En ina brev fa la regenza grischuna attent a las vischnancas dals
circuls da Calanca, da Mesauc, da Roveredo, da Brusio e da Puschlav sco
er a las vischnancas da Farera, da Calantgil, d'Avras e da Murmarera a
lur obligaziun tenor il dretg constituziunal en connex cun furmar
corporaziuns regiunalas. Ella envida las vischnancas correspundentas da
furmar ina corporaziun regiunala u d'entrar en ina corporaziun regiunala
e prolunghescha il termin per far quai fin il pli tard ils 30 da
zercladur 2007.
La nova constituziun chantunala pretenda che fin la fin da l'onn
2006 stoppian tut las vischnancas grischunas esser associadas ad ina
corporaziun regiunala da dretg public. Cun excepziun da las duas
regiuns Moesano e Puschlav èn questas corporaziuns regiunalas sa
constituidas da nov. A chaschun da las votaziuns davart ils statuts da
la corporaziun regiunala ch'èn vegnidas fatgas en ils circuls da
Calanca, da Mesauc, da Roveredo e da Puschlav n'ha la maioritad da las
vischnancas che fiss stada necessaria betg dà il consentiment, uschia
ch'i n'è betg reussì da fundar las corporaziuns regiunalas
"Organizzazione Regionale del Moesano (ORMO)" e la "Regione Valle di
Poschiavo" per il termin giavischà. Las vischnancas da Calantgil, da
Farera e dad Avras han refusà ils statuts da la corporaziun regiunala
regio Viamala, la vischananca da Murmarera ha refusà ils statuts da la
corporaziun regiunala Grischun central.
La regenza menziunescha ch'ella haja in grond interess da pudair
collavurar cun partenarias u cun partenaris cumpetents ed abels d'agir
en las regiuns. En il senn dal princip da proporziunalitad duai vegnir
dà la pussaivladad a las vischnancas da prender autonomamain ed en atgna
responsabladad quellas mesiras che paran ad ellas adattadas e
cunvegnentas, e quai fin la mesadad da l'onn 2007.
La regenza va per gronda part d'accord cun la revisiun totala da
l'ordinaziun federala davart la protecziun dals animals
La regenza grischuna sustegna da princip las midadas e las
cumplettaziun da l'ordinaziun davart la protecziun dals animals
proponida da la confederaziun. Cun la nova legislaziun duai la
protecziun dals animals vegnir meglierada. Spezialmain duai vegnir
sustegnida la realisaziun tras scolaziun, tras infurmaziun e tras novs
meds d'execuziun.
Sco quai che la regenza menziunescha en sia resposta da
consultaziun, pon las novaziuns proponidas per gronda part vegnir
sustegnidas, sch'ins consiederescha ch'il Grischun è il chantun che ha
ils pli blers manaschis da bio. Bleras mesiras, sco per exempel ina
plazza per star dadora l'enviern, èn realisadas gia oz da la gronda part
dals manaschis en il Grischun.
La regenza na va dentant betg d'accord cun las novas directivas per
laschar pascular en clasiras e per proteger ils animals cunter la
chalira. En il chantun Grischun saja l'alpegiada fitg impurtanta,
scriva la regenza. Sch'ins realisass questas mesiras signifitgass quai
ch'ins stuess construir sin bleras alps sustas artifizialas.
Economicamain na fiss quai betg da responsar e l'alpegiada vegniss
impedida en l'avegnir. Medemamain vegn refusà il scumond da tegnair
rentadas vatgas-mamma e vatgas nutridras, pervia che quai engrevgiass
supplementarmain il contact cun questa gruppa d'animals.
La finala fa la regenza attent al fatg ch'ils custs per ils chantuns
vegnian augmentads considerablamain. L'ordinaziun revedida davart la
protecziun dals animals vegn a chaschunar custs supplementars al
chantun. Quels na pon betg vegnir dumagnads cun las resursas persunalas
e finanzialas da fin ussa.
Ils supplements per uffants ed ils supplements per scolaziun vegnan
augmentads
En il Grischun vegnan augmentads a partir dal 1. da schaner 2007 ils
supplements per uffants e per scolaziun per diesch pertschient per
uffant e per mais. Tras quai s'augmentan las tariffas dals supplements
da 185 a 195 francs per mais per uffant fin a la vegliadetgna da 16 onns
e da 210 a 220 francs per mais per uffant che ha ademplì la vegliadetgna
da 16 onns. Quai ha concludì la regenza grischuna ed ella ha approvà la
revisiun parziala correspundenta da las disposiziuns executivas tar la
lescha davart ils supplements da famiglia.
Sa basond sin la buna situaziun da reservas e da retgav da la cassa
da cumpensaziun chantunala per famiglias considerescha la regenza quest
augment adequat en il senn da la promoziun da las famiglias. Tras
l'augment dals supplements creschan las expensas per la cassa da
cumpensaziun per famiglias da lavurantas e da lavurants tranter 3 e 3,5
milliuns francs e per la cassa da cumpensaziun per famiglias da persunas
cun in'activitad da gudogn independenta creschan ils custs supplementars
tranter 0,25 e 0,5 milliuns francs. La tariffa da contribuziun da las
patrunas e dals patruns na sto dentant betg vegnir augmentada.
La regenza beneventa l'augment da taglia ch'è planisà per products
da tubac
La regenza grischuna va d'accord cun l'augment da taglia sin
products da tubac che la confederaziun ha planisà. La revisiun da la
lescha federala davart la taglia sin il tubac ha l'intenziun da concepir
la structura da taglia en furma cumpatibla cun la UE e d'augmentar
levamain la grevezza fiscala sin tut ils products da tubac cun excepziun
da cigarettas (cigarras, cigarillos e tubac taglià). La grevezza fiscala
da tubac taglià fin vegn augmentada marcantamain, entant ch'i vegn
renunzià a la taglia sin palpiri da cigarettas. En la resposta da
consultaziun menziunescha la regenza che or da la vista dal chantun na
saja da far naginas objecziuns cunter questas adattaziuns, tant pli che
dal puntg da vista da la politica da la sanadad saja da beneventar
l'augment da taglia per products da tubac.
Las ordinaziuns da chatscha da la regenza vegnan adattadas
formalmain
La regenza grischuna ha approvà las adattaziuns da tschintg
ordinaziuns da chatscha da la regenza. I sa tracta en quest connex da
l'ordinaziun per incassar multas disciplinaras tar surpassaments dal
dretg da chatscha (OMC), da l'ordinaziun per prevegnir ed indemnisar
donns da selvaschina en l'agricultura, da l'ordinaziun per prevegnir ed
indemnisar donns da selvaschina en il guaud, dal reglament da tgira sco
er da l'ordinaziun davart il diever da chauns da chatscha. L'object da
questas revisiuns furman mo midadas furmalas. Sut quellas van tranter
auter las adattaziuns da las designaziuns dals departaments e dals posts
da servetsch en il rom da la regulaziun nova da l'organisaziun da la
regenza e da l'administraziun.
Da vischnancas e da regiuns
- Corporaziun regiunala Grischun central: Il statuts da la
corporaziun regiunala "Regiun Grischun Central" vegnan approvads.
- Corporaziun regiunala Bregaglia: La regenza ha approvà la revisiun
parziala dals statuts da la corporaziun regiunala "Regione Bregaglia".
- Valendau: La revisiun parziala da la constituziun communala da la
vischnanca da Valandau, concludida da la radunanza communala dals 22 da
zercladur 2006, vegn approvada.
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun