La regenza grischuna ha approvà las prescripziuns da chatscha 2011. Perquai ch'ils effectivs da selvaschina èn sa revegnids, èn vegnidas fatgas mo pitschnas midadas vi da las prescripziuns da chatscha. Ultra da quai ha la regenza approvà la creaziun d'in nov center administrativ regiunal a Tavau e formulà sia posiziun davart differents projects da consultaziun da la confederaziun.

Prescripziuns da chatscha 2011: ils effectivs da selvaschina èn sa revegnids
La regenza grischuna ha approvà las prescripziuns da chatscha 2011 e fatg mo pitschnas midadas vi da las prescripziuns da chatscha.
L'enviern cun pauca naiv 2010/11 èn sa disgraziads paucs animals da tut las spezias da selvaschina d'ungla. Entaifer dus onns è l'effectiv da tschiervs puspè sa revegnì cumplettamain da las perditas da l'enviern excepziunal 2008/09. Las inventarisaziuns da questa primavaira cumprovan quai cleramain. Per regular ils buns effectivs da selvaschina vegn il plan da prelevaziun augmentà levamain per ils tschiervs ed il temp da chatscha sin chavriels vegn prolungà per quatter dis il settember.
En pliras regiuns dal chantun èn ils effectivs da chamutschs però cleramain pli pitschens che anc avant 20 onns. Ils motivs per quai n'èn en la gronda part dals cas betg la chatscha, mabain en emprima lingia il squitsch permanentamain aut sin il spazi da viver dal chamutsch e sin la tschorvadad da chamutschs ch'è ina malsogna che chaschuna anc adina grondas perditas. Igl ha stuì vegnir constatà che las perditas pervia da la tschorvadad da chamutschs han in effect bler pli grond per la substanza da l'effectiv da chamutschs ch'ils mortoris d'enviern che capitan periodicamain. Per ch'ils effectivs possian sa remetter meglier, vegn reducì il squitsch da chatscha sin chauras-chamutsch. Sco ils onns avant vegn reducida la chatscha sin chauras-chamutsch en tut il chantun a 13 dis ed en in territori da pilot vegnan las prescripziuns per stetgs e per chauras-chamutsch formuladas en moda pli severa.
Las inventarisaziuns da la selvaschina manidla han purtà in maletg positiv. Tar las lieurs ed er tar las giaglinas selvadias vegnan constatads effectivs buns e stabils che permettan vinavant da chatschar questas spezias cun responsabladad.
Plinavant ha la regenza fixà ils temps da chatscha per la chatscha auta 2012 e resguardà en quest connex la proposta da l'uniun grischuna da chatschadras e da chatschaders da patenta. La chatscha auta ha lieu dals 3 fin ils 9 da settember 2012 sco er dals 17 fin ils 30 da settember 2012. Gia l'onn passà èn vegnidas fixadas las datas da la chatscha auta 2011 che dura dals 3 fin ils 11 da settember 2011 sco er dals 19 fin ils 30 da settember 2011.

Planisà in nov center administrativ regiunal a Tavau
Il chantun Grischun planisescha da concentrar ils posts da servetsch chantunals da Tavau en in lieu. La regenza grischuna ha concludì da stgaffir in nov center administrativ regiunal.
La strategia chantunala d'immobiglias ha la finamira da stgaffir nov centers regiunals ch'èn repartids en l'entir chantun. A Glion ed a Roveredo èn tals gia en funcziun ed els èn sa cumprovads en la pratica. Ils centers administrativs regiunals a Tusaun ed a Scuol vegnan realisads actualmain.
Sco proxim duai ussa vegnir realisà in center en la vischnanca da Tavau. Ultra da la polizia chantunala e da la procura publica cun circa 40 plazzas da lavur duain ulteriurs sis servetschs chantunals cun 24 collavuraturas e collavuraturs ch'èn actualmain repartids sin sis differents lieus a Tavau vegnir unids en il nov edifizi d'administraziun. Tar quests posts da servetsch tutgan biros da l'uffizi da stimaziun, dal servetsch psicologic da scola, da la cussegliaziun da professiun e da carriera respectivamain dal center d'infurmaziun professiunala, da l'intermediaziun da lavur regiunala e da la controlla da victualias.
Quests posts da servetsch duain prender alloschi en l'edifizi nov "Mainstation" directamain a la staziun da Tavau Plaz. Avant in pèr emnas èsi vegnì cumenzà cun las lavurs da construcziun da quest edifizi e la retratga è previsa per l'onn 2014.

