La regenza grischuna ha lantschà la consultaziun tar la revisiun
parziala da la lescha davart las scolas medias en il chantun Grischun.
Ella metta en discussiun tschintg differentas variantas per la futura
durada da la scolaziun gimnasiala.
La sessiun d'avust 2006 ha il cussegl grond acceptà ina incumbensa
concernent il rinforzament da la scolaziun gimnasiala (mantegniment dal
gimnasi inferiur). L'incumbensa oblighescha la regenza da suttametter a
la decisiun dal parlament variantas per la scolaziun gimnasiala. Questas
variantas ston esser preparadas fin al stgalim da la lescha.
Il sboz da la revisiun parziala da la lescha davart las scolas
medias preschenta tschintg differents models. La tscherna da las
variantas ha gì lieu d'ina vart sin basa da la situaziun da partenza
specifica en il chantun Grischun cun ina scola chantunala e cun set
scolas medias privatas decentralas che porschan in gimnasi. Ultra da la
varianta vertenta cun in gimnasi da sis onns ed in da quatter onns
vegnan messas en discussiun er duas variantas cun in gimnasi da quatter
onns u cun in gimnasi da tschintg onns. Questas duas variantas prevesan
d'eliminar il gimnasi inferiur. Integrada da nov vegn ina varianta che
vegn proponida dals recturs da las scolas medias grischunas. Questa
varianta propona da mantegnair il gimnasi vertent da lunga durada e
d'introducir - tar la midada suenter l'otgavel onn da scola - in onn da
scola supplementar, in uschenumnà onn da tscherna da studi u er onn da
sincronisaziun. La finala vegn messa en discussiun la varianta "regiuns
- center". Questa varianta flexibilisescha ils models per ils gimnasis,
uschia ch'i po vegnir realisà in auter model a la scola chantunala
grischuna che a las scolas medias privatas. Tras quai pudess la scola
chantunala manar in gimnasi da quatter onns senza gimnasi inferiur e las
scolas medias privatas in tal cun gimnasi inferiur.
Dals documents da consultaziun pon ins prender invista sin la pagina
d'internet dal departament d'educaziun, cultura e protecziun da
l'ambient, www.ekud.gr.ch. La consultaziun dura fin ils 30 da settember
2007.
La simplificaziun da la lescha federala davart la taglia sin la
plivalur vegn beneventada
La regenza grischuna sustegna la simplificaziun da la lescha
federala davart la taglia sin la plivalur ch'è planisada da la
confederaziun. La lescha vertenta davart la taglia sin la plivalur è
memia cumplitgada, nunsurvesaivla e strusch chapaivla. Las differentas
tariffas da taglia sco er las numerusas excepziuns fiscalas chaschunan
intschertezzas e determinaziuns difficilas. La legislaziun actuala
davart la taglia sin la plivalur cuntegna blers craps da stgarpitsch er
per il maun public, e quai cun las ristgas correspundentas. Sco che la
regenza explitgescha en sia consultaziun a la confederaziun pon las
finamiras da la revisiun avisada vegnir approvadas perquai senza
resalvas. Las finamiras èn ina simplificaziun radicala dal sistem, la
garanzia d'ina segirezza giuridica uschè gronda sco pussaivel per las
pajataglias e per ils pajataglias, l'augment da la transparenza sco er
in'orientaziun pli intensiva a las clientas ed als clients.
Il modul cun ina tariffa unitara che vegn proponì en la consultaziun
fiss da princip interessant e persvadess er or da vista da la regenza,
sche la tariffa da taglia fiss fixada sin in stgalim bass avunda. Ina
tariffa unitara da passa 6 pertschient avess percunter consequenzas
negativas considerablas per la hotellaria. Il turissem sco industria
d'export liada al lieu è pertutgà gia oz fitg ferm da la Svizra sco lieu
da pretschs auts respectivamain da custs auts. Cun introducir ina
tariffa unitara da passa 6 pertschient perdessan l'hotellaria ed il
turissem clermain lur cumpatibilitad visavi las concurrentas ed ils
concurrents europeics. Da quai patissan er ils secturs anteriurs e
posteriurs. Tenor l'avis da la regenza sto perquai vegnir preferì il
modul proponì cun duas tariffas. Cun quest model profitan l'hotellaria e
la gastronomia da la tariffa reducida da 3.4 pertschient. Cun questa
tariffa pli bassa per las prestaziuns dal sectur d'alloschament vegni
tegnì quint dal caracter d'export da l'hotellaria.
