunda lingua?
4. Co giuditgescha la regenza l'idea d'envidar las organisaziuns involvidas (SAPGR, organisaziuns linguisticas, federaziuns partenarias socialas da scola) ad ina maisa cun l'intent da tschertgar cuminaivlamain soluziuns per sviluppar vinavant l'instrucziun da la segunda lingua?
5. La CDEP ha annunzià la proxima evaluaziun da l'instrucziun da linguas estras per l'onn 2019, inditgond ch'ella elavuria suenter quai recumandaziuns per mauns dals chantuns. Cura ha lieu questa evaluaziun e tge quinta la regenza da far cun las recumandaziuns?
Cuira, ils 5 da december 2018
Locher Benguerel, Märchy-Caduff, Favre Accola, Atanes, Berweger, Bettinaglio, Brandenburger, Brunold, Cahenzli-Philipp, Caluori, Casutt-Derungs, Cavegn, Caviezel (Cuira), Censi, Clalüna, Crameri, Danuser, Degiacomi, Deplazes (Cuira), Derungs, Ellemunter, Epp, Fasani, Florin-Caluori, Flütsch, Föhn, Gasser, Geisseler, Gort, Gugelmann, Hartmann-Conrad, Hitz-Rusch, Hofmann, Horrer, Hug, Jochum, Kasper, Kohler, Kuoni, Lamprecht, Loi, Maissen, Michael (Donat), Michael (Castasegna), Mittner, Müller (Favugn), Noi-Togni, Papa, Perl, Preisig, Rettich, Rüegg, Rutishauser, Salis, Sax, Schmid, Schwärzel, Stiffler, Tanner, Thomann-Frank, Thöny, Thür-Suter, Tomaschett-Berther (Trun), Ulber, Waidacher, Wellig, Widmer (Favugn), Widmer-Spreiter (Cuira), Wilhelm, Zanetti (Landquart), Brändli Capaul, Bürgi-Büchel, Decurtins-Jermann, Heini, Spadarotto