La regenza oblighescha gia dapi plirs onns ils ospitals, las chasas da persunas attempadas e da tgira sco er ils servetschs da spitex da metter a disposiziun ina pur­schida da plazzas da scolaziun ch'è accordada cun lur basegn da persunal. Quai na vala betg mo per la scolaziun da spezialista u spezialist da sanadad, mabain er per metter a disposiziun plazzas da praticum a studentas e students da la scola spezia­lisada superiura (SSS) (cf. art. 11, 19 e 22 da l'ordinaziun tar la lescha da sanadad [OtLSan; DG 500.010]). Displaschaivlamain n'han las plazzas da praticum en ils ospitals betg pudì vegnir exauridas ils ultims onns, ed en las chasas da tgira e tar ils servetschs da spitex n'han las plazzas da praticum per il solit insumma betg pudì vegnir occupadas.

Sco l'emprima sutsegnadra è er la regenza da l'avis che questa situaziun, ma er il fatg che interessentas ed interessents per il studi SSS-tgira dal center da furmaziun per la sanadad ed ils fatgs socials (CSS) n'han survegnì la primavaira 2019 per l'em­prima giada nagina pussaivladad da scolaziun, cumbain ch'els ademplivan ils criteris d'admissiun al studi, hajan er in connex cun il sistem d'engaschament tras la scola: Per l'attribuziun da las studentas e dals students a las plazzas da praticum disponi­blas è – abstrahà da singuls engaschaments directs tras ils manaschis – responsa­bel il CSS. Displaschaivlamain n'èsi betg reussì al CSS da svegliar l'interess da las studentas e dals students per las purschidas da praticum existentas en las chasas da persunas attempadas e da tgira e tar ils servetschs da spitex. Però han er las instituziuns sezzas fatg memia pauc en il passà per sa preschentar sco manaschis d'emprendissadi attractivs. Perquai che las plazzas da scolaziun n'èn regularmain betg vegnidas occupadas ils ultims onns, han intgins purschiders schizunt reducì u insumma stritgà las plazzas da praticum. Sch'ils manaschis porschan plazzas da praticum, ma sche quellas na vegnan betg occupadas dal CSS, n'ha l'autoritad da surveglianza nagina pussaivladad d'influenzar ils manaschis en moda rectifitganta. La situaziun po vegnir meglierada mo, sch'ils manaschis che porschan plazzas da praticum èn er sezs responsabels per la recrutaziun da las persunas che fan la sco­laziun SSS-tgira. Uschia fissan ils manaschis obligads d'ademplir lur obligaziuns da scolaziun, perquai ch'els vegnissan uschiglio sancziunads e las contribuziuns chan­tunalas vegnissan reducidas. Il sistem da l'engaschament direct tras ils manaschis è sa cumprovà en numerus auters chantuns. La federaziun grischuna "chasas ed ospi­tals", la federaziun grischuna da spitex sco er las organisaziuns dal mund da lavur dal Grischun (OdML) sustegnan correspundentamain in'adattaziun dal sistem d'en­ga­schament. La CSS n'è betg d'accord cun ina tala adattaziun.

Il departament da giustia, segirezza e sanadad (DGSS) ha l'intenziun da nominar ina gruppa da lavur cun tut las gruppas d'interess relevantas (instituziuns, CSS, OdML, associaziuns da persunal e.u.v.). Questa gruppa da lavur sto prender las mesiras necessarias per elavurar in'adattaziun dal sistem d'engaschament, cun midar da l'engaschament tras la scola a l'engaschament direct tras ils manaschis. A medem temp vali d'examinar flexibilisaziuns tar la planisaziun dals praticums e da la scola­ziun (p.ex. fixar en moda cunvegnenta las datas dals praticums durant l'onn, tegnair quint dals basegns stagiunals dals manaschis, laschar cumenzar dus studis per onn). Als manaschis permettess quai tranter auter da fixar en moda pli flexibla coopera­ziuns cunvegnentas cun auters manaschis, er cun tals d'auters secturs da provedi­ment, ed uschia da porscher plazzas da scolaziun pli interessantas.

La scolaziun SSS-tgira vegn reglamentada sin nivel naziunal tras las prescripziuns minimalas da la confederaziun (OPM-SSS) e tras il plan d'instrucziun general federal (PIG). Il PIG prevesa la pussaivladad d'approfundaziuns praticas. En concordanza cun las prescripziuns na vegnan questas approfundaziuns dentant preschentadas ni en il diplom ni en l'attestat final. La scolaziun ha in'orientaziun explicitamain generali­stica. Correspundentamain è il diplom SSS-tgira gia oz dal tuttafatg equivalent, inde­pendentamain dal champ da lavur, en il qual l'approfundaziun è vegnida fatga (sectur acut, sectur da la spitex u sectur da lunga durada). Uschia è gia ademplida questa part da l'incumbensa.

Sin basa da questas explicaziuns propona la regenza al cussegl grond d'approvar l'incumbensa qua avant maun concernent in dumber suffizient da plazzas da scolaziun e da praticum en manaschis grischuns e da la refusar concernent l'equivalenza dal sectur acut, dal sectur da la spitex e dal sectur da lunga durada.

28 d'avust 2019