Tgi che survegn supplements dal maun public per las premias da la
cassa da malsauns po sa legrar: A partir da l'onn 2001 duain las contribuziuns vegnir
conderschidas pli baud.
La regenza ha approvà in nov model per realisar la reducziun da las premias da la
cassa da malsauns 2001. A partir da l'onn proxim na duain las persunas en relaziuns
economicas modestas betg pli stuair anticipar lur premias da la cassa da malsauns. La
gronda part da las persunas cun dretg na duai betg pli obtegnair la reducziun da las
premias pir l'atun, mabain en duas ratas, probablamain il favrer ed il fanadur/avust. Il
termin d'annunzia per la fin da mars vegn uschia a scrodar. Tgi ch'aveva fin uss il dretg
d'ina reducziun da las premias e tgi che giauda anc adina quel dretg, sin fundament da
las datas fiscalas actualas, vegn infurmà da la cassa da cumpensaziun AVS davart ses
dretg d'ina reducziun da las premias cun in certificat da dretg da retratga. Tgi
ch'obtegna da nov in dretg da retratga sin fundament da las datas fiscalas las pli
actualas, survegn in formular da dumonda da la cassa da cumpensaziun AVS. Tgi che
n'ha betg survegnì ni in certificat da dretg da retratga ni in formular da dumonda, ma che
sa considerescha sco persuna cun dretg da retratga, po empustar in formular da
dumonda per reducir las premias da la cassa da malsauns tar la filiala AVS. Plinavant
duain pudair far da tut temp las persunas cun midadas da lur relaziuns economicas e/u
famigliaras ina proposta da reponderar lur dretg da retratga, e quai sin fundament da lur
relaziuns da gudogn e da famiglia. Per mauns da la regenza vegn il departament da
giustia, polizia e sanitad ad elavurar la revisiun parziala da las disposiziuns
executivas ch'è daventada necessaria pervia da la revisiun da la LAM e pervia da las
cunvegnas bilateralas.
Sanar la staziun sin il pass incl. il tunnel da la viafier Furca-Alpsu
Tenor il sboz da la confederaziun duain ils meds da la 13avla cunvegna davart
l'agid d'investiziun tranter la confederaziun ed ils chantuns Vallais, Uri e Grischun
vegnir duvradas per la sanaziun urgentamain necessaria da la staziun sin il pass
inclusiv dal tunnel da la viafier Furca-Alpsu. La contribuziun da la confederaziun e dals
chantuns sa munta sin var 11.5 milliuns francs, da quels van 4.41 pertschient sin donn
e cust dal chantun Grischun. Cun la resalva ch'ils ulteriurs partenaris dal contract
fetschian er quai, vegn la cunvegna approvada e sutsegnada. Ils meds èn vegnids
resguardads en il preventiv ed en il plan da finanzas.
Perda la Svizra orientala la colliaziun cun la rait europeica da viafier da gronda
prestaziun
En sia consultaziun a la confederaziun pertutgant las missivas davart la garanzia
da la capacitad dals access sid a la nova lingia da viafier tras las Alps NVTA sco er
davart la colliaziun da la Svizra a la rait franzosa da viafier, spezialmain a la rait da
viafier da gronda prestaziun, renviescha la regenza grischuna a la posiziun da la
conferenza regiunala orientala dals directurs chantunals dal traffic public. Il chantun
Grischun sustegna dal tuttafatg questa posiziun. E emprima lingia exprima el sia tema
per il fatg, che la Svizra orientala perdia la colliaziun cun la rait europeica da viafier da
gronda prestaziun. Las stentas da la Svizra da meglierar las colliaziuns da viafier cun
ils pajais vischins, vegnan beneventadas. Per quest intent pon gidar infrastructuras
novas e potentas sin ils binaris. Las preschentas cunvegnas cun l'Italia e cun la
Frantscha sco er la cunvegna ch'era vegnida stipulada gia avant cun la Germania
prevesan infrastructuras correspundentas al nord, vest ed al sid da la Svizra.
Perencunter mancan talas cunvegnas d'investiziun per l'ost da la Svizra medemamain
sco er mesiras architectonicas ed empermischiuns finanzialas da la confederaziun. Sco
al nord, vest ed al sid èn d'examinar seriamain er per l'ost da la Svizra corridors che
vegnan construids da nov e ch'èn adattads per trens da gronda sveltezza. Ils chantuns
da la Svizra orientala appelleschan perquai al cussegl federal d'ademplir sia
responsabladad statalpolitica per la part orientala da la Svizra e da crear sco al nord,
sid ed al vest er a l'ost l'infrastructura per ina gestiun confurma a l'ambient dal traffic
futur sin ils binaris.
Da las vischnancas
La vischnanca da Samedan obtegna la permissiun da cuntinuar durant l'onn da
scola 2000/01 ses manaschi da scola en il senn da l'experiment da scola "Promover la
bilinguitad rumantsch-tudestga en la scola populara ed en las scolinas".
Il project da construcziun per ina plazza da scola e per indrizs da sport da scola a
Cunter vegn approvà. Als custs imputabels da ca. 250'000 francs vegn empermessa ina
contribuziun chantunala da 17.5 pertschient.
Il project per la midada da construcziun da la plazza da gieu e da sport a San Carlo
vegn approvà (custs imputabels var 279'000 francs, contribuziun chantunala 25
pertschient).
La planisaziun d'utilisaziun per l'engrondiment da la chava da crappa Cuolmet ad
Andeer vegn approvada, medemamain ina revisiun parziala da la planisaziun locala da
Sursaissa.
Per differents projects da construcziun da vias en il chantun vegnan dads libers
credits d'in import total da 4.7 milliuns francs (communicaziun a bindel lad per
annunzias da disturbis e d'alarms sin la via naziunala A13b, amplificaziun da la via da
velos Tavanasa-Trun, meglieraziun da la colliaziun per peduns tranter la staziun e las
pendicularas a Scuol, sviament da Claustra sco er sanaziun da la A13 tranter Ziràn e
Tusaun.)
Persunal
- Andreas Müller, naschì 1954, da Basilea, domicilià a Zizers, daventa
cussegliader da scola e d'educaziun tar il servetsch psichologic da scola. El cumenza
ses pensum da 60 pertschient l'entschatta da l'onn 2001.
La fin da zercladur van las suandantas collavuraturas ed ils
suandants collavuraturs en pensiun:
- Charlotte van den Broek, Domat, emploiada da chasa e da cuschina a la scola da
dunnas,
- Johann Luzi Bernhard, Vaz sut, polizist chantunal,
- Rudolf Bernhard, Maiavilla, survegliader da chatscha e pestga,
- Karl Bosch, Cuira, adjunct tecnic tar l'uffizi per il traffic sin via,
- Werner Cadruvi, Ruschein, polizist chantunal,
- Rudolf Capol, Zizers, schef per l'acquist da terren tar l'uffizi da construcziun
bassa,
- Reto Gabathuler, Flem Vitg, polizist chantunal,
- Albert Koller, Domat, chemicist chantunal, e
- Josef Schneider, Madulain, secretari da taglia.
La regenza als engrazia per ils servetschs ch'els han prestà en favur dal chantun.
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun