Persunas estras pon acquistar il dretg da burgais svizzer, sch'ellas adempleschan las premissas legalas per ina natiralisaziun. La dumonda sto vegnir inoltrada ensemen cun ils documents necessaris a l'uffizi da migraziun e da dretg civil dal Grischun (UMDC), partiziun "natiralisaziuns e dretg civil", Grabenstrasse 15, 7001 Cuira. Suenter in'examinaziun dals termins da domicil, da la reputaziun penala e da l'integraziun linguistica trametta il UMDC la dumonda, ensemen cun las actas, a la vischnanca burgaisa cumpetenta u – sch'i n'exista betg ina vischnanca burgaisa – a la vischnanca politica. Quella fa las ulteriuras retschertgas ch'èn necessarias per giuditgar las premissas da natiralisaziun. Scleridas vegn tranter auter l'integraziun pretendida e l'enconuschientscha da las relaziuns localas. En quest connex pon las enconuschientschas da basa sco er las relaziuns geograficas, istoricas, politicas e socialas da la Svizra, dal chantun e da la vischnanca vegnir examinadas en scrit u en il rom dal discurs da natiralisaziun che sto avair lieu en mintga cas. Davart la garanzia u davart la refusa dal dretg da burgais communal decida l'organ cumpetent da la vischnanca burgaisa u da la vischnanca politica. La decisiun vegn tramessa ensemen cun las actas al UMDC. Sche tut las premissas da natiralisaziun èn avant maun, suttametta il UMDC la dumonda da permissiun da natiralisaziun federala al secretariat da stadi per migraziun (SEM). Il UMDC prepara la decisiun per mauns dal departament da giustia, segirezza e sanadad. Quel decida davart la concessiun u davart la refusa dal dretg da burgais chantunal. En cas d'ina decisiun positiva dal departament survegn il dretg da burgais chantunal vigur giuridica. A medem temp vegnan acquistads il dretg da burgais communal garantì ed il dretg da burgais svizzer garantì.

Naziunalitad vertenta / dretg da burgais dubel

En intgins stadis ha la natiralisaziun per consequenza ch'ins perda la naziunalitad vertenta. Sche Vus avais ulteriuras dumondas en quest connex, As drizzai per plaschair a l'autoritad cumpetenta da Voss pajais d'origin actual.

Premissas da natiralisaziun

a) Premissas da domicil

• Permissiun da domicil (permissiun C)
• Durada da domicil
  • Sin plaun federal: 10 onns, e 3 da quels durant ils ultims 5 onns avant l'inoltraziun da la dumonda. Il temp tranter il 8. ed il 18. onn da vita cumplenì vegn quintà duas giadas.
  • Per persunas che vivan dapi 3 onns en in partenadi registrà cun ina Svizra u in Svizzer bastan totalmain 5 onns, ed 1 da quels directamain avant l'inoltraziun da la dumonda.
  • Sin plaun communal: 5 onns, e 2 da quels directamain avant l'inoltraziun da la dumonda. En cas d'ina durada da domicil da main che 12 onns po la vischnanca burgaisa u la vischnanca politica pretender in domicil nuninterrut da fin 5 onns avant l'inoltraziun da la dumonda.
  • Per persunas che vivan dapi 3 onns en in partenadi registrà cun ina Svizra u in Svizzer basta en mintga cas in domicil da 2 onns directamain avant l'inoltraziun da la dumonda.

A la durada da domicil po vegnir agiuntada la dimora en Svizra cun in titel da dimora en furma d'ina permissiun da dimora u da domicil (permissiun B u C). La mesadad da la durada da la dimora en il rom d'ina admissiun provisorica po vegnir quintada tar la durada da domicil. ATTENZIUN: Sch'ina persuna posseda in titel da dimora imputabel, ma sche ses center da vita n'è betg en la vischnanca da natiralisaziun, è ina natiralisaziun exclusa.

b) Premissas da natiralisaziun materialas

Materialmain premetta ina natiralisaziun che la persuna petenta:

• saja integrada cun success en la communitad chantunala e communala
• enconuschia las modas da viver chantunalas e communalas (tranter auter enconuschientschas da basa da las relaziuns geograficas, istoricas, politicas e socialas; contacts cun la populaziun svizra)
• haja restituì ils daners da l'agid social ch'ella ha retratg durant ils ultims 10 onns

Cun integraziun da success è manegià tranter auter:

• respect da la segirezza publica e da l'urden public (tranter auter reputaziun penala irreproschabla)
• respect da las valurs da la constituziun federala (tranter auter egualitad dad um e dunna)
• enconuschientschas d'ina lingua chantunala a bucca sin il nivel da referenza B1 ed enconuschientschas en scrit sin il nivel da referenza A2 da la norma per linguas ch'è renconuschida en general en l'Europa. Las enconuschientschas lingiusticas en rumantsch pon vegnir cumprovadas u en ün idiom (putèr, surmiran, survilvan, sutsilvan e vallader) u en rumantsch grischun.
• participaziun a la vita economica u a l'acquist da furmaziun (tranter auter independenza economica, nagina dependenza actuala da l'agid social)
• relaziuns finanzialas regladas (tranter auter naginas scussiuns avertas)

La dumonda sto vegnir inoltrada cun il formular uffizial, agiuntond ils formulars e documents necessaris. Detagls èn cuntegnids sin ils fegls d'infurmaziun correspundents. Ils fegls d'infurmaziun, il formular da dumonda sez ed ils ulteriurs formulars stattan a disposiziun per il download.

En cas da dumondas pudais Vus gugent As drizzar a noss uffizi sut 081 257 36 80.