La conferenza da las regenzas dals chantuns alpins (CRCA) è unanimamain per introducir ina taxa directiva d'energia tenor il concept dal cussegl naziunal. Quest concept è da preferir a quel da la cumissiun dal cussegl dals chantuns, perquai ch'el sa lascha realisar pli spert, garantescha ils meds che vegnan basignads en furma suffizienta ed è abel da chattar ina maioritad. Sco in studi da l'Electrowatt Engineering ha mussà è necessari per ils proxims 25 onns in basegn da finanzas da var 11 milliardas francs per garantir la cumpetitivitad da las ovras idraulicas existentas e per meglierar l'ecologia da las auas en ils territori da las Alps svizras.


Ina taxa directiva sco emprima cundiziun per liberalisar il martgà d'electricitad
L'introducziun d'ina taxa directiva sin energias betg regenerablas è per la CRCA ina premissa stringenta per liberalisar il martgà d'electricitad. Ella considerescha la taxa per uschè dir sco "pretsch d'entrada en il martgà d'electricitad liber". Sco quai che la CRCA ha gia accentuà pli baud vegn la liberalisaziun dal martgà d'electricitad numnadamain ad avair renconuschidamain consequenzas finanzialas ed ecologicas, uschenavant che la midada dal sistem dal martgà na vegn betg cumbinada cun mesiras directivas ("eco-dumping", "investiziuns betg amortisablas" etc).

Igl è inditgà d'introducir la taxa d'energia uschè spert sco pussaivel
La liberalisaziun dal martgà succeda pli spert che giavischà da l'economia d'electricitad. Uschia ha la Germania liberalisà en il fratemp cumplettamain ses martgà d'electricitad. Consequentamain datti ina dira concurrenza per il provediment da las citads tudestgas. Da questa concurrenza èn er participadas interpresas d'electricitad svizras. Las citads svizras vulan far pari sin quest sectur e pretendan da vegnir furnidas cun electricitad per cundiziuns equivalentas per las citads da l'exteriur. La dinamica dal martgà na s'orientescha betg tenor las disposiziuns transitorias legislativas. Perquai è necessaria ina introducziun speditiva da la taxa d'energia. Quai è pussaivel mo cun il conclus davart la taxa d'energia tenor il cussegl naziunal, il qual è vegnì considerà per confurm a la constituziun e ch'è gia sa mussà per abel da chattar ina maioritad.

Ils meds da la taxa directiva vegnan duvrads urgentamain
a) per garantir la cumpetitivitad da l'utilisaziun da la forza idraulica
En il studi da l'Electrowatt Engineering per incarica da la CRCA davart "il basegn finanzial per mantegnair las ovras idraulicas existentas e per meglierar l'ecologia en il territori da las Alps svizras" vegn mussà che dastgassan resultar tras la liberalisaziun dal martgà d'electricitad investiziuns betg amortisablas (IBA) en la dimensiun da circa 1,8 milliardas francs (cun ina derasaziun relativamain auta, mintgamai tenor il svilup dal martgà d'electricitad futur e dals pretschs dal martgà resultants) tar las ovras idraulicas svizras. Per garantir la cumpetitivitad da las ovras idraulicas indigenas èn ils meds da la taxa d'energia er d'utilisar per cumpensar las IBA inevitablas. Qua sa tracti d'ina pretaisa centrala da la CRCA. En quest connex essan nus s'exprimids repetidamain persuenter da colliar la finanziaziun da las IBA a criteris stringents (model cun l'obligaziun d'impegnaziun e da restituziun).

b) per pudair renovar tecnicamain las ovras idraulicas existentas
La renovaziun tecnica da las ovras idraulicas existentas è in'ulteriura mesira per garantir la cumpetitivitad. Per quest intent è d'impunder mo en ils chantuns alpins in basegn finanzial en la dimensiun da 140 milliuns francs per onn. Da quels vegnan ils possessurs dals stabiliments a pudair procurar sezs ina part senza pregiuditgar la cumpetivitad. Circa la mesadad da quest import - 70 milliuns francs per onn u 1,75 milliardas francs en 25 onns - èn dentant da finanziar cun meds da la taxa directiva d'energia tenor il cussegl naziunal.

c) per augmentar la valita ecologica da las auas en il territori da las Alps svizras
Sin fundament da las experientschas executivas da fin uss cun la lescha davart la protecziun da l'aua è la CRCA da la ferma persvasiun che enstagl da quotas d'aua restanta calculadas matematicamain (mesiras punctualas) pudessan vegnir prendidas autras mesiras, ch'èn ecologicamain pli efficazias. Ella propona perquai da realisar in model, tenor il qual las auas utilisadas en il territori da las Alps duain obtegnair ecologicamain dapli valita a basa d'in concept general cumplessiv. L'idea fundamentala da questa ponderaziun globala è in meglierament da "las auas sco spazi da viver" senza reducziuns da producziun per las ovras da forza idraulica. Per realisar quest model, significativ tant ord vista ecologica sco er da la politica d'energia, datti in basegn finanzial da total var 6 milliardas francs durant 25 onns u da circa 240 milliuns francs per onn.
Sco auas utilisadas en il senn da noss model na valan betg mo questas auas che vegnan utilisadas directamain per l'explotaziun d'energia, mobain er questas che vegnan influenzadas indirectamain da la producziun d'energia. Damai ch'er mesiras da cumpensaziun pon servir sut circumstanzas ad in augment ecologic, ston er esser permessas intervenziuns tar auas betg utilisadas. Sut questa categoria esi da chapir intervenziuns tecnicas, da manaschi e da l'administraziun tecnica ch'èn adattadas da meglierar la qualitad da "las auas sco spazi da viver". Perquai duain er vegnir resguardadas mesiras ord l'ambient da las auas.

Cumpilaziun dal basegn finanzial per ils proxims 25 onns
(Cifras sco cifras directivas)

Mesiras	Milliardas francs
IBA tar las ovras idraulicas per l’entira Svizra	1.8 (cun ina repartiziun da +/- 50% mintgamai tenor svilup dal martgà d‘electricitad)
Renovaziun tecnica da las ovras idraulicas existentas en ils chantuns alpins	3.5 (ca. 50% pon vegnir surpigliads da las ovras sezzas senza pregiuditgar la cumpetitivitad)
Augment da la valita ecologica da las auas en il territori da las Alps svizras	6.0 (tar il model cun la tariffa globala)
Total	11.3

 

Gremi: conferenza da las regenzas dals chantuns alpins
Funtauna: rg conferenza da las regenzas dals chantuns alpins