L'onn 2003 aveva il cussegl grond incumbensà la regenza da
transferir la scol'auta professiunala da pedagogia SAP e la scol'auta da
tecnica ed economia SATE en instituts autonoms dal chantun. La regenza
ha uss deliberà la missiva correspundenta. Cun quella suttametta ella al
cussegl grond la revisiun totala da la lescha davart la SAP e la nova
lescha davart la SATE. Il cussegl grond duai tractar la missiva en sia
sessiun da december 2004.
La SAP è stada fin uss in institut dependent. Cun la revisiun da la
lescha daventa la SAP - che vegn numnada da nov scola auta da pedagogia
- independenta. Uschia po ella satisfar meglier a las pretensiuns
naziunalas ed internaziunalas d'ina scola auta, spezialmain areguard
l'organisaziun, la direcziun, la finanziaziun, la cumpatibilitad, la
cumparegliabladad e l'autonomia. La contribuziun da gestiun dal chantun
a la scola vegn ad importar l'onn 2006 circa nov milliuns francs per ils
studis da la scola auta.
La SATE è stada fin uss ina fundaziun. La nova lescha prevesa da
transferir la SATE en in institut autonom dal chantun. Ella regla la
gestiun e la finanziaziun da la scola auta; la SATE resta vinavant
integrada en la scola auta professiunala da la Svizra orientala. Il
chantun fa quint cun contribuziuns da gestiun per il sectur dals studis
da la scol'auta professiunala da var otg milliuns francs l'onn.
Regenza surdat 2004 diesch premis da renconuschientscha e set premis
da promoziun
La regenza po tenor la lescha per promover la cultura surdar per
prestaziuns culturalas e scientificas excellentas il premi grischun da
cultura; premis da renconuschientscha e promoziun vegnan però concedids
mintg'onn.
La regenza undrescha cun diesch premis da renconuschientscha da
mintgamai 10'000 francs la lavur da:
- Jachen Curdin Arquint, Ardez, en renconuschientscha da sias
prestaziuns excellentas sco expert da furmaziun e linguist, spezialmain
da sia contribuziun extraordinaria tar la concepziun e la redacziun da
meds d'instrucziun per las scolas dal Grischun sco er en appreziaziun da
ses gronds merits per promover la lingua e cultura rumantscha.
- Guido Baselgia, Baar, en renconuschientscha da sias documentaziuns
fotograficas davart temas socials e culturals, spezialmain l'exploraziun
da sia regiun da derivanza l'Engiadina, sco er da la cuntrada arcaica
tranter il circul polar e la Barentsee, durant la quala ì gartegia ad el
da far maletgs fascinants ed irritants da auta valur artistica.
- Kurt Derungs, Berna, en renconuschientscha da da sias
perscrutaziuns intensivas en ils secturs da l'istorgia culturala, da
l'etnologia, da la mitologia da cuntrada e da la perscrutaziun moderna
dal matriarchat che arvan puntgs da vista fascinants e novs sin
cuntradas e regiuns veglias;
- Ursicin G.G. Derungs, Vella e Milaun, en renconuschientscha da sia
vasta ed impurtanta ovra litterara ed essaistica en rumantsch, tudestg e
talian, en la quala el s'occupescha en moda engaschada e critica
d'aspects teologics ed ecclesiastics sco er da dumondas socialas.
- Flurina e Gianni Paravicini-Tönz, Lucerna e Puschlav, en
renconuschientscha da lur lung e serius engaschament a favur da l'art
figurativ svizzer;
- Mario Schwarz, Berg SG, en renconuschientscha da sia prestaziun
sco dirigent da chor e d'orchester entaifer ed ordaifer noss chantun;
- Margrit Sprecher, Turitg, en renconuschientscha da sia lavur sco
schurnalista e sco autura da texts che impressiuneschan tras lur
qualitad litterara e linguistica e che dattan perditga d'ina observaziun
precisa, d'in engaschament e dal curaschi d'exprimer l'atgna opiniun.
- Georg Tannò, Cuira, en renconuschientscha da sia ovra da pictura e
da gravura, en la quala el s'avanza da la furma figurativa a
l'abstracziun ed a la furma dissegnada;
- Günther Ursch, Cuira, en renconuschientscha da sia lunga activitad
sco caricaturist per differentas medias e spezialmain da sia observaziun
critica e sia caracterisaziun pregnanta da la vita politica;
- Paul Weibel, Wettingen, en renconuschientscha da sia ovra
culturala engaschada sco actur, reschissur e pedagog da teater sin plaun
chantunal, naziunal ed internaziunal.
Ils premis da promoziun da mintgamai 7'000 francs van quest onn a:
- Jürg Bariletti, Berlin, musicist;
- Mirko Baselgia, Lai, artist figurativ;
- Martina Hug, Cuira e Turitg, chantadura;
- Elisabeth Payer, Vienna, artista figurativa;
- Armon Stecher, Winterthur, musicist;
- Elisabeth Sulser, Cuira, musicista;
- Piroska Szönye, Cuira, artista figurativa.
Ils premis vegnan surdads ils 19 da november en il rom d'ina
pitschna festa en l'edifizi dal cussegl grond a Cuira.
Cunvegnientscha cun la "pro Flüela" vegn prolungada
per tschintg onns
La "pro Flüela" vegn er ad avair ils proxims tschintg onns la
funcziun da purtadra dal servetsch d'enviern e dal mategniment da la via
dal pass dal Flüela durant la fasa transitoria la fin da l'atun e
tranter il 1. ed ils 31 da matg. La regenza ha dà glisch verda per ina
cunvegnientscha nova. Il chantun surpiglia sco l'enviern d'emprova
2003/2004 mintg'onn maximalmain 80'000 francs dals custs da l'avertura
temporara resp. da l'avertura da primavaira.
Da l'emprima dumengia da schaner fin la fin d'avrigl resta la via
dal pass dal Flüela er vinavant ed en mintga cas serrada per tut il
traffic da transit.
Promoziun da giuvenils talentads a partir da l'onn 2008
puspè en la classa regulara
Il pli tard suenter la fin da l'onn da scola 2006/2007 vegn il
center da promoziun a la scola chantunala serrà e las gruppas da
promoziun spezialas a San Murezzan, Zernez e Val S. Pieder schliadas.
Uschia succeda la promoziun d'uffants cun dunns spezials e d'uffants cun
dunns extraordinaris da princip puspè en lur classa regulara. La
revisiun parziala correspundenta da l'ordinaziun davart l'organisaziun
da classas pitschnas è vegnida approvada. La regenza ha realisà uschia
ina ulteriura mesira da spargn dal project "examinaziun da las
structuras e da las prestaziuns per sanar las finanzas dal chantun". Ils
respargns muntan fin 2008 a var 700'000 francs.
Il center da promoziun aveva cumenzà a lavurar l'onn 2002. Il
cumenzament da l'onn da scola 2003/2004 eran 34 uffants inscrits en
programs da promoziun.
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun