La lescha valaivla davart las armas è en vigur dapi l'onn 1999. Ina
revisiun duai ussa schliar differents problems d'execuziun. En quest
connex ha l'unificaziun da l'applicaziun da la lescha davart las armas
emprima prioritad. Enfin ussa è la lescha vegnida interpretada dals
singuls chantuns en divers secturs en furma differenta; per exempel tar
la concessiun da permissiuns per purtar armas e tar la controlla dals
commerziants d'armas. Plinavant duai tranter auter da princip mintgin
che cumpra in'arma mussar ina permissiun d'aquistar armas. Las soft air
guns e las armas d'imitaziun ch'han pudì vegnir acquistadas enfin ussa
libramain vegnan medemamain suttamessas a la lescha davart las armas. La
banca da datas davart la retratga e la refusaziun da permissiuns sco er
la confiscaziun d'armas survegn entras la revisiun da la lescha davart
las armas ina basa legala; enfin ussa existiva mo ina basa legala
temporara.
La regenza grischuna sustegna da princip la revisiun planisada. Ella
refusa però ina dischlocaziun da cumpetenza dals chantuns a la
confederaziun per conceder permissiuns excepziunalas. Igl è
indispensabel che l'uffizi, il qual examinescha las premissas per ina
permissiun, decida er davart la concessiun, scriva la regenza en sia
consultaziun per mauns da l'uffizi federal da polizia. Medemamain na vul
la regenza betg laschar reducir las cumpetenzas dals chantuns en il
sectur da l'import d'armas.
Disposiziuns executivas revedidas per il 1-1-2003
La regenza grischuna ha decretà diversas disposiziuns executivas
(DE) che van en vigur en furma revedida il 1. da schaner 2003. La
revisiun totala da las DE tar la lescha davart l'assicuranza da malsauns
e la reducziun da las premias (DE tar LARP), la revisiun parziala da las
DE tar la lescha davart il promover la tgira da malsauns e l'assistenza
da persunas attempadas e che basegnan tgira e la revisiun parziala da
las DE davart la renconuschientscha da las organisaziuns per tgira ed
assistenza a chasa sco er da la cussegliaziun per mammas e babs.
A l'entschatta da mars da l'onn 2002 han las votantas ed ils votants
dal Grischun decidì ina revisiun parziala da la lescha davart
l'assicuranza da malsauns e la reducziun da las premias (LARP). Il
sistem da la reducziun da las premias ch'è vegnì midà ha ussa gì per
consequenza ina revisiun totala da las disposiziuns executivas
correspundentas.
Per il 1. da schaner 2003 va l'ordinaziun da la confederaziun davart
il calcul dals custs e la registraziun da las prestaziuns tras ils
ospitals e las chasas da tgira en l'assicuranza da malsauns (OCPre) en
vigur. Entras quai èn diversas adattaziuns a duas disposiziuns
executivas chantunalas vegnidas necessarias. Uschia en il sectur da la
legislaziun per la lescha davart il promover la tgira da malsauns e
l'assistenza da persunas attempadas e che basegnan tgira ed en il sectur
da la renconuschientscha da las organisaziuns per la tgira ed assistenza
a chasa sco er da la cussegliaziun per mammas e babs.
A partir d'immediat van perencunter las disposiziuns executivas tar
la lescha chantunala da taglia en vigur. Disposiziuns stringentas da la
lescha federala davart l'armonisaziun da la taglia directa dals chantuns
e da las vischnancas pretendan la revisiun da las DE per la perioda
fiscala 2002.
Nov model da cumpensaziun cun pauschalas per in cas medicinal
concret e cun pauschalas parzialas per di per ils ospitals acuts
subvenziunads dal maun public
Las pauschalas per di per ils ospitals acuts che vegnan
subvenziunads entras il maun public vegnan remplazzadas entras las
pauschalas per in cas medicinal concret e las pauschalas parzialas per
di. Quest uschenumnà model da TPP (tariffa da process-prestaziun) vegn
applitgà per las prestaziuns staziunaras a la partiziun generala. Sin
quai èn sa cunvegnids durant il november 2002 ils partenaris da tariffa
da las chasas e dals ospitals dal Grischun e la santésuisse dal
Grischun. La regenza ha ussa approvà la cunvegnientscha correspundenta
per il 1. da schaner 2003.
Durant ils davos onns ha la regenza fixà suveranamain pliras giadas
las tariffas (pauschalas per di), suenter che las tractativas tranter
ils partenaris da tariffa n'eran betg gartegiadas.
Ils meds per il traffic public regiunal vegnan mess a disposiziun
L'onn proxim sustegna la confederaziun il traffic public regiunal
dal Grischun cun circa 148 milliuns francs. Cun quai vegnan cuverts ils
uschenumnads custs da previsiun ch'èn nuncuverts. Il chantun sez
surpiglia circa 22 milliuns francs. Da quels daners van var 19 milliuns
francs als custs da previsiun nuncuvrids da la Viafier retica, da l'auto
da posta Grischun e dal bus da la citad da Cuira SA.
La regenza approva il project da sanaziun per il lai da gulivaziun
Palü
Il mir vers ost dal lai da gulivaziun Palü po vegnir sanà. La
regenza ha approvà cun differentas cundiziuns ina dumonda
correspundenta. Il project da sanaziun prevesa surtut l'isolaziun da la
curuna dal mir e da l'entir mir da fermada da vart da l'aua sco er da
vart da l'aria. Il lai da gulivaziun Palü è vegnì construì ils onns
1927/28.
Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns
- Per las federaziuns e las organisaziuns da sport ch'èn affiliadas
a l'Associaziun grischuna da sport ha la regenza approvà ina summa
totala da circa 763'000 francs or da la part da sport-toto 2002.
- Al center da IPM (interpresas pitschnas e mesaunas) ha la regenza
garantì per ils onns 2002 e 2003 mintgamai ina contribuziun da 120'000
francs. En il rom dal mandat da prestaziun dal center da IPM vegnan
tranter auter cuvrids la construcziun ed il manaschi da l'Entrepreneur
Tower (E-Tower).
- En il rom dals credits per l'agid d'investiziun da la
confederaziun da circa 1.5 milliuns francs ha la regenza approvà ina
contribuziun totala chantunala da 468'000 francs.
Da vischnancas e regiuns
- Cun la disposiziun da la regenza han differents uffizis communals
da stadi civil fusiunà:
- Ils uffizis da stadi civil d'Alvagni, Bravuogn, Brinzouls,
Filisur, Lantsch, Ferrera, Surava e Tain a l'uffizi da stadi civil
Albula cun sedia a Filisur;
- Ils uffizis da stadi civil d'Almen, Veulden, Farschno, Pasqual,
Pratval, Roten, Giuvaulta, Scharàns, Sched, Seglias, Tràn e Tumegl a
l'uffizi da stadi civil Tumleastga cun sedia a Farschno;
- Ils uffizis da stadi civil d'Andeer-Clugén, Farera,
Casti-Vargistagn, Donat, Calantgil, Lon, Maton, Pazen-Farden, Pignieu,
Runtgaglia e Ziràn a l'uffizi da stadi civil Schons, la sedia da
l'uffizi da stadi civil vegn la regenza a fixar suenter ina consultaziun
correspundenta dal cussegl cirquital;
- Ils uffizis da stadi civil d'Arvigo/Cauco, Braggio, Buseno,
Cama/Leggia, Castaneda, Grono, Lostallo, Mesocco, Rossa, Roveredo, Sta.
Maria e.C., San Vittore, Selma, Soazza e Verdabbio a l'Ufficio di stato
civile del Moesano; la sedia da l'uffizi da stadi civil vegn la regenza
a fixar suenter ina consultaziun correspundenta dal cussegl cirquital;
- Ils uffizis da stadi civil da Mustér e Medel Lucmagn a l'uffizi da
stadi civil Mustér ed ils uffizis da stadi civil da Breil, Schlans,
Sumvitg e Trun a l'uffizi da stadi civil Sutsassiala; las sedias dals
uffizis da stadi civil vegn la regenza a fixar suenter ina consultaziun
correspundenta dal cussegl cirquital.
- La regenza ha approvà la revisiun parziala dal plan general
d'avertura da la vischnanca da Schlarigna dals 2 da settember 2002 e la
revisiun parziala da la lescha da taglia da la vischnanca da Haldenstein
dals 29 da november 2002.
- En il quartier Bünda a Tavau Vitg vegn introducida ina zona cun
limitaziun da spertadad da 30 km/h e la via chantunala da colliaziun da
Cazas-Riòlta vegn definida tranter la clinica Beverin e l'abitadi Riòlta
sin ina lunghezza da circa 600 meters sco via locala; la spertadad
maximala munta a 60 km/h.
Projects da vias
Per diversas lavurs vi dal sviament da Claustra ha la regenza
approvà ina contribuziun totala da circa 1.9 milliuns francs.
Persunal
Hanspeter Kümin da Wilen b. Wollerau daventa il nov manader dal
servetsch giuridic da l'uffizi da construcziun bassa dal Grischun. El
entschaiva sia nova plazza il 1. da favrer 2003.
Per la fin da l'onn
Durant l'onn 2002 ha la regenza grischuna fatg 44 sesidas. En quest
connex ha ella piglià 1850 conclus. Il presidi da la regenza vegn surdà
il 1. da schaner 2003 a Stefan Engler, schef dal departament da
construcziun, traffic e selvicultura. Vicepresident daventa Klaus Huber,
schef dal departament da l'intern e da l'economia publica. Suenter 12
onns activitad en la regenza è Peter Aliesch vegnì relaschà or dal gremi
da la regenza. Il cusseglier guvernativ novelegì Martin Schmid vegn a
surpigliar il 1. da schaner la direcziun dal departament da giustia,
polizia e sanitad.
La regenza giavischa a tut las burgaisas ed a tut ils burgais per la
fin da l'onn tut il bun, speranza e prosperitad.
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun