Il chantun Grischun è pertutgà en dus reguards da la decisiun dal
cussegl federal da desister da la "lescha da linguas": d'ina vart sco
chantun cun duas linguas minoritaras, da l'autra vart sco chantun
pluriling. Quai ha la regenza exprimì anc ina giada en ina brev al
cussegl federal. La nova lescha da linguas avess dà impuls decisivs per
projects impurtants en il sectur da la promoziun da la lingua: en favur
da las scolas rumantschas e da la pressa rumantscha, ma er en vista al
tractement egual da las trais linguas chantunalas. La regenza è
dischillusa dal conclus dal cussegl federal. Ella considerescha ses
proceder sco ordvart problematic, perquai che la Svizra avess gì da
surpigliar ina funcziun d'exempel en connex cun la realisaziun da la
charta da linguas dal cussegl da l'Europa e da la convenziun da basa per
proteger las minoritads naziunalas.
La nova lescha davart il notariat duai definitivamain remplazzar la
regulaziun ch'è per part 90 onns veglia
Documentaziuns publicas e legalisaziuns vegnan regladas oz da la
"ordinaziun davart il notariat" da 1993. Detg bleras disposiziuns
derivan però anc da l'emprima "ordinaziun davart il notariat" da 1913.
Malgrà duas revisiuns ils onns 1958 e 1993 n'èn tschertas parts betg
vegnidas midadas fin oz. La regenza propona uss ina revisiun generala.
Ella ha deliberà la missiva correspundenta da la nova "lescha davart il
notariat". Tranter auter:
-vegn cuntanschida in'egualitad uschè gronda sco pussaivel per tut
las persunas da notariat - notar(a)s patentad(a)s, notar(a)s
cirquital(a)s, administratur(a)s dal register funsil e dal register da
commerzi sco notar(a)s - sut la surveglianza unitara da la cumissiun da
notariat;
-vegn nominada la cumissiun da notariat, che sa cumpona da tschintg
persunas, sco suletta autoritad disciplinara e da surveglianza per tut
las persunas da notariat;
-vegnan introducidas disposiziuns unifitgadas per las proceduras
davant la cumissiun da notariat;
-vegnan cumplettadas las disposiziuns per l'entrada en uffizi e per
la finiziun da l'uffizi da las persunas da notariat;
-vegnan descrits meglier ils dretgs e las obligaziuns da las
persunas da notariat e
-vegnan fixadas las cumpetenzas da documentaziun per las
administraturas e per ils administraturs dal register da commerzi.
Il cussegl grond dal Grischun vegn a tractar la missiva da la
regenza tar la "lescha davart il notariat" en la sessiun d'avust 2004.
"Guichet virtuel": la nova decisiun survegn critica
Il chantun Grischun vegn a sustegnair almain fin l'onn 2008 il
project per in spurtegl electronic da las autoritads da la
confederaziun, dals chantuns e da las vischnancas, l'uschenumnà "guichet
virtuel". La regenza veglia uschia evitar il naufragi dal portal
d'infurmaziun www.ch.ch, scriva ella en sia consultaziun a la chanzlia
federala. Il portal d'infurmaziun www.ch.ch collia tras tscherts
chavazzins - l'uschenumnà "princip da situaziuns realas" - las
infurmaziuns correspundentas da las paginas d'internet da la
confederaziun, dals chantuns e da las vischnancas.
Il portal d'infurmaziun www.ch.ch è però mo in project parzial. Ils
chantuns e las vischnancas avevan fin uss adina er considerà il "guichet
virtuel" sco "portal da transacziun" che sviluppa la tecnica per
tscherts servetschs online da las autoritads, ils uschenumnads
assistents da transacziun. La direcziun dal project è uss sa distanziada
da quai. La cunvegna davart il manaschi da www.ch.ch dals onns 2005 fin
2008 regla mo il manaschi dal portal d'infurmaziun. La regenza
considerescha quai sco fauss da divergiar da la finamira oriunda d'in
portal d'interacziun cumplessiv. Uschia croda in argument impurtant per
ils chantuns e las vischnancas da betg prender en mira agens svilups,
mabain da sustegnair in plattafurma communabla sco www.ch.ch cun ina
plivalur reala, numnadamain ils servetschs online.
La part dals chantuns da totalmain 1,2 milliuns francs vi dals custs
da manaschi da www.ch.ch considerescha la regenza sco limit maximal
absolut. Per il chantun Grischun signifitgescha quai ina reduplicaziun
dals custs sin 32'000 francs per onn.
Set empè da tschintg francs per ina vignetta da velo
Da nov custa la vignetta da velo set empè- sco fin uss - da tschintg
francs per onn. Il cussegl federal ha adattà vers ensi la summa minimala
da garanzia da l'assicuranza da responsabladad per velos. Il chantun
vala en quest connex sco l'assicurà. La premia vegn però pajada
cumplainamain da las persunas che cumpran la vignetta.
Il chantun venda las aczias da l'aurax a la rezia energia SA
Il chantun Grischun venda sia participaziun da diesch pertschient al
chapital d'aczias da l'aurax SA, Glion, a la rezia energia SA, Puschlav.
Las 2024 aczias nominativas da l'aurax vegnan vendidas per in pretsch da
2400 francs per aczia. La regenza è da l'avis che la fusiun planisada da
questas duas firmas vegnia a rinforzar la posiziun da la (nova) gruppa
d'interpresas en vista a la liberalisaziun dal martgà da forza
electrica. Uschia vegnan las plazzas da lavur e da scolaziun francadas
anc meglier en las regiuns ed ellas daventan pli attractivas. Tras la
vendita vegn ultra da quai optimà il portafegl d'investiziuns dal
chantun, il qual posseda in grond pachet d'investiziuns da la rezia
energia SA.
Reglà ils detagls davart la scolaziun a la SAP
La regenza ha relaschà la "ordinaziun davart la scolaziun
fundamentala a la scol'auta professiunala da pedagogia (SAP)".
L'ordinaziun regla tranter auter l'admissiun a la SAP, ils percurs da
scolaziun, la durada da la scolaziun, las taxas ed ils custs da studi.
Ils custs da studi importan 500 francs per semester.
Da vischnancas e regiuns
-Tinizong-Rona: Per la renovaziun dal provediment d'aua survegn la
vischnanca ina contribuziun chantunala da totalmain ca. 135'000 francs.
Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns
-Promoziun da la cultura: La regenza ha approvà contribuziuns e
garanzias da deficit en l'autezza da ca. 100'000 francs. Sustegnidas
vegnan en tut 15 ovras ed occurrenzas culturalas.
Projects da vias
Per var 1,2 milliuns francs ha la regenza approvà differentas lavurs
da construcziun vi da trajects da vias, vias da velo e passapes da la
rait da vias dal Grischun:
-Cuira, plazza d'armas (via da velos Spundisstrasse fin a la punt
Altschutzrüfe)
-S-chanf, via veglia engiadinaisa (passape a l'entrada dal vitg nà
da Zuoz fin a la via da quartier "Davous Chesas")
-via dal Partenz, sviament da Claustra (access provisori al
stabiliment da betun ed a la batschida da retenziun Büel)
chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun