En sia posiziun a cusseglier federal Moritz Leuenberger beneventa la regenza grischuna il sboz per ina lescha federala davart il martgà d'electricitad (LME). Las regulaziuns ch'èn cuntegnidas en questa lescha èn da gronda muntada per l'economia d'aua dal Grischun.
En connex cun l'avertura dal martgà europeic d'electricitad sto vegnir adattada la legislaziun respectiva da la confederaziun. Per quest motiv è vegnì elavurà il sboz per ina LME. Quest nov relasch duai pussibilitar in passadi reglà dal sistem actual al sistem futur. Ils puncts centrals dal sboz per la LME èn tranter auter:
Il princip da cooperaziun e da subsidiaritad ch'è cuntegnì gia en la lescha davart l'ambient, l'energia ed il CO2.
L'access a la rait ch'è reglà sin la basa d'in contract (Regulated Third Pary Access).
Ils princips per il manaschi da la rait, la contabilitad e per la garanzia dal provediment.
Las regulaziuns che duain impedir ch'implants existents vegnian mess ord funcziun per motivs economics.
Ins duai preferir l'electricitad d'energias regenerablas.
Il Grischun, chantun da las chombras d'aua
Il chantun Grischun contribuescha bunamain 50 pertschient electricitad a la producziun totala d'electricitad ord forza d'aua en Svizra. L'electricitad ch'è vegnida producida ord forza idraulica è da gronda muntada tant per la Svizra sco er per il Grischun. D'ina vart porscha l'utilisaziun da la materia prima aua numerusas plazzas da lavur, da l'autra vart deriva ina gronda part da las entradas dal chantun e da las vischnancas ord las ovras idraulicas (taglias, tschains d'aua e.u.v.). Per il Grischun esi fitg impurtant da pudair mantegnair, segirar e rinforzar a lunga vista ils implants per l'utilisaziun da la forza d'aua er en il martgà d'electricitad liberalisà.
La Svizra è impurtanta en la federaziun europeica
Fin uss era la Svizra en la situaziun confortabla da sa proveder per gronda part cun electricitad ord agens implants da producziun. L'economia svizra d'electricitad ha acquistà ina posiziun excellenta en la federaziun europeica. Da quella po noss pajais profitar bler. Questa federaziun dat la pussaivladad, da vender surplis d'electricitad en l'exteriur e da cuvrir largias da provediment durant l'enviern. Grazia a l'export d'electricitad pon ovras idraulicas en l'exteriur vegnir messas ord funcziun per in tschert temp. Quellas ovras èn problematicas ord vista ecologica ed ord motivs da segirezza. La federaziun procura ultra da quai per dapli segirezza da provediment per la Svizra, in provediment d'electricitad economicamain pli efficazi sco er entradas per noss'economia publica. La regenza accentuescha che quests avantatgs na pon betg vegnir bandunads.
Introducir ina taxa directiva
En connex cun la liberalisaziun dal martgà d'electricitad pretenda la regenza expressivamain d'incassar ina taxa directiva sin purtaders d'energia che n'èn betg regenerabels. La basa per quest intent duess vegnir registrada en scadin cas en la lescha d'energia che vegn tractada gist uss dals cussegls federals. La taxa fiss la mesira la pli simpla ed efficazia per rinforzar la capacitad da concurrenza da la forza d'aua. Dal rest propona la regenza da flexibilisar las prescripziuns davart la quantitad d'aua restanta en la lescha davart la protecziun da las auas e da reponderar las disposiziuns da sanaziun ch'èn cuntegnidas en la medema lescha. Per cuntanscher la capacitad da concurrenza da la forza d'aua esi da crear proceduras pli simplas. Contracts existents davart la furniziun d'electricitad na duessan betg vegnir abolids, sco ch'il sboz per ina LME prevesa.
La Tour de Suisse passa per part tras il Grischun
La regenza dat la permissiun a l'organisaziun da la Tour de Suisse 1998 da manar parts dal gir tras il Grischun. Ils ciclists professiunals vegnan ad arrivar ils 20 e 21 da zercladur 1998. Medemamain è vegnida annunziada per ils 21 da zercladur l'occurenza ciclista populara "Tour de Suisse-Trophy" per ciclists amaturs. Las rutas previsas:
sonda, ils 20 da zercladur 1998 (5avla etappa Malpensa Italia - Lai, 225 km) cunfin Italia/GR - Pass dal Spleia - Spleia- Sur (Valrain) - Andeer - Ziràn - Tusaun - La Punt/Farschno - Seglias - Casti - Lantsch - Lai/arriv staziun da la pendiculara dal Rothorn
dumengia, ils 21 da zercladur 1998 (6avla etappa circuit da las Alps cun partenza ed arriv a Lai 156 km) Lai - Lantsch - Brinzauls - Bogn d'Alvagni - Filisur - Bravuogn - Preda - pass da l'Alvra - La Punt - Samedan - San Murezzan - Silvaplauna - pass dal Güglia - Beiva - Rona - Savognin - Casti - Zorten - Valbella - Lai - Lantsch - Casti - Alvagni - Zorten - Valbella - Lai/arriv staziun da la pendiculara dal Rothorn
La "TdS-Trophy" per amaturs ch'ha er lieu dumengia, ils 21 da zercladur maina tras il medem tschancun sco la 6avla etappa dals profis, dentant senza cirquit supplementar.
Emetter scrits d'origin daventa pli simpel
Sin il 1. da fanadur 1998 na sto la suttascripziun da l'uffiziant da stadi civil betg pli vegnir legalisada da la chanzlia chantunala. La prescripziun respectiva en l'ordinaziun da la regenza vegn abolida. Uschia daventi pli simpel e pli bunmartgà d'emetter scrits d'origin tant per las autoritads sco er per las burgaisas ed ils burgais.
Da las vischnancas
Ils suandants projects da construcziun e da sanaziun vegnan approvads definitivamain:
Engrondiment da la chasa da scola per il stgalim aut a Savognin. Custs imputabels 490'000 francs, contribuziun chantunala 20 pertschient.
Etappa 1998 da la sanaziun architectonica ed energetica dals edifizis da la chasa da tgira e da dimora per uffants Scalottas a Scharàns (cun resalva da la subvenziun tras la confederaziun). Custs imputabels var in milliun francs, contribuziun chantunala 40 pertschient.
Center per pedagogia curativa Giuvalta a Giuvaulta: Sanaziun da la chasa da scola e restructuraziun da la curt interna tar l'edifizi principal e tar las chasas da gruppas. Custs imputabels 875'000 francs, contribuziun chantunala 40 pertschient.
La nova lescha davart las taxas da cura e da sport sco er davart las taxas per promover il turissem da Parpan e la revisiun parziala da la planisaziun locala da Lü vegnan approvadas, cun resalvas er la revisiun parziala da la planisaziun locala da Breil.
Per differents projects da construcziun da vias en il chantun vegnan dads libers credits d'in import total da var 4.7 milliuns francs.
Fatgs dal persunal
Cristina Maranta Tschümperlin e Guido Decurtins vegnan elegids sco persunas d'instrucziun da scola media II per istorgia ed eventualmain in ulteriur rom cun mintgamai in pensum da 50 pertschient. Els entschaivan mez avust 1998.
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun