L'uffizi federal per furmaziun professiunala e tecnologia (UFFT)
vegn proximamain a suttascriver l'urden d'examen per l'examen
professiunal superiur da "guardiaselvaschina cun certificat professiunal
federal". Uschia obtegna questa professiun la renconuschientscha
uffiziala da la confederaziun.
Ils chantuns cun chatscha da patenta, singuls chantuns cun chatscha
da revier ed il chantun Genevra han guardiaselvaschinas che lavuran a
temp cumplain. Quests guardiaselvaschinas basegnan ina vasta savida per
ademplir lur incumbensa pretensiusa en l'interess da la natira e da la
chatscha. Sco intermediaturs a la "front" s'occupan els dals problems
ils pli differents en il contact cun animals selvadis. Fin uss devi
pliras furmas da questa professiun. Per pudair definir in standard
unifitgà èsi vegnì lavurà ils ultims diesch onns cun la finamira da
cuntantscher la renconuschientscha federala da questa professiun. La
renconuschientscha da la professiun tras il UFFT documentescha la
professiunalitad da la professiun da guardiaselvaschina.
Incumbensas multifaras
La lescha federala davart la chatscha e la protecziun dals mamifers
ed utschels selvadis vul mantegnair la diversitad da las spezias ed ils
spazis vitals dals mamifers ed utschels selvadis indigens e migrants,
proteger spezias d'animals periclitadas, limitar sin ina dimensiun
supportabla ils donns chaschunads d'animals selvadis vi dal guaud e vi
da culturas agriculas sco er garantir in'utilisaziun adequata dals
effectivs da selvaschina tras la chatscha.
Guardiaselvaschinas gidan ad exequir questa incumbensa legala. Els
èn suttamess per regla a las administraziuns chantunalas da chatscha.
Grazia a lur enconuschientschas professiunalas ed a lur
enconuschientschas davart la fauna e flora locala èn ells ed els
spezialists impurtants per la planisaziun da la chatscha sco er en il
contact cun la natira, primarmain er en connex cun projects ch'han
influenzas directas sin l'ambient natiral.
Sensibilitad è dumandada
Ils interess da la selvicultura ed agricultura, da las chatschaduras
e dals chatschadurs, da las ecologistas e dals ecologists, dal turissem
u da las vischnancas stattan savens en opposiziun in cun l'auter ed
arrivan per part er en conflict cun ils basegns elementars dals mamifers
ed utschels selvadis. Ils guardiaselvaschinas s'occupan dal bainstar
dals animals selvadis ed emprovan da schliar tals conflicts d'interess.
Els s'engaschan en favur d'ina chatscha regulara e confurma als basegns
da la protecziun dals animals. Quai dumonda fitg gronda sensibilitad en
il contact cun conumans ed insistenza per il bain da la selvaschina.
Ils chantuns tschentan differentas premissas per vegnir engaschà sco
guardiaselvaschina. Ina conduita irreproschabla, l'examen da chatscha
reussì, in emprendissadi terminà en ina professiun sumeglianta, abilitad
corporala e buna expressiun en scrit èn mo in pèr da quellas.
Tschintg onns pratica professiunala
L'examen professiunal "guardiaselvaschina cun certificat
professiunal federal" vala sco examen professiunal superiur. Las
suandantas premissas ston esser ademplidas, sche persunas interessadas
vulan s'annunziar a l'examen:
- in'activitad d'almain tschintg onns sco guardiaselvaschina tar in
chantun u tar purtaders publics;
- avair frequentà in curs fundamental interchantunal e reussì ses
examens (dura quatter giadas in'emna, repartì sin dus onns).
L'examen premetta in pensar cumbinatoric. Animals selvadis e lur
spazis vitals furman ecosistems sensibels. Las candidatas ed ils
candidats ston perquai savair cumbinar ed inditgar ils connexs. La
premissa per quai èn vastas enconuschientschas da l'ecologia e da la
fauna. Perquai ch'ils guardiaselvaschinas exequeschan leschas, dovran
els enconuschientschas giuridicas e polizialas. Ellas ed els
organiseschan per gronda part sez lur manaschi da servetsch. Da quai fa
part er la lavur da biro. Ils roms da l'examen sa cloman pia: ecologia,
biologia, manaschament d'animals selvadis e da spazis vitals, tecnica,
dretg e polizia, organisaziun ed administraziun.
Il UFFT surveglia l'examen
La federaziun svizra dals guardiaselvaschinas vul realisar l'emprim
examen professiunal l'onn 2005: Per quest intent ha ella elegì ina
cumissiun d'examen che consista da tschintg guardiaselvaschinas e da dus
administraturs da chatscha. Ella organisescha l'examen, elegia ils
experts e decida da conceder il certificat professiunal. Il UFFT
surveglia l'examen.
La federaziun svizra dals guardiaselvaschinas (FSGS)
Ils 21 d'avust 1999 han las uniuns e federaziuns da
guardiaselvaschinas da Berna, dal Grischun, dal parc naziunal, da la
Svizra franzosa, da Son Gagl, dal Tessin, dal Vallais e da la Svizra
centrala fundà la FSGS. Totalmain fan part var 250 guardiaselvaschinas e
survegliaders da chatscha a la federaziun. Els ston esser engaschads per
almain 50 pertschient en il sectur da la chatscha, e quai dal maun
public. I sa tracta exclusivamain da glieud da professiun che collavura
tar l'execuziun da la legislaziun federala e chantunala da chatscha.
La finamira la pli impurtanta da la federaziun è quella da
mantegnair e promover l'acceptanza, la qualitad e la reputaziun dal
mastergn da guardiaselvaschina. L'emprima mesira ha empruvà da
cuntanscher la renconuschientscha da la professiun tras l'uffizi federal
per furmaziun professiunala e tecnologia (UFFT, avant Biga). Quai
pretenda da promover la scolaziun e furmaziun cuntinuada professiunala.
La FSGS vegn en l'avegnir a sa preschentar cun dapli giavischs a la
publicitad, quai ch'è in'autra da sias finamiras. A medem temp vegn la
federaziun a tschertgar il contact cun gruppas professiunalas ed
organisaziuns sumegliantas en il sectur da la chatscha, da la natira sco
er da la protecziun dals utschels e dals animals. La finala duai
profitar er la collegialitad tranter ils guardiaselvaschinas.
Ils commembers da la suprastanza vegnan dals chantuns Berna
(Sébastien Balmer), Son Gagl (Markus Brülisauer), Friburg (Elmar Bürgy),
Grischun (Arturo Plozza) e Sviz (Pius Reichlin). Uschia è garantida la
represchentanza regiunala e la diversitad linguistica da la Svizra.
Gremi: uffizi da chatscha e pestga
Funtauna: rg uffizi da chatscha e pestga