Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 13.02.2019

Sa basond sin la lescha davart la protecziun da la natira e da la patria fa e maina il chantun Grischun in inventari chantunal dals maletgs dal lieu, da las gruppas d'edifizis e dals edifizis singuls degns da protecziun (art. 4 LNPGR). L'inventarisaziun furma la basa per il mantegniment e per la tgira dal patrimoni cultural architectonic.

Actualmain vegnan preparadas las glistas d'inventari per tut il territori chantunal. Las proprietarias ed ils proprietaris da bains immobigliars vegnan integrads pir fitg tard en il process d'inventarisaziun. Savens vegnan els a savair pir a chaschun da la vendita da l'immobiglia u da mesiras architectonicas che lur edifizi figurescha en l'inventari. Per il pli svanescha uschia l'interess dal cumprader e retards da construcziun èn natiralmain la consequenza. Impurtant èsi en quest connex: Ina protesta cunter l'inventari n'è betg pussaivla.

La legislaziun chantunala prescriva che en cas d'ina supposiziun da protecziun confermada stoppian vegnir infurmadas las proprietarias ed ils proprietaris da bains immobigliars pertutgads. L'art. 5 al. 1 da la LNPGR declera: «Il chantun expona inventaris novs sco er actualisaziuns durant 30 dis publicamain en las vischnancas pertutgadas e tar il chantun e communitgescha l'exposiziun en l'organ da publicaziun uffizial da la vischnanca ed en il fegl uffizial dal chantun. Las proprietarias ed ils proprietaris da bains immobigliars pertutgads vegnan avisads.»

Il mantegniment dal patrimoni cultural architectonic na vegn betg mess en discussiun, medemamain betg l'inventarisaziun sco tala.

Percunter para problematica l'infurmaziun da las proprietarias e dals proprietaris da bains immobigliars e lur cooperaziun. Sche las proprietarias ed ils proprietaris vegnan a savair memia tard ch'els figureschan en l'inventari e sch'els n'han betg pudì cooperar a l'elavuraziun da l'inventari, resultan dapli problems che sch'ins als infurmass a temp e persunalmain ed als integrass en l'elavuraziun.

Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders incumbenseschan perquai la regenza da reglar l'inventarisaziun uschia, che las proprietarias ed ils proprietaris pertutgads, ma er las autoritads communalas incumbensadas cun la planisaziun locala vegnian integrads en il process d'inventarisaziun dal cumenzament ennà. Quai premetta ina communicaziun en scrit a las persunas pertutgadas, sco ch'ella è er previsa en la lescha chantunala. Las autoritads communalas ston vegnir integradas uschia, che las analisas da l'abitadi tras il chantun vegnian realisadas en preschientscha d'in represchentant da la vischnanca. En questa moda vegni garantì che las autoritads communalas possian infurmar las proprietarias ed ils proprietaris da bains immobigliars svelt davart l'inscripziun en l'inventari chantunal ed uschia davart in eventual status da protecziun da lur proprietad. Plinavant sto vegnir concedida a las proprietarias ed als proprietaris pertutgads ina pussaivladad da far protesta cunter l'inventarisaziun, per ch'in object vegnia integrà – en cas d'in status da protecziun confermà – dal tuttafatg rectifitgà en la planisaziun locala.

Cuira, ils 13 da favrer 2019

Bigliel, Crameri, Niggli-Mathis (Grüsch), Berther, Berweger, Brandenburger, Brunold, Cahenzli-Philipp, Cantieni, Casutt-Derungs, Cavegn, Claus, Della Cà, Derungs, Dürler, Engler, Fasani, Favre Accola, Felix, Florin-Caluori, Flütsch, Föhn, Giacomelli, Gort, Hartmann-Conrad, Hitz-Rusch, Hohl, Holzinger-Loretz, Kasper, Kienz, Kohler, Kunfermann, Kunz (Fläsch), Kunz (Cuira), Loepfe, Loi, Marti, Mittner, Niggli (Samedan), Noi-Togni, Pfäffli, Ruckstuhl, Rüegg, Schmid, Schneider, Schutz, Tanner, Thomann-Frank, Thür-Suter, Tomaschett (Breil), Waidacher, Weber, Weidmann, Widmer (Favugn), Wieland, Zanetti (Landquart), Collenberg, Holliger, Renkel

Resposta da la regenza

Sa basond sin l'art. 4 da la lescha davart la protecziun da la natira e da la patria en il chantun Grischun dals 19 d'october 2010 (lescha chantunala davart la protecziun da la natira e da la patria, LNPGR; DG 496.000) vegn fatg ed actualisà tranter auter l'in­ventari chantunal dals maletgs dal lieu, da las gruppas d'edifizis e dals edifizis sin­guls degns da protecziun. En la pratica vegn elavurà quest inventari en ina proce­du­ra da dus stgalims. En in emprim pass vegnan fatgas glistas d'inventari per l'entir ter­ritori chantunal, che dattan ina survista dals maletgs dals lieus degns da protecziun sco er da las gruppas d'edifizis e dals edifizis singuls potenzialmain degns da protec­ziun. En in segund pass vegnan elavurads inventaris d'edifizis che cumpiglian ina perscrutaziun ed ina documentaziun detagliada sco er la motivaziun e la dimensiun da protecziun da singuls edifizis. Las glistas d'inventari furman – ensemen cun ils inventaris d'edifizis – l'inventari chantunal menziunà.

Cun la brev dals 21 da fanadur 2015 ha infurmà il schef dal departament d'educa­ziun, cultura e protecziun da l'ambient da quella giada tut las vischnancas davart questa procedura da dus stgalims. Plinavant ha la tgira da monuments dal Grischun infurmà las vischnancas davart las lavurs d'inventarisaziun currentas cun la brev dal 1. da matg 2018 e cun l'agiunta d'in fegl d'infurmaziun tar la glista d'inventari.

Durant l'inventarisaziun ha la tgira da monuments dal Grischun in stretg contact cun las vischnancas pertutgadas. Suenter che las glistas d'inventari èn terminadas, la preschenta la tgira da monuments a las autoritads communalas responsablas. Entaifer 30 dis han quellas han la pussaivladad da far remartgas e da cumplettar las glistas. Silsuenter vegn la glista d'inventari rectifitgada exponida publicamain en las vischnancas pertutgadas tenor l'art. 5 al. 1 LNPGR durant 30 dis. Avant l'exposiziun publica scrivan numerusas vischnancas a las proprietarias ed als proprietaris pertu­tgads per als infurmar persunalmain. Durant l'exposiziun han las vischnancas sco er las proprietarias ed ils proprietaris dals bains immobigliars pertutgads tenor l'art. 5 al. 2 LNPGR la pussaivladad da prender posiziun. Ultra da quai vegn publitgà il stadi da las glistas d'inventari sin ina charta dal SIG. Tras quai vegni garantì che tut las persunas pertutgadas possian s'infurmar ad ura ed eventualmain contactar la tgira da monuments dal Grischun.

Cur ch'i vegn fatg l'inventari d'edifizis vegnan las proprietarias ed ils proprietaris dals bains immobigliars pertutgads infurmads a temp e persunalmain tras la tgira da mo­numents. Cur che l'inventari d'edifizis è terminà survegnan las persunas pertutgadas e las vischnancas l'occasiun da prender posiziun durant 30 dis davart quest inventari.

La tgira da monuments dal Grischun vegn ad optimar ulteriuramain questa procedura resguardond las experientschas fatgas ed – en cunvegnientscha cun las vischnan­cas – a procurar che las proprietarias ed ils proprietaris dals bains immobigliars per­tutgads vegnian infurmads directamain er durant che la glista d'inventari vegn fatga, uschenavant che quai è pussaivel.

L'inventari chantunal ch'è vegnì fatg tenor la procedura descritta tenor ils art. 4 e 5 LNPGR è mo ina basa en il senn da la legislaziun davart la planisaziun dal territori e sviluppa exclusivamain in effect a l'intern da l'uffizi. Uschè ditg ch'i n'è betg decidì en l'urden fundamental en moda giuridicamain lianta d'inscriver in object inventarisà, n'ha l'inventari chantunal nagin effect en la procedura per la permissiun da construc­ziun (art. 6 al. 1 e 2 LNPGR). La protecziun giuridicamain lianta dals objects inven­tarisads, la consideraziun dals interess opposts e la protecziun giuridica individuala da las proprietarias e dals proprietaris dals bains immobigliars pertutgads han lieu en il rom da la procedura da la planisaziun locala da la vischnanca respectiva (art. 6 al. 3 LNPGR). En vista a la protecziun giuridica ch'è gia vegnida concedida en la planisaziun locala n'è la pussaivladad anticipada da far protesta sin il stgalim da l'inventarisaziun, che vegn pretendida, betg cunvegnenta ed è sproporziunada.

Sa basond sin questas consideraziuns propona la regenza al cussegl grond da refusar questa incumbensa.

24 d'avrigl 2019