La segirezza dal traffic sin il traject da la via da Malögia tranter Segl/Föglias e Plaun da Lej ch’è periclità da 14 lavineras durant l’enviern duess vegnir augmentada en ils proxims onns cun diversas mesiras.

L’augment da la segirezza dal traffic durant l’enviern sin il traject da var 3.5km da la via da Malögia tranter Segl/Föglias e Plaun da Lej vegn discutà dapi divers onns. Il traject è periclità da bovas e crudadas da crappa e laina, dentant oravant tut da 14 lavineras. Ils ultims 24 onns ha quest traject stuì vegnir serrà mintga enviern en media almain 3 giadas per ina durada totala da var 48 uras. Sco ch’ins vesa en la grafica 1 èn las periodas e las duradas da las bloccadas fitg irregularas. Intgins onns han ins stuì serrar il traject per passa 10 dis ed auters onns gnanc ina giada.

Cunquai che surtut las lungas bloccadas han mintgamai effects negativs per l’economia ed il turissem, han ins laschà far gia en ils onns 1980 emprimas expertisas e sbozzà projects. Per raschuns finanzialas n’han ins dentant mai pudì realisar la soluziun cumplessiva cun mesiras da construcziun lung la via da Malögia. Las distatgadas artifizialas da lavinas cun ils meds d’antruras vessan periclità ils guauds.

L’entschatta dal 21avel tschientaner s’è etablida la tecnica da distatgar lavinas cun installaziuns fixas. Quella permetta era novas mesiras per la segirtad da la via lung il lai da Segl. Perquai han ins dà l’incumbensa da far ina nova expertisa per sclerir la pussaivladad da duvrar installaziuns fixas per segirar il traject periclità. L’expertisa constatescha che la situaziun dals privels e ristgs è ordvart cumplexa. Las zonas da distatga sa differenzieschan tenor lur exposiziun, lur autezza e lur situaziun en il terren spundiv. Il ristg d’erosiun è fitg aut. Il guaud da protecziun existent è d’eminenta impurtanza. L’expertisa concluda ch’igl è pussibel dad augmentar la segirezza dal traject periclità durant l’enviern sch’ins definescha trajects parzials per ils quals ins sto en ils proxims onns mintgamai determinar atgnas mesiras adequatas en il rom d’in concept cumplessiv.

En basa da questa expertisa han ins analisà quests ultims mais en collavuraziun cun spezialists detagliadamain la situaziun da privels e ristgs. Questas analisas permettan da definiziun e pro-jectaziun da las mesiras da protecziun e segirezza. Ins ha constatà che las trais lavineras en il center dal traject pertutgà èn il pli grond privel per la segirezza da la via.

Il concept cumplessiv cumpiglia quatter pachets da mesiras (grafica 2):

• sviament temporal da la zona da ristg tar privel da lavinas (lavineras 1 - 5)
• rempar temporal cun mesiras d’emplantaziun da guaud (lavinera 6)
• construcziuns da protecziun lung la via (lavineras 7 - 9)
• distatgada artifiziala da lavinas cun installaziuns fixas (lavineras 10 - 14)

Per ch’ins possia cuntanscher la finamira da diminuir il dumber da dis da bloccada da la via, èsi necessari da realisar tut las mesiras projectadas. Perquai na vegnan las emprimas mesiras, q.v.d. las installaziuns da detunaziun fixas en las lavineras 13 e 14, anc betg ad avair ina influenza cumprovabla sin las periodas ed il dumber da las bloccadas da la via. Ellas servan dentant per far emprimas experientschas cun la distatgada artifiziala da lavinas. En ils proxims onns duessan vegnir fabritgadas las installaziuns da detunaziun fixas en las lavineras 11 e 12 ed i duess vegnir realisà il sviament temporal. La finamira è che tut questas intervenziuns vegnian concludidas enfin dal 2011. Parallelamain vegn ins a projectar las mesiras da construcziun per las lavineras 7 enfin 9. Quellas duessan vegnir realisadas a partir da l’onn 2013.

Davart ils custs na pon ins per il mument anc far naginas indicaziuns concretas u liantas.