Ils 9 da settember, sco emprim di da la chatscha auta grischuna, pudess prest vegnir remplazzà tras la data dals 5 u dals 2 da settember: tut tenor il resultat che las reacziuns sin questas propostas han, vegn la regenza ad anticipar il cumenzament da la chatscha. Per quest intent dat ella uss en consultaziun la revisiun parziala da la lescha chantunala da chatscha e da l'ordinaziun chantunala da chatscha.

L'emprima proposta prevesa d'anticipar il cumenzament da la chatscha sin ils 5 da settember per evitar uschia ils conflicts cun la chalira dals tschiervs. Cun la segunda proposta prenda en mira la regenza ultra da quai er l'effizienza da la chatscha auta. Cun ina interrupziun da plirs dis da la chatscha - ins discurra d'almain trais dis successivs - pudess vegnir augmentada la bilantscha da prelevaziun ch'è dapi onns nauscha la segunda emna, e quai tras reducziuns durant ils davos dis da chatscha; il cumenzament da la chatscha è tar questa varianta ils 2 da settember. En domaduas variantas na duai la durada da la chatscha auta betg vegnir scursanida. Cun domaduas propostas duai la chatscha auta regulara finir en futur ils 26 da settember. Tenor la proposta da la regenza na vegn dentant betg tutgada la furma vertenta da la chatscha speziala per la regulaziun fina dals effectivs da tschiervs e da chavriels la fin d'atun.

La lescha chantunala da chatscha e l'ordinaziun chantunala da chatscha duain dentant vegnir revedidas er en auters puncts, sco:
- ils motivs per la refusa da la patenta da chatscha vegnan limitads a fatgs che stattan en in connex indirect u direct cun la chatscha;
- la pussaivladad previsa fin uss da prolungar la chatscha auta u da la reprender suenter ina interrupziun, vegn laschada crudar;
- cun eruir il retgav net dal regal da chatscha vegnan resguardadas er las prestaziuns da servetsch da l'administraziun da chatscha;
- las chatschaduras ed ils chatschadurs vegnan obligads da regular lur armas mintgamai avant il cumenzament da la chatscha;
- per chatschaduras e chatschadurs senza domicil en il chantun vegn fixada ina tariffa minimala ed ina tariffa maximala per las taxas per la patenta;
- la vegliadetgna minimala per ir a chatscha vegn reducida a 19 onns e la vegliadetgna minimala per s'annunziar a l'examen da qualificaziun a 18 onns; e

La consultaziun dura fin mez matg 2005. Ils documents da consultaziun pon vegnir consultads sut www.bvfd.gr.ch - Aktuell.

Plazza d'ospitals da Cuira: la basa legala va en consultaziun
Mez november 2004 ha la regenza decidì da bandunar il manaschi da l'ospital da la Crusch a Cuira e d'integrar las partiziuns da l'ospital da la Crusch en l'ospital chantunal a Cuira. L'ospital da dunnas Fontana duai per gronda part vegnir manà vinavant en la furma actuala. Plinavant duain fusiunar las duas fundaziuns purtadras da fin uss da l'ospital da la Crusch e da l'ospital chantunal ad ina suletta; l'ospital da dunnas duai finalmain vegnir excorporà da l'administraziun chantunala ed integrà en la nova fundaziun.

Per realisar questa varianta sto uss vegnir creada la basa legala. La regenza ha dà en consultaziun la revisiun correspundenta da la lescha per promover la tgira da malsauns; la consultaziun dura fin ils 20 da mars 2005. Il cussegl grond duai alura tractar il project il mais d'avust.

Ils documents da consultaziun pon vegnir consultads en l'internet sut www.jpsd.gr.ch.
La realisaziun da "l'iniziativa dal pievel generala" è cumplitgada
Ch'il sboz da la lescha federala davart la realisaziun da "l'iniziativa dal pievel generala" sco nov dretg dal pievel saja adattà, scriva la regenza en sia consultaziun a la chanzlia federala. Ma che la procedura saja cumplitgada e betg senz'auter chapaivla per la generalitad. Che la proposta da realisaziun saja acceptabla mo perquai ch'ella pertutga en spezial la lavur parlamentara. La regenza ha refusà cleramain la proposta da conceder il dretg, ultra da al comitè d'iniziativa er a las fracziuns da l'assamblea federala, d'inoltrar protestas al tribunal federal cunter ils relaschs da realisaziun tar ina "iniziativa dal pievel generala". Che las fracziuns possian numnadamain gia vegnir integradas a chaschun da la lavur parlamentara.

Cun "l'iniziativa dal pievel generala" pon 100'000 Svizras e Svizzers incumbensar il parlament da midar la constituziun u leschas. Il parlament ha alura l'incumbensa da realisar materialmain las propostas sin il stgalim da la constituziun u d'ina lescha. Sch'el na resguarda betg il cuntegn e l'intent d'ina "iniziativa dal pievel generala" po vegnir recurrì tar il tribunal federal. Las votantas ed ils votants han concludì ils 9 da favrer 2003 da cumplettar ils dretgs dal pievel cun "l'iniziativa dal pievel generala".

La regenza valitescha il sboz per ina revisiun da la legislaziun federala davart ils dretgs politics medemamain sco positiv. Cun ina tala revisiun vegnan simplifitgadas primarmain las elecziuns dal cussegl naziunal: da nov na duain las partidas betg pli stuair inoltrar suttascripziuns per lur glistas. Ultra da quai na duai betg pli dar sutcolliaziuns da glistas. Il levgiament en connex cun il quorum da suttascripziuns accepta la regenza grischuna dentant mo ensemen cun il scumond da sutcolliaziuns da glistas.

Plinavant propona la chanzlia federala da dar la pussaivladad a las Svizras ed als Svizzers a l'exteriur da votar electronicamain per internet. Las votantas svizras ed ils votants svizzers a l'exteriur èn la gruppa en mira la pli avantagiusa per la votaziun electronica. Ch'els duajan perquai survegnir svelt questa pussaivladad, scriva la regenza.

Martgà da lavur: la collavuraziun da las instituziuns vegn intensivada
Cun ina contribuziun da garanzia dal fond per dischoccupads da maximalmain 710'000 francs per onn vul la regenza intensivar fin l'onn 2007 l'uschenumnada collavuraziun interinstituziunala CII. Qua sa tracti da projects d'occupaziun e da furmaziun supplementara per umans en situaziuns da vita difficilas, independentamain dal fatg, sch'els èn dischoccupads, sch'els vegnan sustegnids da l'uffizi dal servetsch social u sch'els sa chattan en la procedura da scleriment da la AI. En il rom da la CII coopereschan l'uffizi chantunal dal servetsch social, l'uffizi chantunal per la furmaziun professiunala, l'institut d'assicuranza sociala e l'uffizi chantunal per industria, mastergn e lavur. Ils projects da CII èn vegnids lantschads fin uss a Zuoz en Engiadina, a Tusaun en il Grischun central, a Trun en Surselva ed a Roveredo en la Val Mesauc. A Tavau vegn planisà in tal project. A Cuira è vegnì constituì ultra da quai in program spezial per la giuventetgna. Uschia stattan a disposiziun totalmain fin 90 plazzas d'occupaziun.

Gea a la revisiun da la cunvegna interchantunala da diploms
La cunvegna davart la renconuschientscha dals certificats da scolaziun chantunals vegn revedida. La regenza grischuna sustegna da princip las propostas da midadas. Quai vala spezialmain er per la proposta da crear ina basa legala per ina glista da quellas persunas d'instrucziun che na dastgan betg pli instruir suenter ina condemnaziun cun vigur legala. Che questa glista possia senz'auter esser in agid per proteger meglier ils uffants, scriva la regenza en sia posiziun a la conferenza svizra dals directurs chantunals da l'educaziun publica CDEP. Che questas indicaziuns respectivas dals chantuns a la CDEP stoppian esser fidadas; che per garantir quai stoppian vegnir cumenzadas las adattaziuns necessarias dal dretg en ils chantuns.

Da vischnancas e regiuns
- Fanas: La revisiun da la lescha communala da taglia entra uss en vigur; la regenza l'ha approvada.

Projects da vias
- Storta d'Araschgen / Cuira: La storta d'Araschgen vegn engrondida uschia, che en l'avegnir pon circular bus da fin 15 meters lunghezza. Per quest intent vegn spustada la via vers Planeiras sin ina lunghezza da var 200 meters per var diesch meters amunt. La regenza ha approvà il project.
- Via da l'Engiadina / S-chanf-Brail: La punt sur il Valember vegn sanada per var 1,6 milliuns francs.
- Via dal Partenz / Küblis: La galaria da la viafier retica sco sutpassadi da la via principala vegn remplazzada d'ina nova construcziun che custa var 1,1 milliuns francs.

Chanzlia chantunala dal Grischun

Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun