La revisiun parziala da la constituziun chantunala ch'è vegnida
acceptada da la populaziun ils 26 da november 2006 en connex cun la
refurma da la giustia vegn messa en vigur il 1. da schaner 2007. Quai ha
concludì la regenza grischuna. Er per il 1. da schaner 2007 vegnan
messas en vigur la lescha davart la giurisdicziun administrativa sco er
la lescha introductiva tar la procedura da mediaziun e tar la procedura
davant la dretgira da cumpromiss tenor il dretg federal d'assicuranza
sociala, quai dentant cun resalva d'ina eventuala votaziun da
referendum.
En quest connex ha la regenza relaschà l'ordinaziun davart
l'adattaziun d'ordinaziuns da la regenza a la lescha davart la
giurisdicziun administrativa sco er l'ordinaziun davart ils custs en
proceduras administrativas. Cun l'emprima ordinaziun vegnan adattadas
redacziunalmain differentas ordinaziuns da la regenza a la lescha davart
la giurisdicziun administrativa. Quellas concernan en spezial la
designaziun dal med legal a la dretgira administrativa sco er ils
termins da meds legals ch'èn vegnids midads. La segunda ordinaziun regla
ils custs en la procedura administrativa. Pir pli tard vegn messa en
vigur la lescha davart l'organisaziun giudiziala, e quai en il rom da la
refurma da la giustia. Il termin da referendum è anc avert fin ils 28 da
favrer 2007.
La basa legala concernent la retratga da la permissiun d'instruir
entra en vigur
La lescha davart l'adattaziun da relaschs a la cunvegna
interchantunala davart la renconuschientscha da certificats da scolaziun
entra en vigur il 1. da schaner 2007. Quai ha concludì la regenza
grischuna. Questa lescha ch'è vegnida deliberada dal cussegl grond en
avrigl stgaffescha tranter auter la basa legala per retrair la
permissiun d'instruir e dat a la conferenza svizra da las directuras e
dals directurs chantunals da l'educaziun publica (CDEP) la permessiun da
manar ina glista naziunala correspundenta. Sco instrument d'infurmaziun
duai questa glista proteger meglier la societad e particularmain las
scolaras ed ils scolars. Il medem mument ha la regenza er approvà ina
revisiun parziala da l'ordinaziun davart la communicaziun en scrit da
decisiuns penalas. Quella è necessaria per che dretgiras possian
communitgar al departament d'educaziun, cultura e protecziun da
l'ambient lur decisiuns penalas cunter persunas d'instrucziun.
La nova lescha dal persunal dal Grischun entra en vigur il
cumenzament da l'onn
Cun resalva ch'i na vegnia betg fatg in referendum fin ils 27 da
december 2006 vegn la lescha davart la relaziun da lavur da las
collavuraturas e dals collavuraturs dal chantun Grischun (lescha dal
persunal) messa en vigur il 1. da schaner 2007. Quai ha concludì la
regenza grischuna. Il medem mument ha ella approvà l'ordinaziun dal
persunal correspundenta e l'ordinaziun davart il temp da lavur.
Cun relaschar la lescha dal persunal han ils instituts chantunals
autonoms survegnì in dretg d'ordinaziun. Questas cumpetenzas
legislativas han pretendì ina revisiun parziala da l'art. 50 da la
constituziun chantunala, la quala è vegnida acceptada en la votaziun dal
pievel ils 24 da settember 2006. Er questa revisiun parziala entra en
vigur il 1. da schaner 2007.
L'execuziun giudiziala vegn reglada da nov
En il Grischun vegn l'execuziun da chastis e da mesiras reglada da
nov sco champ tematic unitar, en il qual differentas gruppas
professiunalas lavuran en moda interdisciplinara cun persunas ch'èn
daventadas chastiablas, e quai per impedir ulteriuras delinquenzas.
Questas incumbensas cumplessivas dal stadi vegnan ademplidas dal nov
uffizi per l'execuziun giudiziala. La basa legala correspundenta è
vegnida adattada. Per il 1. da schaner 2007 ha la regenza grischuna
relaschà ina nova ordinaziun davart l'execuziun giudiziala en il chantun
Grischun e concludì da sa participar vi dal concordat dals chantuns da
la Svizra orientala davart l'execuziun da chastis e da mesiras. Sch'il
termin per il referendum facultativ è scadì vegn ultra da quai messa en
vigur il 1. da schaner 2007 la lescha davart la procedura penala ch'è
vegnida revedida.
Sin plaun federal entran en vigur il 1. da schaner 2007 la part
generala dal cudesch penal svizzer ch'è vegnida revedida sco er ina nova
lescha davart il dretg penal per giuvenils. Questas novaziuns sin plaun
federal pretendan ch'ils relaschs chantunals vegnian adattads al dretg
surordinà. La nova ordinaziun davart l'execuziun giudiziala cumpiglia
tut ils secturs da l'execuziun giudiziala e remplazza l'ordinaziun
davart l'execuziun da chastis e da mesiras. Ella regla tranter auter
l'execuziun da lavur d'utilitad publica, l'execuziun da chastis e da
mesiras che priveschan da la libertad tar delinquentas e delinquents
ch'èn privlus per la publicitad u la concessiun da congedis e da
sortidas.
En la nova ordinaziun davart l'execuziun giudiziala en il chantun
Grischun vegnan ultra da quai circumscrittas las incumbensas e las
cumpetenzas da l'uffizi per l'execuziun giudiziala ch'è vegnì stgaffì da
nov. L'uffizi cumpiglia tranter auter las partiziuns "execuziun da
chastis e da mesiras", "praschun dal Sennhof e stabiliment da Realta"
sco er "servetsch per l'assistenza da reabilitaziun". El è cumpetent per
l'execuziun da sancziuns penalas sco er per la realisaziun da l'arrest
d'inquisiziun, da l'arrest da segirezza e da l'arrest d'extradiziun sco
er da l'arrest preparatoric e da l'arrest d'expulsiun. Dal rest è el er
cumpetent per l'assistenza da reabilitaziun e per l'assistenza sociala
en il chantun Grischun, e quai per la durada da la procedura penala e da
l'execuziun dal chasti.
Il Grischun sustegna il portal d'internet ch.ch
Il Grischun sa participescha a la cunvegna davart la collavuraziun
da la confederaziun e dals chantuns per manar il portal svizzer ch.ch
per ils onns 2007 fin 2010. Quai ha concludì la regenza grischuna ed
approvà la contribuziun maximala annuala da 15'118 francs per ils
proxims quatter onns. La nova cunvegna remplazza la cunvegna dals onns
2005 fin 2006 che scada e regla oravant tut il manaschi da ch.ch e la
participaziun dals chantuns als custs per ils proxims quatter onns.
Gia pli baud era la regenza s'exprimida da cuntinuar cun ch.ch ed
aveva renconuschì l'utilitad dal portal d'infurmaziun. Quella sa mussa
oravant tut en in sistem da mussavia che pussibilitescha a la burgaisa
ed al burgais in access tematic a la purschida uffiziala d'infurmaziuns
e da servetschs sin tut ils trais plauns da la structura federala.
In'ulteriura utilitad supplementara s'empermetta il chantun da
l'extensiun da l'atgna purschida chantunala en il sectur dal
e-government, spezialmain tar la reutilisabladad da servetschs da
l'internet.
La regenza è per mantegnair la vignetta per autostradas
La regenza grischuna è da l'avis che la vignetta actuala stoppia
vegnir mantegnida sco furma per incassar la taxa per utilisar las
autostradas. Tar la vignetta ch'ins sto tagtar si sa tracti d'in sistem
simpel e cumprovà ch'è anc adina pli effizient che las variantas ch'ins
ha examinà supplementarmain sco per exempel ina vignetta electronica, in
quintataxas u ina registraziun dal numer d'immatriculaziun. Pia na fiss
ina midada da sistem betg opportuna constatescha la regenza en sia
consultaziun tar la lescha federala davart las taxas per utilisar las
vias naziunalas.
Il sboz surpiglia en quest connex per gronda part las disposiziuns
ch'èn actualmain regladas en in'ordinaziun. Adattaziuns pertutgan
l'object ed ils circuls da las persunas ch'èn obligadas da pajar la taxa
u ina persecuziun pli efficazia da cuntravenziuns. Er sch'il sistem
actual vegn mantegnì pon tenor la regenza però vegnir realisads
meglieraments en il sectur da l'infurmaziun e da la vendita sco er tar
il cumbat dals abus. Uschia duain per exempel vegnir meglieradas las
caracteristicas da segirezza da la vignetta, rinforzadas las controllas
e augmentadas marcantamain las multas. Ultra da quai propona la regenza
d'examinar la dumonda, sche la taxa duai vegnir adattada al svilup dals
custs sco er a l'engrondiment da la rait da las vias naziunalas.
