Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda da la fracziun da la PPS concernent la procedura EOZ simplifitgada, dapli cumpetenza a las vischnancas (emprim sutsegnader Gort)

Sessiun: 08.12.2021

Tenor la Lescha davart la planisaziun dal territori per il chantun Grischun (LPTGR) è stringentamain necessaria ina permissiun da l'autoritad chantunala per ina permissiun ordinaria ordaifer la zona da construcziun. Qua tras resulta che edifizis en la procedura simplifitgada na dovran nagina permissiun dal UST.

Tenor l'art. 40 «Projects da construcziun che na basegnan betg ina permissiun da construcziun» da la OPTGR vala per la procedura simplifitgada:

«Sche las prescripziuns dal dretg material vegnan observadas, na basegnan ils suandants projects da construcziun nagina permissiun da construcziun:

  1. Lavurs da reparatura e da mantegniment vi d'edifizis e vi da stabiliments ch'èn utilisabels confurm a l'intent, sche quellas lavurs servan mo a mantegnair la valur e sch'i na dat betg ina midada u ina midada da l'intent da l'edifizi u dal stabiliment;
  2. Midadas minimalas a l'intern d'edifizis e da stabiliments cun excepziun da midadas da la surfatscha utilisada u dal dumber da las localitads, exceptà ordaifer las zonas da construcziun;
  3. Midadas d'intent senza consequenzas considerablas per l'urden d'utilisaziun, exceptà ordaifer las zonas da construcziun;
  4. Nova cuvrida da tetgs cun il medem material da cuvrida u cun in material da cuvrida sumegliant;
  5. Edifizis cun ina dimensiun fin 5 m³ (edifizis pitschens) sco er sustas da velos cun ina surfatscha fin 4,0 m²;

[…]»

Cun ina interpretaziun positiva per l'autoritad communala pudess bler vegnir considerà ed interpretà sco mantegniment ed er vegnì approvà directamain da las vischnancas. Er il punct 4 permetta ina libertad d'agir en il senn da la contempladra e dal contemplader. Sch'ins vul ussa en cas dad EOZ decider dapli en moda directa sin plaun communal, beneventassan nus il suandant:

a. Midadas a l'intern duessan da princip esser chaussa da la vischnanca. La legislaziun dal chantun è en quest reguard clera.

b. Novas cuvridas da tetgs duessan da princip esser en la cumpetenza da la vischnanca. La legislaziun dal chantun è en quest reguard «relativamain» clera.

c. Cucheras/fanestras duessan esser pussaivlas fin ina tscherta grondezza er senza resun dal UST/da la Tgira da monuments.

d. Adattaziuns sin dumonda da las autoritads (UAG, UNA e.u.v.) duessan pudair vegnir permessas sin plaun communal, senza stuair vegnir approvadas dal UST.

e. In grond agid fissi, sche la Tgira da monuments na vegniss betg integrada da princip en la decisiun dal UST, mabain mo tar edifizis ch'èn vegnids marcads sco degns da protecziun u degns da mantegniment.

La fracziun da la PPS sa drizza cun las suandantas dumondas a la Regenza:

  1. È la Regenza d'accord cun nus, ch'ils temps d'elavuraziun duran per part fitg ditg – memia ditg – tar proceduras EOZ?
  2. È la Regenza d'accord cun nus, ch'il UST vegniss distgargià, sche las vischnancas survegnissan dapli cumpetenzas en dumondas dad EOZ?
  3. Sustegna la Regenza l'avis che relativamain blers edifizis ordaifer la zona da construcziun pudessan vegnir permess via mantegniment sin plaun communal?
  4. Pudess la Regenza s'imaginar da surdar tar punct a. fin d. ina pli gronda cumpetenza dad EOZ a las vischnancas?
  5. È la Regenza d'accord cun nus, ch'ina integraziun generala da la Tgira da monuments n'è ni economica ni cunvegnenta?

Cuira, ils 8 da december 2021

Gort, Hefti, Dürler, Brandenburger, Della Cà, Favre Accola, Grass, Hug, Koch, Salis, Renkel, Stocker

Resposta da la regenza

Tar la dumonda 1: Ils termins per l'Uffizi per il svilup dal territori (UST) sco post spe­zia­lisà per proceduras concernent edifizis e stabiliments ordaifer la zona da construc­ziun (EOZ) èn cuntegnids en l'art. 49 al. 2 da l'Ordinaziun davart la planisaziun dal ter­ritori per il chantun Grischun (OPTGR; DG 801.110). Proceduras EOZ cun in termin da 3 mais èn lunschor las pli frequentas. Tar 94 pertschient da las 1131 du­mon­das l'onn 2021 è il termin vegnì observà. Il temp d'elavuraziun che las vischnan­cas dovran n'è betg resguardà qua. Quel n'è betg cuntegnì en l'art. 49 al. 2 OPTGR e na vegn betg registrà sistematicamain. L'onn 2021 han ultra da quai var 40 per­tschient da las proceduras EOZ stuì vegnir sistidas da vart dal ARE, per la gronda part perquai che las actas da la dumonda da construcziun eran vegnidas inoltradas en moda incumpletta u perquai che las vischnancas n'avevan betg agiuntà ina du­mon­da da permissiun. Sut quest aspect èsi da constatar ch'ils temps d'elavuraziun per il tractament da proceduras d'approvaziun EOZ n'èn – uschenavant che quai pertutga l'elavuraziun tras il chantun – betg memia lungas.

Tar las dumondas 2, 3 e 4: L'autoritad chantunala cumpetenta sto decider tenor l'art. 25 al. 2 da la Lescha federala davart la planisaziun dal territori (LPT; CS 700) tar tut ils EOZ, sch'els èn confurms a la zona e sch'i po vegnir concedì per els ina permis­siun excepziunala. Tar il giudicament da dumondas EOZ sa tracti pia d'ina incumben­sa renconuschida dal dretg federal assegnada als chantuns che na po betg vegnir delegada ad autoritads communalas (cf. er DTF 128 l 254). Ina surdada da la cum­pe­tenza per decisiuns EOZ a las vischnancas è exclusa pia gia pervia dal dretg federal.

L'art. 40 OPTGR tematisà en la dumonda da la fracziun cuntegna da l'autra vart in catalog da projects da construcziun che na basegnan nagina permissiun da con­struc­ziun, q.v.d. projects che na dovran da princip ina permissiun da construcziun ni a l'intern ni a l'extern da las zonas da construcziun. Questa disposiziun resguarda l'art. 22 al. 1 LPT che stabilescha in'obligaziun da permissiun unitara en l'entira Svi­zra per construir e per midar edifizis e stabiliments. Tge ch'è suttamess a l'obligaziun da dumandar ina permissiun tenor il dretg federal, na pon ils chantuns betg declerar senza ina permissiun. Uschia èn tschentads clers cunfins a la legislaziun chantunala ed a l'applicaziun dal dretg chantunal, che vegnan dal rest concretisads da la giuris­dic­ziun. La libertad d'agir avant maun vegn gia exaurida en il dretg chantunal, uschia er en l'art. 40 OPTGR. Dal rest èn lavurs da reparatura e da mantegniment senza ina permissiun en il senn da l'art. 40 cifra 1 OPTGR tenor la giurisdicziun permanenta mo talas mesiras che han en mira da mantegnair edifizis existents en lur furma ed en lur destinaziun interna ed externa tras la reparaziun u tras il remplazzament da parts defectas (cf. decisiuns da la Dretgira administrativa, R 09 62, cons. 4b, ed R 10 119, cons. 3b). Midadas a l'intern dals EOZ – er minimalas – dovran stringentamain ina permissiun EOZ chantunala (art. 40 cifra 2 OPTGR). Quai resulta directamain dal dretg federal (en spezial l'art. 24c al. 2 LPT e l'art. 42 al. 3 da l'Ordinaziun davart la planisaziun dal territori, OPT; (CS 700.1). Ultra da quai èn er simplas midadas da l'intent tar EOZ senza mesiras architectonicas suttamessas a l'obligaziun d'ina per­mis­siun excepziunala (art. 24a LPT). La cumpetenza per giuditgar, sch'in project concret ademplescha l'art. 40 OPTGR, sa chatta gia tar las vischnancas (art. 40a OPTGR). Il grond dumber da dumondas ch'entran en quest reguard da vart da las autoritads da construcziun communalas tar il UST, mussa dentant ina tscherta mal­segirezza en la pratica. En quel senn vegniss il UST plitost distgargià, sche las visch­nancas pudessan exequir lur libertad d'agir en moda pli rutinada e consolidada.

Tar la dumonda 5: Tenor la pratica constanta vegn la Tgira da monuments resguar­da­da en la procedura EOZ mo, sche la dumonda da construcziun tanghescha in object existent protegì inventarisà tenor il dretg chantunal resp. pertutga in edifizi, nua ch'i existan indizis ch'el mussa in status correspundent. Medemamain, sche l'Inventari federal dals lieus svizzers d'impurtanza naziunala degns da protecziun (ISOS) è pertutgà tras la dumonda da construcziun. L'obligaziun correspundenta da tadlar la Tgira da monuments resulta da quai che la concessiun d'ina permissiun EOZ succeda – tenor la pratica dal Tribunal federal – ademplind ina incumbensa federala en il senn da l'art. 78 al. 2 da la Constituziun federala da la Confederaziun svizra (Cst; CS 101) e da l'art. 2 da la Lescha federala davart la protecziun da la na­tira e da la patria (LPNP; CS 451.000). Las constellaziuns numnadas qua survart èn avant maun tar var 10 pertschient da las dumondas EOZ.L'integraziun da la Tgira da monuments na succeda perquai betg en general, mabain mo sin basa d'ina situaziun territoriala concreta e sut l'aspect d'ina liquidaziun da la procedura confurm al dretg. Ord vista da la Regenza è quai cunvegnent.

24 da favrer 2022