A l'apero d'energia da mesemna, ils 29 da november, vegnan experts a
preschentar la direcziun da la politica d'energia dal futur en Svizra ed
en il chantun Grischun.
L'apero d'energia ha lieu a partir da 17.00 a la scol'auta per
tecnica ed architectura a Cuira. Sco referents èn annunziads:
Hans-Luzius Schmid (uffizi federal d'energia, Berna), Christoph
Rutschmann (associaziun svizra per energia da laina, Turitg) e Paul
Barandun (associaziun grischuna d'economia forestala, Cuira).
En il center stattan il nov program da la confederaziun
"EnergieSchweiz", la lescha da CO2 sco er eventualas prescripziuns
davart il diever d'energia d'instruments, vehichels ed edifizis. Ultra
da quai vegn mussà co ch'ins promova stgaudaments da laina cun il
program "Lothar" e nua ch'ins survegna ina cussegliaziun cumpetenta. I
stattan en discussiun schanzas da realisaziun en il Grischun.
EnergieSchweiz
A l'entschatta da l'onn proxim vegn il cussegl federal a remplazzar
il program d'acziun "Energie 2000" tras il program "EnergieSchweiz".
Perquai che ni la taxa da promoziun ni l'iniziativa solara èn vegnidas
acceptadas, vegn il program finanzià da la cassa federala, sco fin uss
"Energie 2000". Uschia stattan a disposiziun bler pli paucs meds
finanzials che sche in da quests projects fiss vegnì acceptà.
"EnergieSchweiz" vegn a sa basar sin "Energie 2000"; La tariffa
facultativa vegn rinforzada. En il center stattan quatter puncts:
- La lescha d'energia prevesa l'instituziun d'agenturas d'energia
- Tenor la lescha da CO2 duain vegnir fatgas cunvegnas cun
utilisaders cun grond consum davart l'emissiun da CO2
- La confederaziun ed ils chantuns vegnan a fixar prescripziuns
davart il diever d'energia d'instruments, vehichels a motor ed edifizis.
- Ins suppona ch'i stoppia vegnir introducida ina taxa da CO2 il pli
baud l'onn 2004.
Program da promoziun
Il december 1999 ha il stemprà "Lothar" fatg cupitgar ina gronda
quantitad da plantas. Lain da stemprà po savens be vegnir utilisà sco
lain d'industria u d'energia. La confederaziun ha perquai concludì da
promover finanzialmain stgaudaments da laina. Per trais onns stattan
perquai a disposiziun 45 milliuns francs. Il program "Lothar" po
surpigliar fin a 60% dals custs supplementars betg amortisabels visavi
in stgaudament convenziunal. I ston esser ademplidas trais cundiziuns:
- L'implant nov furnescha almain trais quarts dal basegn da chalira
da l'edifizi
- L'implant è examinà pertutgant ses tip e porta il sigil da
qualitad da l'associaziun svizra per energia da laina.
- L'implant n'è anc betg installà.
L'energia verda grischuna deriva da laina da guaud e laina restanta
Cun l'utilisaziun augmentada d'energia da laina pon vegnir segiradas
numerusas plazzas da lavur en il Grischun, ed ins po prestar
contribuziuns impurtantas per distgargiar l'atmosfera d'ulteriur CO2 e
d'autras emissiuns nuschaivlas. Il potenzial da l'energia da laina en il
Grischun n'è per gronda part anc betg utilisà; ins pudess redublar
l'utilisaziun entaifer curt termin.
Ina premissa centrala per l'utilisaziun augmentada da l'energia da
laina è ina tecnica da combustiun che permetta da brischar la laina a
moda cumadaivla, effizienta e confurma a l'ambient. Durant ils davos
onns ha gì lieu in svilup considerabel sin il champ da las innovaziuns.
Stgaudaments da laina moderns che vegnan utilisads correctamain
cuntanschan ils pli auts grads d'efficacitad, en las pli paucas
emissiuns ed adempleschan senza problems las valurs da limit severas da
l'ordinaziun davart mantegnair l'aria pura OAP 92. La paletta da
stgaudaments da laina moderns è vasta. Ella tanscha dal cheminé serrà
fin tar il grond stgaudament automatic cun rait termala en vischinanza e
cumbinaziun da chalira e forza. Tar la decisiun per in tschert sistem
stat en il center il basegn da prestaziun da chalira. Ultra da quai
giogan dentant er auters facturs ina rolla impurtanta, uschia p.ex. las
relaziuns da spazi, las pretaisas da confort sco er la situaziun da
provediment. I cunvegn adina d'esser precaut cun eleger il sistem da
combustiun. L'associaziun per energia da laina cun ses quatter posts
d'infurmaziun en las regiuns porscha las conuschientschas necessarias e
la cussegliaziun.
Suenter ils referats ha lieu ina discussiun, a la quala Balz Lendi
da l'uffizi d'energia vegn a preschentar l'optica dal Grischun
Gremi: uffizi d'energia dal Grischun
Funtauna: rg uffizi d'energia dal Grischun