La regenza grischuna s'oppona a l'intenziun dal cussegl federal da
limitar il dumber da concessiuns per ils Grand Casinos e las salas da
gieu. Il chantun da turissem Grischun perdess numnadamain varsaquantas
plazzas da lavur e detg bler da sia attractivitad.
Enconuschentamain ha il cussegl federal relaschà la fin da december
1999 las directivas per la politica da concessiun e per la procedura da
concessiun concernent las bancas da gieu. El ha l'intenziun da
concessiunar, en il senn da las cifras directivas, en l'entira Svizra
quatter fin otg Grand Casinos e 15 fin 20 salas da gieu. Cun questa
intenziun s'oppona il cussegl federal al parlament. Quel ha numnadamain
refusà da limitar il dumber da las concessiuns. Tenor l'opiniun dal
cussegl federal na duai vegnir empermess nagin Grand Casino en il
Grischun e be duas fin trais salas da gieu. Perquai ch'i dat oz trais
salas da gieu en il Grischun (Arosa, Tavau, San Murezzan), èsi da temair
en il mender cas, ch'ina da quellas n'obtegna betg pli la permissiun.
Las intenziuns dal cussegl federal avessan per consequenza ina reducziun
da la purschida turistica sco er da las plazzas da lavur en il chantun
Grischun. Quai na po la regenza en scadin cas betg acceptar. D'ina vart
ha il cussegl federal da resguardar las realitads regiunalas e da
l'autra vart duain las bancas da gieu promover il turissem tenor la
lescha correspundenta sco er procurar per entradas per la confederaziun
ed ils chantuns. La regenza regorda al cussegl federal las empermischuns
ch'el ha fatg en sias explicaziuns davart l'abrogaziun dal scumond da
bancas da gieu. Tenor quellas èn decisivs differents criteris per
conceder concessiuns, spezialmain las infrastructuras, il turissem, las
relaziuns regiunalas, il territori cumpiglià e la tradiziun. Ultra da
quai ha il cussegl federal explitgà sut il titel "Ina schanza per il
turissem" ch'exempels en l'exteriur mussan che bancas da gieu sa
sviluppan ad instituziuns attractivas per il turissem. Lur admissiun
meglierass senza dubi l'attractivitad da noss lieus da cura, rinforzass
la posiziun dal turissem svizzer e dess impuls positivs en favur da
l'economia regiunala.
Gia oz mussan in pèr salas da gieu ch'ellas adempleschan a moda
optimala las aspectativas ch'èn vegnidas cumbinadas cun l'abrogaziun dal
scumond da bancas da gieu. En emprima lingia menziuneschan ellas las
salas da gieu grischunas ad Arosa, Tavau ed a San Murezzan. Quests
manaschis han gidà ils davos onns considerablamain a furnir purschidas
per in turissem varià, a sviluppar l'economia tant da las vischnancas
respectivas sco er da las regiuns dal chantun Grischun. Salas da gieu
cun automats da giugar per daners èn daventadas oz en il Grischun, nua
che pli che la mesadad da las entradas naziunalas èn dependentas
directamain u indirectamain dal turissem, ina part absolutamain
necessaria da la purschida turistica. Perquai na po la limitaziun
previsa da las concessiuns insumma betg vegnir acceptada. La regenza
supplitgescha il cussegl federal da crear las premissas che rendan
pussaivel da manar vinavant ils manaschis da fin uss, ils quals èn
qualitativamain sin in fitg bun stadi e d'avrir auters. En il chantun
Grischun duai vegnir pussibilità almain in Grand Casino ed en scadina
regiun turistica dal Grischun ina sala da gieu. Ultra da quai propona la
regenza ch'il cussegl federal duai reponderar sias tariffas da taglia e
crear cundiziuns da basa economicas ch'adempleschan sias empermischuns e
las prescripziuns da la lescha davart las bancas da gieu.
Contribuziuns da cultura
Contribuziuns d'in import total da 31'000 francs vegnan
conderschidas als suandants projects culturals:
- quarta Biennala svizra dal teater d'amaturs dals 8 als 10 da
settember 2000 a Lai, e
- ediziun d'in numer spezial dad "Archeologia da la Svizra", ch'è
deditgà al chantun Grischun, tras la societad svizra da preistorgia e
d'archeologia. Quella fa sia radunanza annuala dals 17 fin ils 19 da
zercladur 2000 a Cuira.
Consultaziuns a la confederaziun
La regenza prenda posiziun davart las midadas da l'ordinaziun
pertutgant la lescha federala davart la pestga (OLFP) e da differentas
ordinaziuns dal sectur traffic sin via.
En la pestga duai vegnir restrenschì il diever da peschs d'estga
vivs. La litgiva giaglia duai pudair vegnir reintroducida en l'avegnir
er en auas serradas, sumegliantas ad auas per la tratga da peschs.
Plinavant èsi previs da realisar las prescripziuns internaziunalas per
il salmun, d'admetter sturiuns che n'èn betg indigens en stabiliments
per tratga da peschs e d'adattar divers nums da peschs a la nomenclatura
midada. La regenza grischuna renviescha al fatg ch'il diever da peschs
d'estga vivs è generalmain scumandà en il Grischun. Questa regulaziun è
sa verifitgada e duess vegnir introducida en l'entira Svizra. En il
Grischun na vegnan betg pli reintroducidas litgivas giaglias. Per motivs
da la protecziun da las spezias vegn questa regla observada er vinavant.
La reintroducziun previsa en uschenumnads puzs da pestgaders para
dentant d'esser nunproblematica.
La confederaziun vul midar tschintg ordinaziuns davart il traffic
sin via che pertutgan ils suandants secturs: pretaisas tecnicas als
vehichels, approvaziun da tips da vehichels, admissiun da persunas e da
vehichels, assicuranza da traffic e multas disciplinaras. La regenza va
d'accord cun las midadas previsas.
Persunal
La fin da schaner 2000 van en pensiun:
Rolf Berger, Ramosch, mastergnant spezialisà tar l'uffizi da
construcziun bassa 4, Scuol,
Lorenz Habicher, Scuol, vier tar l'uffizi da construcziun bassa 4,
Scuol,
Anton Liver, Cazas, schef da cuschina en la chasa da dimora
Giuvaulta,
Antonio Mauri, Scuol, vier tar l'uffizi da construcziun bassa 4,
Scuol, e
Heikko Posti, Cuira, tgirunz da psichiatria en la clinica
Waldhaus, Cuira.
La regenza engrazia a quests collavuraturs per ils servetschs ch'els
han prestà per il chantun.
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun