Per pudair giuditgar la dimensiun temporala e finanziala d'ina exchavaziun d'urgenza vegn – en cas da projects da construcziun – per regla sclerÌ ordavant cun maschinas u a maun l'extensiun ed il grad da mantegniment da las structuras archeologicas. Cun exchavar sistematicamain ils chats (mirs, fuclars, fossas, scoluradas sco restanzas da structuras architectonicas, economicas u d'abitadis e.u.v.) cumenzan alura las lavurs archeologicas da detagl. Tut questas lavurs vegnan protocolladas exactamain, ils chats vegnan descrits e mesirads precisamain. Tut ils objects exchavads vegnan registrads en il protocol d'exchavaziun tenor l'attribuziun respectiva als singuls chats ed a las singulas vettas. Els permettan tranter auter da definir la vegliadetgna da las structuras exchavadas. La documentaziun d'exchavaziun vegn cumplettada cun plans, cun fotografias da survista e cun fotografias da detagl. Questa registraziun che vala sco mesira substitutiva per il monument dal terren ch'è per regla destruì finalmain dal tuttafatg, furma er la basa per l'evaluaziun scientifica posteriura.