da cusseglier guvernativ Claudio Lardi, schef dal departament d'educaziun, cultura e protecziun da l'ambient dal Grischun
Ils 26 da november 2000 votan las burgaisas ed ils burgais da noss chantun davart ils projects da leschas ch'èn vegnids elavurads en il rom dal project "Essenzialisaziun e flexibilisaziun da la legislaziun e da l'applicaziun dal dretg (EFLAD)". Tranter auter avais Vus l'occasiun da concluder per noss chantun ina lescha manaivla als burgais per las scolas popularas dal chantun Grischun (lescha da scola). Jau As recumond cun persvasiun da profitar da questa schanza e da dir GEA a quest project. In GEA meritan ultra da quai er tut ils auters projects da la EFLAD; il cussegl grond, suenter ina deliberaziun intensiva, ha recumandà al pievel d'acceptar quels.
La lescha da scola vertenta è daventada nunsurvesaivla tras pliras revisiuns parzialas, ella cuntegna reglamentaziuns per part antiquadas e per part memia spessas. Tar la revisiun da la lescha da scola han ins prendì serius quell'opiniun ch'è vegnida exprimida qua e là. D'ina analisa minuziusa resulta che questa lescha - sco autras er - cuntegna effectivamain disposiziuns che na vegnan strusch pli applitgadas en la pratica. Ina da quellas è per exempel il scumond per scolaras e scolars da far part da societads. Ina tala disposiziun n'è betg pli confurma al temp. Quest scumond ed ulteriuras reglamentaziuns ch'èn antiquadas e restrenschan la libertad da decisiun dals purtaders da scola e per part er da las persunas autorisadas d'educar vegnan abrogads. En auters cas duain vegnir creadas u extendidas pussaivladads da decisiun per ils purtaders da scola. Empè dal chantun duai la vischnanca pudair fixar la reglamentaziun dals firads e duai pudair decider, sch'ella vul augmentar la libertad da decisiun da las persunas autorisadas d'educar en quai che reguarda maximalmain trais dis da scola. L'autoritad da scola dal lieu duai er avair la pussaivladad da laschar sursiglir in uffant talentà ina classa, sa chapescha suenter las examinaziuns necessarias. Ella duai dentant er avair la pussaivladad da prender mesiras disciplinaras visavi scolaras e scolars, en il cas extrem po schizunt vegnir ordinada la suspensiun.
La revisiun da la lescha da scola prevesa per tut las scolas popularas en il Grischun in temp da scola unitar da 38 emnas. I na duai dar nagins uffants pli en noss chantun che van be a scola durant 35 emnas l'onn. Sco novaziuns impurtantas ed orientadas vers il futur consideresch jau la pussaivladad da promover specificamain ils uffants cun talents particulars sco er la pussaivladad da schliar problems che pon resultar en situaziuns extraordinarias da l'instrucziun d'uffants ch'èn vegnids recepids transitoriamain.
Betg sulettamain pervia da questas ponderaziuns curtas sun jau persvadì ch'il project EFLAD davart la lescha da scola merita Vossa approvaziun. Voss GEA a la lescha da scola è in GEA ad ina lescha manaivla al burgais che rinforza la posiziun dals purtaders da scola sco er da las burgaisas e dals burgais. La lescha è daventada survesaivla. Ella desista da reglamentaziuns antiquadas e memia spessas.
Jau As recumond ultra da quai da dir GEA a la revisiun parziala da la lescha davart la promoziun dals impedids (lescha d'impedids) che creescha la basa per integrar uffants cun impediments en il sistem da la scola publica e che procura per ina finanziaziun da la scola speziala orientada vers il futur. Jau As recumond er da dir GEA a la revisiun parziala da la lescha davart la furmaziun professiunala en il chantun Grischun. Quest project cuntegna p. ex. la basa impurtanta per augmentar la valur da l'emprendissadi scursanì. Absolventas ed absolvents obtegnan qua tras meglras schanzas sin il martgà da lavur. Impurtantas èn er las midadas per realisar la legislaziun federala davart las scolas autas professiunalas. Cun Voss GEA als projects menziunads ed a tut ils auters projects da la EFLAD exprimis Vus la voluntad per ina legislaziun dal chantun Grischun pli actuala, pli chapaivla e pli manaivla al burgais. Ils projects meritan Voss GEA.

Gremi: departament d'educaziun, cultura e protecziun da l'ambient dal Grischun
Funtauna: rg cusseglier guvernativ Claudio Lardi