Il di internaziunal dal guaud dals 21 da mars 2006 sa deditgescha en
Svizra al tema "diversitad / maletgs dal guaud". Pledentada vegn la
multifariadad dal guaud. La ritgezza da nischas, da furmas e da colurs
sa drizza directamain a nus umans, ma è er la funtauna d'ina gronda
diversitad da spezias che vivan en il guaud. Spezialmain per questa
occasiun ha l'uffizi forestal dal Grischun edì in fegl da documentaziun
cun il titel "Waldstandorte verstehen - bestimmen - anwenden".
Gia daditg han ins enconuschì che la natira sa lascha utilisar a
lunga vista cun success mo, sche quai succeda cun quità e cun respect -
"persistenza" è il chavazzin. E "persistenza" è la maxima che la
selvicultura sa stenta d'applitgar dapi bler dapli che 100 onns tar
l'utilisaziun dal guaud. Questa maxima vul dir: viver dals tschains e
betg dal chapital, utilisar il guaud senza sminuir ses esser e - la
finala - mantegnair tut sia diversitad.
Fin avant paucs decennis vegniva definida la persistenza da
l'utilisaziun dal guaud cunzunt tras la proporziun tranter l'utilisaziun
da la laina ed il creschament. En il fratemp è s'averta questa vista.
Tras quai che - ultra da la producziun da laina - er autras prestaziuns
dal guaud èn vegnidas stimadas pli e pli, èn adina pli savens er auters
arguments daventads impurtants per contemplar la persistenza; en quest
connex cunzunt er la diversitad biologica.
Contribuziun dal servetsch forestal en il chantun Grischun
Respectar la diversitad da las spezias dal guaud signifitgescha
d'ina vart da concepir la tgira dal guaud en accord cun la natira. Quai
vul cunzunt dir che las mesiras da la selvicultura ston vegnir adattadas
a las cundiziuns dal lieu. Per quest intent ha l'uffizi forestal dal
Grischun laschà registrar e descriver sistematicamain ils lieus da guaud
en il chantun. Latiers ha la cuminanza spezialisada Atragene analisà
durant ils onns 1991 fin 2004 passa 2'300 registraziuns da la vegetaziun
- registraziuns publitgadas pli baud ed atgnas registraziuns - ed ha
definì e descrit sin basa da quai ils tips dals lieus da guaud en il
chantun. Per quest intent è il chantun vegnì dividì en otg regiuns da
lieus da guaud. Il product è tranter auter ina clav per determinar ils
lieus da guaud, per cartar ils lieus da guaud en extracts da la cuntrada
(quests extracts han ina furma da strivla e vegnan tschernids en moda
representativa), sco er per cartar en moda cumpletta ils stgalims
d'autezza. Ils documents orienteschan la selvicultura u il selvicultur
davart la cumposiziun da las spezias da plantas. Els èn dentant er in
agid per ella u per el da chattar la procedura optimala da regiuvnament
e d'applitgar las dretgas mesiras da tgira per cuntanscher in guaud
stabil e saun. Ulteriurs detagls en quest connex porscha il fegl da
documentaziun il pli nov da l'uffizi forestal "Waldstandorte verstehen -
bestimmen - anwenden"*.
Da l'autra vart pretenda il respect da la natira en il temp odiern
dentant er mesiras sistematicas a favur da la diversitad biologica.
Reservats da guaud natiral permettan ch'il guaud po sa sviluppar en moda
natirala. Uschia cuntanscha il guaud stadis da svilup ch'èn ina raritad
en in guaud cultivà. Per motivs topografics succeda la cultivaziun en
blers lieus dal chantun Grischun dentant gia oz en moda fitg extensiva.
Il concept dal chantun per stgaffir novs reservats da guaud natiral
prevesa per quest motiv mo finamiras da surfatscha moderadas. Il concept
vegn realisà successivamain en collavuraziun cun las proprietarias e cun
ils proprietaris da guaud. La gronda part dals daners ch'èn reservads
per mesiras per la protecziun da la natira en il guaud vegn impundida
per la tgira da surfatschas natiralas privilegiadas. La paletta tanscha
da la tgira da guauds da lareschs, da guauds da chastagners e dad urs
dal guaud sur la promoziun d'effectivs da ruvers e l'installaziun da
puzs per amfibis fin a la promoziun da spazis da viver per giaglinas
selvadias.
La diversitad biologica sco finamira internaziunala
Cun la campagna dal "di internaziunal dal guaud" vegn lantschada la
realisaziun d'occurrenzas da guaud particularas en tut il chantun. Ellas
vegnan concepidas sco "tschertga da stgazis", e quai sin basa da la
significaziun dal guaud sco purtader dal stgazi da la diversitad
biologica. En il center stat la percepziun da las structuras che
contribueschan ina part essenziala a la rolla dal guaud sco "stgazi da
la vita". Cun scenas fermas ed illustrativas vegn l'attenziun drizzada
tranter auter sin l'impurtanza da la glisch, da laina morta, dad urs dal
guaud, da stresas (las differentas dauzadas dal guaud) u sin la
repartiziun da las plantas tenor la vegliadetgna. Er l'uman e sias
intervenziuns vegnan mussads en lur funcziun impurtanta.
Tras l'experientscha dals "maletgs dal guaud" duai vegnir sviluppà
ina vista generala e pli inensiva davart las premissas las pli
impurtantas da la diversitad en il guaud.
* Il fegl da documentaziun "Waldstandorte verstehen - bestimmen -
anwenden" è vegnì elavurà spezialmain per il di dal guaud e per in vast
public. Ins al survegn tar l'uffizi forestal dal Grischun a Cuira. Cun
ulteriuras infurmaziuns davart activitads en il guaud e davart il guaud
al pon ins er chargiar giu da la pagina d'internet www.wald.gr.ch.
Gremi: uffizi forestal
Funtauna: rg uffizi forestal