Il Grischun è ina tipica cuntrada muntagnarda ed alpina. Il chantun svizzer cun la surfatscha la pli gronda cumpiglia in sisavel dal territori da la Svizra.

Il Grischun è la part dal sidost da la Svizra e s'extenda – dal nord al sid – sur l'entir artg alpin. La surfatscha dal chantun il pli grond importa 7105 kilometers quadrat. Dus terzs dals cunfins chantunals èn a medem temp cunfins naziunals svizzers. Cunfins chantunals communabels ha il Grischun al sidvest cun il Tessin, al vest cun l'Uri sco er al nord cun Glaruna e cun Son Gagl. Il Grischun furma cunfins naziunals da la Svizra cun il Liechtenstein sco er cun l'Austria al nord (stadis federativs Vorarlberg e Tirol) e cun l'Italia a l'ost ed al sid (provinza autonoma Bulsaun-Tirol dal sid e Lumbardia).

Tipica cuntrada muntagnarda ed alpina

Var 90 pertschient dal territori grischun sa chatta sur 1200 m.s.m. Avras, la vischnanca ch'è situada il pli aut, sa chatta sin 1963 m.s.m.; sia fracziun Avras-Giuf schizunt sin 2126 m.s.m. Il pli bass sa chatta San Vittore sin 279 m.s.m. Il punct il pli aut è il Piz Bernina sin 4049 m.s.m. L'autezza mesauna è sin 2100 m.s.m. Cun questa autezza è il Grischun la regiun la pli auta da l'entir artg alpin. Ch'il Grischun è ina tipica cuntrada muntagnarda ed alpina sa mussa er vi dal fatg che 38 pertschient da la populaziun grischuna viva sin autezzas sur 1000 m.s.m. En l'entira Svizra importa questa media mo 2,6 pertschient.

Var 40 pertschient dal territori chantunal tutga a la vegetaziun nunproductiva. Las pastgiras extendidas cuvran circa in quart dal terren. In pau main ch'in quart da la surfatscha (23,2 pertschient) è guaud. L'agricultura po trair a niz mo 1,8 pertschient da la surfatscha sco terren per la cultivaziun dad ers e da prads sco er per la pumicultura u per la viticultura.

Las auas grischunas curran en trais mars

Auals, flums e passa 600 lais èn ina part da la cuntrada muntagnarda grischuna fascinanta. Cascadas e chavorgias han stgaffì scenarias singularas en la cuntrada, sco p.ex. la Viamala u la Ruinaulta. Davent dal Grischun curran las auas en trais mars: il Rain sbucca tar Rotterdam en la Mar dal nord, l'En curra en il Danubi che sbucca pli tard en la Mar naira, e las auas dal Mesauc, da la Bregaglia, dal Puschlav e da la Val Müstair culan pli tard en l'Adria.

Parc naziunal

Las bellezzas da la cuntrada e la diversitad da la natira caracteriseschan il Grischun. Spira natira porscha en spezial il parc naziunal svizzer. Quest reservat natiral da var 170 kilometers quadrat sa chatta en Engiadina ed en Val Müstair ed attira mintga onn 150 000 visitadras e visitaders.

Il parc naziunal svizzer ha ina spessa populaziun d'animals selvadis gronds indigens: Var 1900 tschiervs, 1700 chamutschs, 300 capricorns e 6 pèrs d'evlas. Dapi l'onn 1991 han er puspè tschess barbets chattà là lur spazi da viver natiral.

Quest reservat natiral d'ina grondezza da var 170 kilometers quadrat sa chatta en Engiadina ed en Val Müstair sin in'autezza tranter 1400 e stgars 3200 m.s.m. Il parc naziunal è vegnì fundà uffizialmain l'onn 1914. Sia natira vegn protegida cumplettamain da tut las influenzas ed intervenziuns umanas. Il parc naziunal è l'object da perscrutaziuns scientificas las pli differentas. Ultra da quai ha el ina gronda impurtanza sco territori da viandar impressiunant e recreativ.