La regenza pretenda correcturas da la politica agrara 2014-2017
Cun la revisiun da la lescha d'agricultura vul il cussegl federal drizzar la politica agrara pli fitg sin la promoziun da prestaziuns d'utilitad publica tras l'agricultura e serrar largias ch'existan tar las finamiras. Il chantun Grischun beneventa questa intenziun, sco che la regenza menziunescha en sia resposta da consultaziun davart la politica agrara 2014-2017.
L'element central da la proposta è l'ulteriur svilup dal sistem da pajament direct. Tenor l'avis da la regenza sa laschan uschia impunder ils meds finanzials federals en moda pli effizienta ed augmentar l'acceptanza da la populaziun per il sustegn da l'agricultura. En vista a l'agricultura da muntogna porscha la revisiun da la lescha d'agricultura er l'occasiun da prender per mauns e d'eliminar cun instruments adattads las mancanzas dal sistem existent, sco per exempel la perdita progredinta da terren da cultura, l'acquist supplementar da pavel che vegn pussibilità tras las contribuziuns e la surproducziun che vegn augmentada tras quai. La basa per quai è avant maun en il sistem nov.
Tenor l'opiniun da la regenza èsi anc necessari da far correcturas essenzialas per pudair cuntanscher las finamiras fixadas. Uschia ston vegnir promovidas pli fitg las prestaziuns d'utilitad publica, en spezial da l'agricultura da muntogna. Ultra da quai sto la confederaziun resguardar meglier las relaziuns specificas dal territori da muntogna. En quest connex sto vegnir attribuida a la lavur da cultivaziun da territoris spundivs l'impurtanza correspundenta. La qualitad ecologica ch'è gia oz fitg buna e la gronda participaziun a programs per il bain dals animals en il territori da muntogna duain er vegnir resguardadas cun concepir ils instruments e na dastgan betg chaschunar dischavantatgs envers la regiun da planira. Pervia da l'impurtanza da la tratga d'animals per il territori da muntogna pretenda la regenza la finala ch'i vegnian pajadas vinavant contribuziuns per la tratga d'animals sut cundiziuns da producziun pli difficilas, entant ch'ella è perencletga cun l'aboliziun da las contribuziuns per tegnair animals da niz che maglian pavel sitg.

La regenza prenda posiziun davart l'infrastructura da la viafier en il plan secturial "traffic"
La regenza grischuna è da princip d'accord cun las adattaziuns e cun las cumplettaziuns 2012 che la confederaziun propona per il plan secturial "traffic", part "infrastructura da la viafier" sco er cun il program da svilup strategic davart l'infrastructura da la viafier. Quai menziunescha ella en sia audiziun a la confederaziun.
En spezial beneventa la regenza che la confederaziun vul augmentar il tact da mes'ura per il traffic lontan e ch'ella planisescha er mesiras per las viafiers privatas. Ella resguarda quai sco impurtant ch'il Grischun sco chantun turistic vegnia collià cun colliaziuns attractivas cun ils gronds centers e cun la plazza aviatica da Turitg.
Ord vista da la regenza èsi decisiv ch'il traject Turitg – Cuira survegnia uschè baud sco pussaivel il tact da mes'ura e ch'ils engrondiments ed ils projects necessaris vegnian prendids svelt per mauns. Perquai pretenda ella che l'engrondiment dal traject per lung dal Lai Rivaun ad in traject cun binaris dubels restia en il plan secturial "traffic". Plinavant renviescha la regenza al fatg che la relevanza d'infrastructuras da la viafier per il plan secturial na stoppia betg mo vegnir fixada sin basa da criteris che la confederaziun prescriva (en spezial criteris da protecziun naziunals), mabain er tenor las directivas dals plans directivs chantunals.
Il schaner 2011 aveva il cussegl federal decidì da confruntar l'iniziativa da l'associaziun traffic ed ambient da la Svizra "Per il traffic public" cun in cuntraproject direct. Quel cuntegna tranter auter il program da svilup strategic, pli baud numnà Viafier 2030, per l'ulteriur svilup da l'infrastructura da viafier. La confederaziun ha l'intenziun d'integrar en il plan secturial "traffic", part "infrastructura da la viafier", ils elements dal program da svilup strategic prendids en mira ch'èn relevants per il plan secturial.

La regenza pretenda la correctura da las mancanzas dal concept dal territori per la Svizra
En sia posiziun beneventa la regenza da princip il concept dal territori per la Svizra. Quel è vegnì elavurà durant trais onns en in process participativ, quai vul dir en il rom d'ina cooperaziun cun ils medems dretgs da tut ils trais plauns statals confederaziun, chantuns e vischnancas. Quai n'hai anc mai dà enfin ussa e quai vegn valità da princip sco positiv, perquai ch'i po nascher da quest proceder ina basa da discussiun cuminaivla per tut la Svizra ed ina idea cuminaivla davart il svilup territorial futur da la Svizra.
La regenza giavischa dentant che la confederaziun curregia in per mancanzas dal concept dal territori en la rectificaziun che vegn fatga suenter la consultaziun. Uschia stoi vegnir dà dapli pais a las ideas da svilup dal territori alpin e dal territori rural. Er sto l'impurtanza dal chantun Grischun sco lieu da turissem, da temp liber e da recreaziun vegnir accentuà en moda pli pregnanta. Dapli attenziun duess er survegnir il sectur da l'energia; en spezial sut l'aspect da la discussiun actuala davart il provediment d'energia sto l'impurtanza da la forza idraulica vegnir accentuada pli fitg e ses engrondiment sto vegnir promovì.
Ultra da quai ston vegnir resguardads en il concept dal territori – ultra dals moviments dal traffic pendular da lavur – er ils moviments dal traffic da temp liber. Enfin ussa è quai vegnì negligì cumplettamain cun l'effect ch'il traffic da temp liber ch'è impurtant per il Grischun è vegnì sutvalità, schebain che 40 % da tut ils viadis en il Grischun servan al traffic da temp liber. La finala duai l'axa Val dal Rain-San Bernardin vegnir resguardada pli fitg sco corridor dal nord al sid e – sco ad autras colliaziuns cun l'exteriur – stoi er vegnir dà pais a l'axa vers l'Austria sur Sargans-Buchs-Feldkirch.
Quests puncts crititgads ha il Grischun gia pudì far valair cun success en la posiziun d'organisaziuns guvernamentalas e spezialisadas interchantunalas ed ha rinforzà uschia la posiziun dal territori alpin e dal Grischun. En quai che pertutga la dumonda dal caracter liant dal concept dal territori, punctuescha la regenza ch'il concept dal territori per la Svizra na possia avair – sco previs – nagina forza lianta, mabain mo il caracter d'in rom d'orientaziun. Tenor la constituziun federala è la planisaziun dal territori chaussa dals chantuns.

La regenza è malcuntenta cun la midada da l'ordinaziun davart ils servetschs da telecommunicaziun
La regenza grischuna ha prendì posiziun davart ina midada da l'ordinaziun federala davart ils servetschs da telecommunicaziun. Cun la midada duai d'ina vart vegnir augmentada la rata da transmissiun da l'access a l'internet a bindel lad en il rom dal provediment da basa sin 1000/100 Kbit/s. Da l'autra vart duai il pretsch maximal fixà da la lescha per in access vegnir reducì a 55 francs per mais.
Per la regenza èn questas adattaziuns bain in pass en la dretga direcziun. Tuttina n'è ella betg perencletga cun il project e pretenda meglieraziuns. Primo èn previs memia bleras excepziuns sco per exempel motivs economics che permettan als furniturs da prestaziuns da reducir la dimensiun da las prestaziuns. Gist en territoris perifers po quai chaschunar violaziuns da l'incumbensa concernent il provediment da basa. Secundo è l'augment previs da la rata da transmissiun memia pitschen e na correspunda lunschor betg pli als basegns actuals. E terzo n'èsi betg cler, co ch'ina adattaziun svelta da la rata da datas duai vegnir realisada en il futur, sch'ils basegns sa midan.

Da vischnancas e da regiuns 

• Samedan: La revisiun parziala da la planisaziun locala, concludida da la vischnanca da Samedan ils 28 d'october 2010, vegn approvada.
• Tavau: Il project dal rempar dal Bildjibach a Tavau vegn approvà e sustegnì cun contribuziuns da totalmain 2'388'000 francs. Er approvà vegn il project dal rempar dal Grüenibach. Als custs vegnan pajadas contribuziuns da totalmain 258'000 francs.
• Puntraschigna: Il project "Protecziun cunter lavinas e cunter crudada da crappa da Puntraschigna (etappa 2)" vegn approvà. Als custs vegn garantida ina contribuziun da maximalmain 2'800'000 francs.
• Cunter en il Partenz: A la vischnanca da Cunter en il Partenz vegn garantida ina contribuziun da 138'600 francs per sanar e per engrondir il provediment d'aua.

 
Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns 

• Project collectiv "Selvicultura 2011": La regenza grischuna ha approvà il project collectiv "Selvicultura 2011". Als custs vegnan garantidas contribuziuns da totalmain 19'159'150 francs. L'intent dal project è quel d'exequir – tenor prioritads ch'èn definidas cleramain – lavurs necessarias ed urgentas en ils secturs da la tgira dal guaud da protecziun, da la biodiversitad e da la tgira dal guaud giuven ordaifer il guaud da protecziun. Il project collectiv "Selvicultura 2011" è vegnì elavurà da l'uffizi forestal dal Grischun per incumbensa da circa 230 proprietarias e proprietaris da guaud privats e publics dal chantun.
• Casa da tgira Sursassiala a Mustér: Il project per construir in edifizi nov da substituziun e per adattar la Casa da tgira Sursassiala a Mustér vegn approvà. A l'instituziun responsabla vegn garantida – cun resalva da la garanzia da la finanziaziun restanta – ina contribuziun chantunala da maximalmain 8'750'000 francs per metter a disposiziun 55 letgs da tgira.
• Scola-dimora a Cuira: Il project per auzar il trantertract da la scola-dimora a Cuira, Masans, vegn approvà. A l'instituziun responsabla vegn garantida ina contribuziun chantunala da construcziun da maximalmain 487'280 francs.

 
Projects da vias
La regenza ha approvà totalmain 1'430'000 francs per construir e per sanar il suandant traject da via:
- via sursilvana da la vart dretga dal Rain: lavurs d'impressari, Valendau – Carpäll


Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun