Dus onns suenter ils donns da malaura catastrofals dal november 2002
che avevan gì per consequenza grondas devastaziuns e destrucziuns en
differentas parts da noss chantun ha la cumissiun "donns da malaura
november 2002" fatg bilantscha anc ina giada. En quest connex han ins
pudì constatar che las lavurs da rumir e da reparaziun cun ina summa
totala dals donns da 150 milliuns francs èn avanzadas fitg bain e ch'ins
ha gia pudì far giu quint davart 135 milliuns francs.
Las mesiras da reparaziun e da segirezza ch'èn vegnidas resguardadas
sco urgentas han pudì vegnir terminadas gia l'onn 2003 curt avant il
cumenzament da l'enviern. L'onn current èn alura vegnids exequids ils
numerus projects da reparaziun ed igl è per gronda part vegnì fatg giu
quint davart els. La summa totala dals donns da var 150 milliuns francs,
stimada paucas emnas suenter las malauras, è sa cumprovada sin basa dals
resultats dal rendaquint.
En questa summa totala dals donns èn cumpigliads er ils donns
d'edifizis e da mobigliar assicura privat sco er ils donns da la rait da
la viafier retica e da las vias chantunalas. Var 80 milliuns francs
pertutgan las mesiras da reparaziun en 164 vischnancas. Da quels
pertutgan var 8 milliuns francs las mesiras d'urgenza e las lavurs da
reparaziun dals curs d'aua, 35 milliuns francs ils projects da
meglieraziun, 34 milliuns ils projects forestals ed ils ulteriurs var
trais miliuns francs las infrastructuras restantas da las vischnancas.
Da quests custs portan la confederaziun ed il chantun var 60 milliuns
francs. En questa survista ch'è decisiva per il rendaquint dals daners
da donaziun n'èn betg cumpigliads ils projects consecutivs da la
correcziun dals curs d'aua da totalmain 29 milliuns francs.
Practicamain fatg giu quint davart las ovras da meglieraziun
pertutgadas
L'uffizi d'agricultura, meglieraziun da structura e mesiraziun ha
gia fatg giu quint definitivamain davart 32,8 milliuns francs resp. 94
pertschient da la summa totala dals donns tar 86 da totalmain 89
vischnancas. Er davart la summa restanta dals donns da 2,1 milliuns
francs duai vegnir fatg giu quint cun las vischnancas pertutgadas anc
quest onn. Las ovras da meglieraziun èn per regla vegnidas
subvenziunadas da la confederaziun e dal chantun cun 87,3 pertschient.
Las prestaziuns da la cassa per donns elementars en la dimensiun da var
800'000 francs garanteschan che la part dals custs restants dals donns
privats tar questas mesiras da reparaziun na surpassa betg diesch
pertschient. Ultra da quai èn ils donns vi da bains immobigliars, vi
d'averturas e vi dals conturns en il sectur da las zonas da construcziun
sco er en tut las vischnancas senza projects communabels vegnids
tractads e reglads da la cassa per donns elementars cun 5,5 milliuns
francs.
Projects forestals tar 148 vischnancas
Las mesiras tecnicas tar ils vasts projects forestals d'avertura e
da dustanza vegnan anc terminadas en il decurs dal mais da november
2004. Ils rendaquints marschan plainamain. Sch'in credit posteriur
correspundent vegn approvà dal parlament federal pon ins er far giu
quint definitivamain cun las 148 vischancas pertutgadas davart 80
pertschient da las mesiras forestalas fin la fin da l'onn.
20 milliuns francs restan a las vischnancas
Er la grevezza dals custs restants da las vischnancas per la
reparaziun correspunda cun var 20 milliuns francs a la stimaziun
oriunda. Las donaziuns ch'èn entradas permettan da reducir la grevezza
per 6,2 milliuns francs tar las vischnancas pertutgadas il pli ferm. Gia
la fin da december 2003 era vegnì communitgà a tut las vischnancas lur
dretg probabel a donaziuns. Suenter la deducziun da las donaziuns
directas da 2,8 milliuns francs è resultà anc in dretg a donaziuns da
3,4 milliuns francs per las vischnancas. Da quels èn var trais milliuns
francs vegnids concedids il december 2003 sco pajaments a quint. Il rest
da var 400'000 francs po pir vegnir pajà cur ch'ils rendaquints
definitivs da tut las vischnancas èn avant maun. Cun paucas exepziuns
dastgass quai esser pussaivel en l'emprim quartal dal 2005.
Orizont da planisaziun realistic
Il saldo dal conto "malauras november 2002" munta da preschent a
0,97 milliuns francs. Il conto cumpiglia la reserva correspundenta per
il rendaquint definitiv cun las vischnancas e per cuvrir ils eventuals
custs restants da donns pendents vi dals conturns da privats che na pon
actualmain anc betg vegnir reparads pervi dals projects planisads da
dustanza (rempars/ dustanzas, cunschets).
En tut po vegnir constatà che tant il giudicament dals donns sco er
ils rendaquints correspundan a l'orizont da temp da la planisaziun.
Ils numerus donns vi dal funs e vi d'infrastructuras han pertutgà
fermamain bleras vischnancas e blers privats. Senza il considerabel agid
e senza ils mussaments da solidaritad da l'entira Svizra na fiss in
dumogn uschè spert ed efficazi dals eveniments insumma betg stà
imaginabel.
Gremi: departament da construcziun, traffic e selvicultura
Funtauna: rg departament da construcziun, traffic e selvicultura