Mesiras supplementaras èn previsas pervia d'immissiuns da pulvra fina
Il plan da mesiras dal Grischun per l'igiena da l'aria fa effect:
Durant ils davos diesch onns han ins pudì reducir considerablamain
l'impestaziun da l'aria cun oxids da nitrogen ed idrogens carbonics.
Il pli nov rapport davart la controlla da las mesiras che vegn
preschentà da l'uffizi per l'ambient mussa ils progress ch'ins ha
cuntanschì, realisond il plan da mesiras per l'igiena da l'aria da l'onn
1992. L'impestaziun da l'aria cun oxids da nitrogen e cun idrogens
carbonics ha pudì vegnir reducida considerablamain durant ils davos
diesch onns. La bilantscha tar las totalmain 36 mesiras singulas è fitg
differenta. Il plan da mesiras che la regenza ha concludì 1992 per
reducir l'impestaziun da l'aria sto vegnir repassà. En il rom da questa
repassada vegnan ins d'ina vart a trair las consequenzas da las
experientschas dals davos onns ed a realisar quai en la pratica, da
l'autra vart ston ins prevair mesiras supplementaras cunter la pulvra
fina (PM10). Ins ha er previs novas vias per la repassada dal plan da
mesiras; ils differents posts da servetsch chantunals vegnan ad esser
integrads dapli en il process d'elavuraziun da las mesiras. Il plan da
mesiras per l'igiena da l'aria sto er vegnir considerà sco part d'ina
strategia per in svilup persistent en il Grischun.
Cataster d'emissiuns 2000 dal chantun Grischun
Il cataster d'emissiun infurmescha, tge substanzas nuschaivlas en
l'aria che van en l'atmosfera, en tge quantitad ed en tge regiuns dal
chantuns. Cun ils catasters d'emissiun vegn orientà periodicamain
davart il gener, la quantitad e la derivanza da las emissiuns da
substanzas nuschaivlas en l'aria en il chantun. Ils resultats dal
cataster èn in agid impurtant per la planisaziun e la controlla dal
success da mesiras da la politica da l'ambient. Il cataster d'emissiuns
actualisà dal chantun Grischun sa distingua tras in'auta scumposiziun
geografica (100 x 100 meters), tras la gronda quantitad da substanzas
nuschaivlas che vegn calculada sco er tras il fatg ch'i vegnan
resguardads a moda cumplessiva ils pli diffferents chaschunaders.
Latiers han ins resguardà ultra da las substanzas nuschaivlas producidas
dals umans er las emissiuns biogenas che na vegnan betg chaschunadas
directamain tras ils umans.
Il rapport "Cataster d'emissiuns 2000" publitgà da l'uffizi per
l'ambient cumpiglia ils connexs ils pli impurtants en ina furma
chapaivla sco er infurmaziuns da basa da caracter general davart las
emissiuns da substanzas nuschaivlas en l'aria en il chantun Grischun.
Las reproducziuns cartograficas en il rapport ed en l'agiunta gidan a
preschentar la gronda quantitad da datas a moda survesaivla.
Curta valitaziun da la situaziun da l'aria
Suenter che l'impestaziun cun oxids da nitrogen en il chantun
Grischun è sa reducida considerablamain a l'entschatta dals onns 90, ha
questa tendenza tschessà durant ils davos trais onns. La valur da limit
da las immissiuns da NO2 tenor l'ordinaziun federala per mantegnair
l'aria pura è be vegnida surpassada levamain en la val dal Rain per lung
da la A13. Ultra da la quantitad dal traffic gioga er l'aura ina rolla
per l'impestaziun da l'aria en valladas alpinas, spezialmain sch'i dat
accumulaziuns d'aria fraida. Er l'impestaziun cun pulvra fina (PM10) è
stada cleramain memia auta per lung da la A13, en la val dal Rain e
surtut en la Val Mesauc. Plinavant èn puspè vegnidas surpassadas las
valurs da limit per l'ozon. Pervia da la blera plievgia durant la stad
èn ils surpassaments dentant stads main gravants che durant ils davos
onns, surtut en il Grischun dal nord. Durant ils davos onns han las
impestaziuns d'ozon per regla cuntanschì il maximum durant las sondas.
Gremi: uffizi per l'ambient dal Grischun
Funtauna: rg uffizi per l'ambient dal Grischun