LA REGENZA A LAS ABITANTAS ED ALS ABITANTS
DAL CHANTUN GRISCHUN
Charas convaschinas, chars convaschins
Il schaner 1998 han entschavì la conferenza episcopala svizra e la
federaziun da las baselgias evangelicas svizras ina consultaziun
ecumenica davart l'avegnir social ed economic da la Svizra. Las
instituziuns menziunadas han envidà ad in dialog ch'aveva la finamira da
tschertgar respostas a dumondas fundamentalas e da chapir l'orientaziun
futura da la societad en Svizra. La consultaziun duai terminar a la
Rogaziun federala da quest onn.
Igl è effectivamain uschia che la societad fa frunt oz a diversas
novas provocaziuns. Questas provocaziuns stattan en emprima lingia sut
l'ensaina da la globalisaziun. L'orientaziun mundiala da nossa societad
e l'influenza da nossa societad tras il gir dal mund creeschan d'ina
vart novas dimensiuns da la libertad persunala, dal svilup economic e da
la communicaziun. Ma da l'autra vart metta la globalisaziun er a la
prova la rait sociala da segirtad. Postulats sco garantir l'existenza,
manifestar solidaritad e transmetter la sensaziun da segirtad en la
societad èn da posiziunar da nov en in ambient ch'è sa midà.
Vegnir a frida cun las novas provocaziuns n'è betg mo ina incumbensa
publica, mabain surtut er ina incumbensa da la baselgia. Che la baselgia
piglia serius questas provocaziuns, cumprova tranter auter la
consultaziun ecumenica. La baselgia obtegna pia er ina funcziun dal
tuttafatg centrala per concepir l'avegnir da nossa societad.
L'incumbensa da la la baselgia è quella da far endament cun
insistenza e instancablamain las valurs fundamentalas da la cardientscha
cristiana a nossa societad. Quità per il proxim, toleranza e giustia
ston furmar la basa omnipreschenta da nossa convivenza. Nagin po
transmetter meglier questas valurs che la baselgia. En sia qualitad sco
instanza morala è ella in punct fix per ils umans. Gist en vista a la
globalisaziun ed al privel appartenent che la societad sa separia pli e
pli en gruppaziuns che smanatschan da dar dapart, è ina tala referenza
da gronda impurtanza.
I po senz'auter capitar che la baselgia evidenziescha tras sia lavur
mintga di la valur da l'engaschament social en favur dals malsauns, dals
flaivels e dals dischavanta-giads, ch'ella condemnescha la guerra, la
violenza e la destrucziun cun la finamira da render cumplizis ils umans
en relaziuns segiras e da'ls stimular da bandischar e sentenziar
activamain tals eveniments. Tras posiziuns cleras, sch'igl è necessari
senz'auter er politicas gida ella a la societad a s'orientar eticamain
ed a furmar la conscienza da la societad e da mintga singul uman en
dumondas impurtantas da la vita. In punct ferm po la baselgia segiramain
esser er per la giuventetgna, a moda ch'ella la mussa durant il temp da
l'adolescenza quant impurtantas che las valurs cri-stianas èn per
s'orientar en in mund senza direcziun.
Ma uss fissi memia simpel da surdar la responsabladad per il futur
svilup da la societad a la baselgia e da sa cuntentar sco commember
singul da la communitad ecclesiastica e publica cun la perspectiva
senz'auter calmanta ch'ils auters fan insatge per in avegnir segir e
degn da viver. Nus tuts stuain gidar a sclerir la dumonda da la
concepziun da l'avegnir. Anc dapli sco instituziun avain nus en maun da
viver mintga di la bainvuglientscha, la chapientscha e l'amur per il
proxim. Gronds e pitschens segns da simpatia, da sustegn e
d'encuraschament envers umans en situaziuns da vita diffi-cilas, en
misergia u en fasas da malsegirtad pon influenzar positivamain tenutas e
destins persunals. Els na pon forsa betg far miraculs, ma els pon gidar
a svegliar il curaschi ed il plaschair da viver.
Sche nus essan buns da manifestar ina tenuta umana e respectabla en
il mintgadi e da render evidentas las valurs cristianas sco elements
fundamentals per concepir noss urden social, dastgain nus far frunt a
l'avegnir cun confidenza. La chaschun per reflectar quests fatgs na duai
betg esser mo il di da Rogaziun federala. Scadin auter di è gist uschè
adattà per quest intent.
En quest senn As recumandain nus, charas convaschinas e chars
convaschins, e tut noss conumans sco er nus sezs a la tgira dal
Tutpussant.
Cuira, settember 2001
En num da la regenza
La presidenta: Eveline Widmer-Schlumpf
Il chancelier: Claudio Riesen
PER VOSSA ORIENTAZIUN
1. Tenor l'ordinaziun dal cussegl grond dals 24 da favrer 1971
vegnan ils uffizis parochials supplitgads da preleger giu da chanzla /
scantschala il mandat da la Rogaziun federala otg, eventualmain
quattordesch dis avant il di da Rogaziun, pia ils 9, eventualmain ils 3
da settember 2001 e da far attent che tenor la medema ordinaziun, igl è
da far ina collecta en tut las baselgias dal chantun, il di da Rogaziun.
Il retgav da quella collecta vegn attribuì en trais parts egualas a
l'"associaziun Fontana Passugg", a la "fundaziun Therapeion Zizers" ed a
la "fundaziun per la psichiatria d'uffants e giuvenils en il Grischun",
tenor il conclus da la regenza dals 22 da matg 2001.
- Associaziun Fontana Passugg: Gruppas d'impedids d'udida ensemen
cun persunas ch'audan bain han sanà ina chasa decadenta a Passugg e creà
in center da furmaziun communabel. Dapi il november 1998 offra quel ina
purschida unica per surds e per persunas ch'han perdì l'udida e da
flaivl'udida. Per impedids d'udida e lur integraziun en la societad ha
la fundaziun pia ina impurtanza speziala.
- Fundaziun Therapeion Zizers: En questa chasa d'uffants vegnan
promovids uffants paralisads e cun donns dal tscharvè tras in'assistenza
speziala e preparads per la scolaziun speziala. Las stentas terapeuticas
han en emprima lingia l'intent da transmetter als uffants ina relaziun
positiva cun in'ambient ch'als inspira segirtad e privadientscha.
Actualmain è il project principal da la fundaziun quel da segirar las
localitads da la chasa da dimora.
- Fundaziun per la psichiatria d'uffants e giuvenils en il Grischun:
Questa fundaziun è la purtadra dal servetsch psichiatric per uffants e
giuvenils en il chantun. Sia incumbensa principala è il tractament da
svilups psichics fallads e da malsognas tar uffants e giuvenils. En
questa gruppa da la populaziun sa manifestescha il pli grond augment da
malsognas psichicas.
2. Las suprastanzas communalas vegnan incumbensadas d'exequir la
collecta en enclegientscha cun las instanzas da baselgia e da consegnar
il retgav da quella fin ils 28 da settember 2001 a l'administraziun da
finanzas dal Grischun, 7000 Cuira, CP 70-187-9.
3. Las suprastanzas communalas vegnan plinavant envidadas da
procurar ch'i vegnia sunà la sunasontga / ils zenns la sonda avant la
Rogaziun a las 18.00.
Gremi: Regenza
Funtauna: rg Chanzlia chantunala dal Grischun