Da vischnancas e da regiuns
- Tusaun / Cazas: Per il project dal nov conduct d'aua e da la
sanaziun dal chanal da la Nolla sin il territori da las vischnancas da
Tusaun e da Cazas vegn concedida ina contribuziun da ca. 160'000 francs.
- St. Antönien: Il project per la dustanza dal Gafierbach (project
consecutiv da las auas grondas da l'avust 2005) sin il territori da la
vischnanca da St. Antönien vegn approvà. Per questas lavurs vegn
concedida ina contribuziun chantunala da 48'000 francs.
- Telefericas da Claustra-Madrisa SA: En sia consultaziun a l'uffizi
federal da traffic davart la dumonda da concessiun da la SA telefericas
da Claustra-Madrisa dals 26 da settember 2006 per la sutgera da dus cun
cludigls fixs "Donnerstein - Zügenhüttli" (implant da remplazzament)
propona la regenza da dar la concessiun. Per la projectaziun detagliada
e per la realisaziun da la construcziun sto la petenta da la concessiun
consultar in accumpagnament ecologic da construcziun.
- Rossa: La regenza ha approvà la revisiun totala da la planisaziun
locala da la vischnanca da Rossa dals 2 d'avrigl 2005.
- Farera: La regenza ha approvà la revisiun totala da la planisaziun
locala da la vischnanca da Farera dals 12 da matg 2006.
- 3. cursa da muntogna "Arosa Classic Car": A las organisaturas ed
als organisaturs da la "3. cursa internaziunala da muntogna 'Arosa
Classic Car'" vegn concedida la permissiun da duvrar la ruta previsa sin
la via chantunala tranter Langwies ed Arosa, e quai venderdi, ils 31
d'avust 2007, sco er sonda, il 1. e dumengia ils 2 da settember 2007.
Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns
- Agid d'investiziun: La regenza ha garantì a l'uniun "museum da
l'istorgia da la viafier da l'Alvra" ina contribuziun chantunala da ca.
337'000 francs ed in credit d'agid d'investiziun da la confederaziun da
2'000'000 francs per construir il museum da viafier a Bravuogn.
- Agid d'investiziun: La regenza ha garantì a la vischnanca da Vaz
ina contribuziun chantunala da ca. 202'000 francs ed in credit d'agid
d'investiziun da la confederaziun da 1'200'000 francs per engrondir il
center da sport "Dieschen" a Lai.
- Agid d'investiziun: La regenza ha garantì a la vischnanca da
Zernez ina contribuziun chantunala da ca. 84'000 francs ed in credit
d'agid d'investiziun da la confederaziun da 500'000 francs per engrondir
il bogn cuvert a Zernez.
- Agid d'investiziun: A la citad da Glion sco er a las vischnancas
da Flond, da Sursaissa, da Luven e da Surcuolm vegnan garantids ina
contribuziun chantunala da ca. 67'000 francs ed in credit d'agid
d'investiziun da la confederaziun da 400'000 francs per construir la via
da scarsolar da Flond a Glion.
- Institut da perscrutaziun AO Tavau: A l'institut da perscrutaziun
medicinala AO Tavau vegnan garantidas contribuziuns en l'autezza da
totalmain 790'000 francs per ils onns 2006 fin 2010. Resalvada resta la
concessiun dals credits necessaris tras il cussegl grond.
- Chasa da persunas attempadas e da tgira a Mesauc: A las midadas da
construcziun ed als engrondiments da la chasa da persunas attempadas e
da tgira "Casa di cura del Circolo di Mesocco" da Mesauc vegn pajada ina
contribuziun chantunala da construcziun da 160'000 francs.
- Chasa da persunas attempadas e da tgira a Schiers: Per engrondir
il plaun sut il tetg da la chasa da persunas attempadas e da tgira a
Schiers vegn pajada ina contribuziun chantunala da construcziun da
92'500 francs per stgaffir localitads da biro per la fundaziun Flury a
Schiers.
- Archiv cultural da l'Engiadin'ota: L'archiv cultural da
l'Engiadin'ota survegn in sustegn finanzial unic da maximalmain 15'600
francs per las lavurs d'inventarisaziun dal relasch fotografic da Gustav
Sommer.
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun