Navigation

Inhaltsbereich

  • Erste Mitteilung
  • Neuen Beitrag einfügen
La regenza grischuna ha dà liber la lescha davart il promover l'economia publica per la consultaziun. La lescha da l'onn 1990 è sa cumprovada da princip, ina revisiun è inditgada sin fundament da las midadas en il conturn economic e politic sco er en vista a las pretensiuns envers la promoziun da l'economia. La revisiun cuntegna ils suandants puncts centrals:
- la pussaivladad da sustegnair cun emprests la fundaziun e l'engrondiment da las IPM,
- crear la basa legala per il marketing dal lieu,
- la pussaivladad da sustegnair instituziuns cun contribuziuns da manaschi en cumbinaziun cun mandats da prestaziun,
- la pussaivladad da sustegnair implants da sport d'impurtanza chantunala cun contribuziuns e
- spezialas pussaivladads da promoziun per il sectur da la telecommunicaziun.
Il termin per la consultaziun dura fin ils 10 da settember 2002. Dals rapports sco er dal sboz da la lescha e da l'ordinaziun po vegnir prendì invista, el po era vegnir chargià sin l'agen computer: "www.div.gr.ch / Mitteilungen und Projekte".

Gea ad autobus pli lungs
La regenza grischuna beneventa da princip las adattaziuns planisadas da l'ordinaziun davart las reglas dal traffic sin via (ORT) e da l'ordinaziun davart las pretensiuns tecnicas als vehichels sin via (OPT). En sia posiziun a l'uffizi federal da vias parta la regenza da l'opiniun ch'ils autobus pli lungs n'hajan naginas consequenzas negativas per la segirezza dal traffic sin las vias dal Grischun. Da nov duain avair ils autobus cun dus ischigls ina lunghezza maximala da 13.5 meters (fin uss 12 meters), autobus cun dapli che dus ischigls maximal 15 meters (fin uss 12 meters) ed ils autobus cun scharnier maximal 18.75 meters (fin uss 18 meters).
Il chantun po er en l'avegnir separar e signalisar vias che n'èn betg adattadas per vehichels cun dapli che 12 meters lunghezza. Per pudair far quai èn mintgamai da far girs d'emprova cun vehichels correspundents. La revisiun parziala da la ORT e da la OPT èn mintgamai adattaziuns a las valurs directivas da la UE.

Van las taxas da recepziun per retschaviders da la AVS e da la AI a quint dal chantun?
A partir dal 1. d'avust 2001 èn deliberads ils retschaviders da la AVS e da la AI cun prestaziuns supplementaras da las taxas da recepziun per ils programs da radio e televisiun. Sco cumpensaziun per ils circa 50 milliuns francs che van a perder en quest cas a la Societad svizra da radio e televisiun SSR ha il cussegl federal approvà il 1. da matg 2002 in augment da las taxas da 4.1 pertschient. Il departament federal per ambient, traffic, energia e communicaziun (DATEC) propona uss da considerar las taxas da recepziun per radio e televisiun sco expensas imputablas en il senn da la lescha federala davart las prestaziuns supplementaras a l'assicuranza da vegls, survivents ed invaliditad (LPS). Uschia stuess il chantun finanziar la gronda part da las taxas. La regenza grischuna sa defenda en sia posiziun al DATEC cunter quai. A partir da l'onn 1986 ha reducì la confederaziun sias contribuziuns a las prestaziuns supplementaras per dapli che la mesadad. La recepziun da las taxas da radio e televisiun en il catalog da las expensas renconuschidas en il senn da la LPS purtass ina ulteriura grevezza per ils chantuns e quai na po betg vegnir acceptà.

Evaluaziun da l'instrucziun da la segunda lingua talian
La regenza grischuna ha incumbensà la partiziun perscrutaziun e svilup da la scol'auta professiunala da pedagogia da far ina evaluaziun davart la cumpetenza linguistica da las scolaras e dals scolars tar l'admissiun al stgalim secundar I; integrà vegn er il material didactic correspundent. I vegn decidì pli tard, sche l'instrucziun da la segunda lingua rumantsch vegn er integrada en l'evaluaziun. Ils custs per quest project importan radund 197'000 francs. Suenter las lavurs preparatorias durant quest onn ha lieu l'evaluaziun davart l'instrucziun da la segunda lingua talian en la segunda mesadad da l'onn da scola 2002/03. L'instrucziun da la segunda lingua talian/rumantsch è vegnida introducida l'onn da scola 1999/2000.

La dieschma d'alcohol 2000/2001 è repartida
Tenor la lescha federala da vinars (dieschma d'alcohol) è da duvrar cun in intent specific il retgav net da l'administraziun federala d'alcohol: per il cumbat cunter l'alcoholissem en ses origins e sias consequenzas sco er per il cumbat da l'abus da tissis enivrants, meds narcotics e da medicaments. Per il chantun Grischun importa il retgav 2000/2001 radund 613'000 francs. La regenza grischuna ha concedì da quels circa 400'000 francs a diversas instituziuns entaifer ed ordaifer il chantun. Tenor la recumandaziun da l'administraziun federala d'alcohol duain quests meds vegnir utilisads primarmain per la prevenziun e per il tractament da problems d'alcohol. La segunda prioritad tutga a la problematica da l'abus da las drogas illegalas e la terza prioritad a la problematica da l'abus da tubac e da medicaments.
Or dal retgav da la dieschma d'alcohol vul la regenza sustegnair plinavant il project da pilot "prevenziun e promoziun da la sanadad orientada vers la vischnanca" cun 18'000 francs. Medemamain vegn producì cun meds da la dieschma d'alcohol (7'000 francs) in fegl sgulant dal post spezialisà per la protecziun da l'uffant dal Grischun.

Revisiun parziala da l'ordinaziun davart il vin
L'onn 1999 ha la regenza decretà las disposiziuns executivas tar l'ordinaziun davart la viticultura e l'import da vin (ordinaziun davart il vin). La realisaziun da la nova politica agrara 2002 ha purtà differents pass da liberalisaziun a l'agricultura. Singulas reglamentaziuns essenzialas ston vegnir revedidas en il rom da questas modificaziuns. Surtut la fixaziun da las quantitads maximalas admessas, la constataziun da la paisa da las ivas e la controlla dal commerzi cun vin. La finamira da la revisiun è quella da surdar a l'organisaziun da la branscha las incumbensas e la responsabladad e da distgargiar il chantun da las incumbensas executivas.

"Scola a la rait" - il concept da svilup è avant maun
La regenza grischuna ha prendì enconuschientscha dal rapport "Public Private Partnership - scola a la rait (PPP-SAR) per il chantun Grischun" ed ha approvà la realisaziun d'in center interdisciplinar per tecnologias d'infurmaziun e da communicaziun da la scola superiura d'economia e da turissem e da la scol'auta professiunala da pedagogia.
La finamira da questas mesiras èn la promoziun da las tecnologias d'infurmaziun e da communicaziun en il Grischun. Il rappport da la gruppa da lavur sut la direcziun da l'uffizi per dumondas da la furmaziun superiura cuntegna cunzunt variantas da concept per l'integraziun da las tecnologias d'infurmaziun e da communicaziun en l'instrucziun da la scola populara e cumpiglia er la furmaziun da magisters e la furmaziun supplementara dals magisters. PPP-SAR è in project naziunal.

Il cudesch da lingua dal stgalim superiur vegn mess sin CD-Rom
Il cudesch da lingua dal stgalim superiur "set otg nov" è cumparì fin uss en ils idioms puter, vallader, surmiran e sursilvan (cun parts en rumantsch grischun). Da nov edescha la chasa editura per meds d'instrucziun dal Grischun er ina versiun mo en rumantsch grischun sin CD-Rom. La regenza grischuna ha concedì per quai ils meds necessaris da 18'500 francs.

La qualitad da l'aria e l'intensitad da la canera vegnan registradas
Il chantun Grischun sa participescha al project "Monitoring mesiras accumpagnantas - ambient (MMA-A). La regenza ha approvà a chaschun da sia davosa sesida la cunvegna correspundenta cun la confederaziun. Il project prevesa cunzunt en il sectur "aria" e "canera" da tegnair en funcziun pliras staziuns da mesiraziuns datiers da las autostradas. La confederaziun surpiglia la finanziaziun. Las mesiraziuns duain infurmar davart il svilup da la grevezza per l'ambient per lung da las rutas principalas da transit.

Il provedimaint electric Val Müstair survegna ina nova concessiun
La regenza grischuna ha approvà las concessiuns accordadas da las vischnancas da Sta. Maria, Müstair e da Valchava al Provedimaint electric Val Müstair (PEM) per las ovras electricas Muranzina e Chasseras. Quellas cumpiglian l'utilisaziun da la Muranzina, la Prasèra, sco er las funtaunas Plaun Teal (ovra electrica Muranzina) e da l'Aua da Vau dal Pisch (ovra electrica Chasseras). Las concessiuns èn limitadas fin la fin da l'onn 2070.

Contribuziuns chantunalas a diversas insitituziuns
- La regenza grischuna ha approvà per ils trais projects da Regio plus "Parc naziunal Engiadina/Val Müstair", "Eveniment Alvra" ed il "Parc regiunal Grischun" totalmain 465'000 francs.
- Per la promoziun da la vendita da biestga da maz ha la regenza mess a disposiziun per l'onn 2002 ina summa totala dad 1.25 milliuns francs.
- Per 19 ovras ed occurrenzas culturalas ha la regenza grischuna approvà en tut 258'000 francs.
- Per las exchavaziuns archeologicas en la claustra da Müstair ha la regenza concedì per l'onn 2002 in credit da 200'000 francs.

Regiuns e vischnancas
- Ils uffizis da stadi civil da Haldenstein, Igis, Mastrils Says, Trimmis, Vaz sut e Zizers vegnan fusiunads sin il 1. da schaner 2003 sut il num "Zivilstandsamt Fünf Dörfer" ad in singul uffizi da stadi civil cun sedia ad Igis. La regenza ha approvà ina dumonda correspundenta da l'uffizi cirquital dals Tschintg Vitgs.
- La regenza ha concedì circa 143'000 francs per l'installaziun da quatter indrizs d'alarm da lavinas. Quests stabiliments vegnan construids en las vischnancas da Breil, Mesocco, Zernez e Tschierv. Fin uss han ins equipà 15 lieus cun tals indrizs.
- La regenza grischuna ha approvà las constituziuns communalas da Scuol, Lavin ed Arosa sco er la revisiun parziala da la planisaziun locala da Tusaun (plan da zonas Ruvria) e da Panaduz (revisiun parziala dal plan da zonas 2001).
- La regenza ha approvà la revisiun totala da la planisaziun locala da Grono en il senn da diversas ponderaziuns, resalvas, da divers giavischs e da diversas constataziuns. La revisiun totala da la planisaziun locala cumpiglia la lescha da construcziun, ils plans da zonas, il plan general da furmaziun ed ils plans generals d'avertura.
- La vischnanca da Schiers ha deliberà l'onn 2001 il nov urden fundamental da la planisaziun locala. La regenza ha uss approvà cun correcturas directas, resalvas, instrucziuns, determinaziuns da cumpensaziun, remartgas e precisaziuns la lescha da construcziun, ils plans da zonas ed is plans generals da furmaziun e d'avertura.

Projects da vias
- En ils tunnels tranter Andeer e Pian San Giacomo vegnan installads indrizs radiofonics per tunnels. La regenza ha approvà il credit da radund 1.6 milliuns francs.
- Per la via da colliaziun San Carlo - Angeli Custodi - Pedemonte e Spisermühle - Samignun ha fixà la regenza las novas paisas maximalas da 18 sin 28 tonnas respectivamain da 28 sin 35 resp. 40 tonnas (viadis da contingent). La paisa maximala sin la punt dal Schergenbach a Ravaisch e la punt da Maisas a Samignun Vitg vegn laschada fin la conclusiun da las lavurs da sanaziun sin 28 tonnas.

Fatgs dal persunal
Markus Wolf, domicilià a Cuira, è vegnì elegì sco nov viceschef da l'uffizi da sport. El entschaiva sia nova plazza mez avust 2002.

Chanzlia chantunala dal Grischun

Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun
Neuer Artikel