L'onn passà ha la vischnanca da Breil inoltrà al chantun ina dumonda
per contribuziuns da cumpensaziun. Questas contribuziuns duain cumpensar
las perditas da metter sut protecziun la Val Frisal. Il medem ha er fatg
la vischnanca da Soglio pertutgant la Val Madris. Il chantun ha tramess
questas dumondas ensemen cun in agen postulat a l'uffizi federal per
l'economia d'aua (UFEA). Dacurt ha quel prendì posiziun en ina prima
decisiun pertutgant quests giavischs e quella n'è betg dal tuttafatg
positiva.
Sa basond sin l'ordinaziun da la confederaziun davart la
cumpensaziun da perditas tar l'utilisaziun da la forza idraulica (OCPF)
han las calculaziuns dal UFEA demussà che la probabilitad d'ina
realisaziun economica na saja betg dada en il cas da la Val Madris.
Uschia scroda gia ina da las premissas essenzialas per pajar
contribuziuns da cumpensaziun a la vischnanca da Soglio ed al chantun.
En il cas da la Val Frisal esi perencunter sa mussà che la dimensiun
dal perimeter da protecziun da la vischnanca da Breil stoppia vegnir
extendida tenor l'opiniun da l'uffizi federal d'ambient, guaud e
cuntrada (UFAGC) per conceder il dretg da cumpensaziun. Ultra da quai èn
accumplidas en quest cas tut las ulteriuras premissas per pudair pajar
contribuziuns da cumpensaziun. La vischnanca da Breil dastga quintar cun
ina contribuziun da cumpensaziun annuala da pli che 100'000 francs,
premess che las votantas ed ils votants da la vischnanca acceptan las
pretaisas che vegnan fatgas da la confederaziun. La durada da questas
prestaziuns n'è anc betg fixada. Damai che l'import da cumpensaziun per
il chantun na cuntanscha betg l'autezza minimala decisiva tenor la OCPF,
obtegna il chantun dentant er nagut en il cas da la Val Frisal.
Suenter il cas da la "Greina" daventa pia pli probabel la Val Frisal
il segund cas per pajaments da cumpensaziun en noss chantun. Per il cas
da la Greina era vegnida fixada da lez temp ina regulaziun speziala ch'è
sa basava - per mancanza da pratitgabladad da la OCPF - directamain sin
la lescha federala davart il dretg d'aua. Tar la regulaziun speziala da
lezza giada è l'autezza da la contribuziun da cumpensaziun bain er
vegnida calculada tenor la surmenziunada OCPF, la repartiziun sin las
vischnancas da Vrin, Sumvitg e sin il chantun è dentant succedida en
relaziun da mintgamai dus tschintgavels per las vischnancas ed in
tschintgavel per il chantun. Tar ina interpretaziun formalistica,
dentant correcta da la OCPF avess la vischnanca da Vrin, che metta sut
protecziun la gronda part dal plaun da la Greina, obtegnì praticamain
nagut. Las prestaziuns da cumpensaziun a Vrin, Sumvitg ed al chantun
Grischun èn dentant ina contribuziun per las perditas per metter sut
protecziun la Greina. En cumparaziun cun ils avantatgs economics ch'ina
realisaziun dal project avess purtà è quai dentant in import mudest.
Gremi: departament da construcziun, traffic e selvicultura
Funtauna: rg uffizi d'energia