Ils 7 da zercladur 1998 vegn il pievel grischun a votar davart la
nova lescha chantunala da submissiun. Il cussegl grond ha deliberà quest
project a chaschun da la sessiun da schaner cun 91 : 0 vuschs.
Il nov
dretg surpiglia las reglas existentas ch'èn sa cumprovadas fin oz. I
duai valair vinavant proceduras transparentas cun la pussaivladad da
participaziun per tants concurrents sco pussaivel. Tuttina n'è
in'adattaziun da l'ordinaziun da submissiun valaivla betg d'evitar
cunquai che la nova lescha federala davart il martgà intern oblighescha
ils chantuns, las vischnancas ed auters purtaders d'incumbensas publicas
d'observar en il futur differents novs aspects per la procedura da
concurrenza. La realisaziun tenor il dretg federal ha da succeder fin il
pli tard il 1. da fanadur da quest onn e quai per il chantun e las
vischnancas.
La lescha davart il martgà intern creescha uss ina
concurrenza correcta per tut ils offerents en Svizra, cunquai ch'ella
pretenda in access senza discriminaziun al martgà per tuts offerents ed
oblighescha ils chantuns e las vischnancas da publitgar tar acquisiziuns
da gronda dimensiun ils criteris per la participaziun a la concurrenza e
per la surdada da l'incarica. Da nov ston tut ils chantuns er preveder
almain in med legal ad in'instanza da recurs independenta da
l'administraziun. Uschia daventan en il futur tut las acquisiziuns
publicas controllablas, quai ch'è da beneventar ord vista da la
transparenza e da la segirtad giuridica. Uschia obtegnan dentant er las
interpresas grischunas interchantunalmain in access senza discriminaziun
als martgads d'acquisiziun.
Il nov martgà da submissiun prevesa ina
regulaziun che permetta a las vischnancas da desister da relaschar
atgnas prescripziuns e da surpigliar enstagl integralmain las
disposiziuns chantunalas. Igl è dentant da quintar che mo paucas
vischnancas relaschan atgnas disposiziuns. Cun quai vegn realisada ina
soluziun tant sco pussaivla unifitgada e survesaivla en favur dals
offerents. Quai è ina cundiziun generala essenziala per ina concurrenza
transparenta e correcta en l'entir chantun.
Da discussiunar han dà
fin uss las uschenumnadas limitas minimalas. Tar las limitas minimalas
correspundentas sa decida numnadamain, sch'ina incarica po vegnir
surdada directamain senza publicaziun ni sch'i sto vegnir fatg ina
concurrenza limitada sin singuls offerents (procedura d'invit) resp. ina
concurrenza publica. Limitas minimalas autas gidan tenor l'opiniun dals
aderents da la lescha a rinforzar ed a mantegnair las structuras
economicas regiunalas. Quell'opiniun è mo presumptivamain correcta.
Abstrahà dal fatg ch'ina tala "protecziun da la patria" n'è betg
acceptabla pli pervi da la lescha davart il martgà intern, avessan
limitas minimalas autas er a lung termin consequenzas negativas. Gist la
transparenza che vegn pretendida da tuttas varts e la liberalisaziun
effectiva dal martgà pretenda stringentamain che las limitas minimalas
vegnan fixadas uschè bassas sco pussaivel. Uschia vegni mess terms al
protecziunissem ed a la restricziun sin martgads regiunals.
Las
limitas minimalas cuntegnidas en la lescha da submissiun furman in
cumpromiss raschunaivel e responsabel che procura per ina concurrenza
correcta tranter ils offerents. Quels obtegnan entras ina publicaziun
tant sco pussaivla libra la schanza da concurrer er ordaifer lur regiun
per incaricas dal maun public. La procedura d'invit previsa da la lescha
dat da l'autra vart a las vischnancas in spazi d'agir ch'è en
cumparaziun cun l'actual in pulit zic pli grond per ils offerents
indigens. Uschia na vegnan ils spazis d'agir da las vischnancas malgrà
las temas da singuls betg restrenschids. Il cuntrari è il cas. La nova
procedura d'invit pussibilitescha da resguardar pli fetg ils offerents
indigens, damai ch'i na sto betg vegnir fatg ina concurrenza publica en
tals cass.
Il vent che suffla oz en fatscha als participants da
concurrenzas sa manifestescha en tuts sin tut ils secturs. Quels sa
manifestescha pli e pli en quel senn ch'ils participants a concurrenzas
emprovan da cumbatter in l'auter pli e pli cun intervenziuns furmalas en
il rom da dispittas giudizialas tar la procedura da submissiun. Ad in
tal svilup nungiavischà esi da far frunt tar l'applicaziun da la nova
lescha tant da la vart da l'instanza da surdada sco er da l'autoritad
giudiziala. Per quest intent duain vegnir scolads ed infurmads ils posts
responsabels da surdada sco er ils participants a concurrenzas en il rom
d'occurrenzas e da curs. Per l'execuziun tant sco pussaivla raschunaivla
esi er previs ina plazza da cussegliaziun tar il chantun.
Cun la nova
lescha da submissiun duai vegnir cuntanschida ina liberalisaziun
intensivada dal martgà ed uschia er dapli efficienza en connex cun
l'impundaziun dals daners publics resp. vegnir distgargiadas las
finanzas dal chantun e da las vischnancas. Quai è da taxar sco schanza
tant per ils posts che surdattan las incaricas sco er per ils numerus
offerents. L'artisanadi grischun vegn er a trer a niz questa schanza
tenor il nov dretg e quai tant entaifer sco ordaifer il chantun. Las
experientschas da blers onns e la pratica elegida fin uss en connex cun
ils fatgs chantunals da submissiun na muntan betg avantatgs
nunimpurtants per ils offerents indigens che na ston er betg temair en
il futur concurrents d'ordaifer il chantun. Per quest motiv merita la
nova lescha da submissiun dals 7 da zercladur in grond sustegniment da
las votantas e dals votants dal chantun.
Luzi Bärtsch, president da
la regenza
Gremi: departament da construcziun, traffic e selvicultura
Funtauna: rg Luzi Bärtsch, president da la regenza