La lescha davart l'integraziun sociala e professiunala da persunas cun impediments è vegnida elavurada sin basa dal concept LIPInv dal Grischun. Ella è entrada en vigur il 1. da schaner 2012.

La cumissiun per sanadad e fatgs socials ha deliberà la lescha d'integraziun da persunas cun impediments per mauns dal cussegl grond

08-08-2011

La cumissiun dal cussegl grond per sanadad e fatgs socials ha predeliberà la missiva da la regenza tar la lescha davart l'integraziun sociala e professiunala da persunas cun impediments (lescha d'integraziun da persunas cun impediments) e propona al cussegl grond d'approvar il project.

En duas sesidas sut il presidi dal deputà Martin Candinas ed en preschientscha dal cusseglier guvernativ Hansjörg Trachsel ha la cumissiun per sanadad e fatgs socials (CSF) decidì da proponer al cussegl grond d'approvar la lescha davart l'integraziun sociala e professiunala da persunas cun impediments (lescha d'integraziun da persunas cun impediments).

La missiva da la regenza tar la lescha d'integraziun da persunas cun impediments vul reglar da nov sin il stgalim d'ina lescha l'integraziun sociala e professiunala da persunas cun impediments e fixar in nov sistem da finanziaziun, perquai ch'ils chantuns han surpiglià da la confederaziun la cumpetenza per finanziar las instituziuns da persunas cun impediments. Quai en connex cun la nova concepziun da la gulivaziun da finanzas l'onn 2008. La finanziaziun da las purschidas vegn a s'orientar en il futur al basegn individual d'assistenza e vegn a sa basar sin pauschalas standardisadas, uschia ch'i po vegnir permessa per persunas cun impediments ina purschida ch'è accordada optimalmain cun lur basegn d'assistenza saja quai en il sectur ambulant, parzialmain staziunar u staziunar.

Renconuschend il basegn d'agir è la cumissiun entrada unanimamain en il project ed ha affirmà er il sboz da lescha che la regenza ha elavurà. Or dal ravugl da la cumissiun èn vegnids fatgas mo duas propostas substanzialas da minoritad: Per l'ina giavischa ina minoritad da la cumissiun ch'i vegnia fixada en la lescha ina quota, che determinescha la part da persunas cun impediments ch'èn occupadas tar l'administraziun chantunala. Per l'autra propona ina minoritad da la cumissiun d'integrar ina disposiziun che permetta al chantun da sustegnair la moda da construir senza obstachels cun contribuziuns er, sch'i vegnan fatgas adattaziuns vi d'edifizis accessibels al public ch'èn gia existents.

Il cussegl grond vegn a tractar la lescha d'integraziun da persunas cun impediments en la sessiun d'avust 2011.

Deliberà la missiva tar la nova lescha d'integraziun da persunas cun impediments

24-06-2011

Il chantun Grischun vul reglar da nov l'integraziun sociala e professiunala da persunas cun impediments en ina lescha e fixar in nov sistem da finanziaziun. La regenza ha deliberà la missiva correspundenta davart la nova lescha d'integraziun da persunas cun impediments per mauns dal cussegl grond. Il parlament vegn a tractar questa fatschenta en la sessiun d'avust.

L'intent da la nova lescha d'integraziun da persunas cun impediments, ch'è vegnida proponida da la regenza, è l'integraziun sociala e professiunala da persunas cun impediments. Las adattaziuns èn necessarias perquai ch'ils chantuns han surpiglià da la confederaziun l'onn 2008 – en connex cun la nova concepziun da la gulivaziun da finanzas e da la repartiziun da las incumbensas tranter la confederaziun ed ils chantuns (NGF) – la responsabladad per la finanziaziun da las instituziuns per persunas cun impediments. La proposta da la regenza sa basa sin il concept per promover l'integraziun da persunas cun impediments dal chantun Grischun ch'il cussegl federal ha approvà ils 24 da settember 2010.

Il nov relasch duai promover la consideraziun cumplessiva e la direcziun da las purschidas ambulantas, parzialmain staziunaras e staziunaras per persunas cun impediments. Sco purschidas da l'integraziun sociala valan plazzas d'abitar protegidas, accumpagnaments d'abitar sco er purschidas d'integraziun e da cussegliaziun. En il sectur da l'integraziun professiunala appartegnan a la purschida plazzas da lavur protegidas, plazzas cun structuras dal di, accumpagnaments da lavur e plazzas da lavur d'integraziun. Tenor l'inventari da l'onn 2008 sa chattan en il Grischun tut en tut 34 instituziuns che porschan totalmain circa 1'500 plazzas per persunas cun impediments.

La finamira da la lescha d'integraziun da persunas cun impediments è da pussibilitar a persunas cun impediments ina purschida che tegna quint da lur basegn d'assistenza e che po vegnir offerta cun ils meds finanzials che stattan a disposiziun. Latiers vegn il chantun a far in'analisa dal basegn ed ina planisaziun da la purschida. Quellas furman en l'avegnir la basa per la direcziun strategica da las purschidas da l'agid a persunas cun impediments en il chantun sco er per la renconuschientscha da las instituziuns cun dretg da survegnir contribuziuns e per la concessiun da contribuziuns. En quest connex prevesa la lescha ch'il chantun fixeschia cun las instituziuns cun dretg da survegnir contribuziuns incaricas da prestaziun che valan per regla 4 onns.

Nov sistem da finanziaziun

Il punct central dal project da lescha è in nov sistem da finanziaziun. Quel duai esser simpel e chapaivel per tut las persunas participadas. Il sistem duai garantir in'assistenza irreproschabla, adequata ed economica per persunas cun impediments. La finanziaziun da las purschidas vegn a s'orientar en l'avegnir al basegn d'assistenza individual ed a sa basar sin pauschalas standardisadas. Uschia duai il sistem vertent da la finanziaziun che s'orientescha al deficit, che vegn applitgà da la confederaziun, vegnir substituì. Percunter survegnan las instituziuns cun il nov sistem da finanziaziun dapli autonomia e per exempel la pussaivladad da furmar reservas.

Tenor il model da calculaziun quinta il chantun – suenter l'introducziun dal nov sistem – cun custs supplementars annuals da circa 1 milliun francs. Las contribuziuns da gestiun ad instituziuns grischunas renconuschidas per l'integraziun da persunas creschidas cun impediments importavan l'onn da gestiun 2009 circa 31 milliuns francs. Consequenzas vegn il nov model da finanziaziun ad avair per las instituziuns. Quellas ch'èn oz sut la media da las pauschalas da prestaziun vegnan ad avair a disposiziun dapli meds finanzials. Autras instituziuns vegnan a stuair adattar lur gestiun a las novas contribuziuns pauschalas. Il nov model da finanziaziun duai pia vegnir introducì pass per pass cun in termin transitoric da 3 onns.

Documents

Missiva LIPI (mo per tudestg)