La regenza piglia posiziun davart il concept "luf en Svizra" ch'è
vegnì adattà
La regenza grischuna na va per gronda part betg d'accord cun las
midadas dal concept "luf en Svizra". En Svizra ha il luf il status d'ina
"spezia d'animals fitg protegida". Sco che la regenza scriva en sia
consultaziun a l'uffizi federal d'ambient, na saja il luf dentant betg
ina spezia periclitada sin tut il mund. Areguard il status da protecziun
na datti perquai nagins motivs da tractar il luf en in'autra moda ch'il
luf-tscherver. En Svizra duai il luf survegnir en il futur mo pli il
status da protecziun "spezia d'animals protegida". La regenza spetga che
la confederaziun fetschia proximamain puspè questa proposta sin plaun
internaziunal. Quai vala tant pli che tschertas chatschas per regular
l'effectiv da lufs en Svizra vegnan ad esser necessarias gia a media
vista.
Er l'intenziun da la confederaziun - tenor la quala lufs che fan
donn na dastgan betg vegnir sajettads en territoris da prioritad sco per
exempel en las zonas centralas dals parcs naziunals, en ils territoris
federals scumandads per la chatscha u en ils reservats d'utschels d'aua
e d'utschels da passadi - refusescha la regenza cleramain. La fixaziun
dal territori da prelevaziun duai vegnir fatga exclusivamain e senza
restricziuns nunnecessarias tras las uschenumnadas cumissiuns da
cumpartiment da las differentas regiuns. En questas cumissiuns èn
represchentadas spezialistas e spezialists da la confederaziun e dal
chantun. La finanziaziun per proteger muntaneras da muvel manidel n'è
anc adina betg sclerida. Qua spetga la regenza che la confederaziun
mettia a disposiziun dapli meds finanzials.
La revisiun parziala da l'ordinaziun chantunala davart la protecziun
da l'ambient è vegnida deliberada
L'export da ruments chasans combustibels vegn reglà da nov - sco
mesira preventiva - en in'ordinaziun. La regenza grischuna ha approvà la
revisiun parziala correspundenta da l'ordinaziun chantunala davart la
protecziun da l'ambient. La nova disposiziun da l'ordinaziun prevesa che
contracts tranter vischnancas e corporaziuns per la gestiun da ruments
stoppian vegnir approvads da la regenza pertutgant l'export da ruments
chasans combustibels en arderas extrachantunalas. Ultra da quai vegni
definì da nov, sut tge premissas che l'approvaziun vegn dada.
L'approvaziun vegn dada mo per contracts limitads cun ina durada da
maximalmain dus onns e mo, sch'il transport dals ruments vegn fatg cun
la viafier, e quai en il senn da la lescha introductiva tar la lescha
federala davart la protecziun da l'ambient.
Uschia concretisescha la regenza la mesira preventiva ch'è previsa
en la planisaziun chantunala dals ruments per la proxima revisiun da la
lescha chantunala davart la protecziun da l'ambient. La revisiun
parziala da l'ordinaziun chantunala davart la protecziun da l'ambient
entra en vigur il 1. da fanadur 2007.
La regenza beneventa las disposiziuns executivas tar la lescha
davart las persunas estras sco er tar la revisiun parziala da la lescha
d'asil
La regenza grischuna sustegna las numerusas disposiziuns executivas
tar la nova lescha davart las persunas estras sco er tar la revisiun
parziala da la lescha d'asil. En sia consultaziun a la confederaziun
beneventa la regenza la revisiun planisada da l'ordinaziun davart
l'integraziun da las persunas estras. Tenor l'avis da la regenza
grischuna sto l'ordinaziun dentant anc vegnir repassada en tschertas
dumondas fundamentalas. I stoppia tranter auter vegnir fixà
explicitamain che l'integraziun saja da chapir sco in process
vicendaivel che cunzunt las persunas estras sezzas stoppian gidar a
realisar. Ultra da quai vegni giavischà che las prescripziuns concretas
davart l'integraziun vegnian precisadas meglier.
Las indicaziuns pli detagliadas pertutgant il dretg processual en
las ordinaziuns d'asil approvescha la regenza per gronda part. Quai vala
particularmain per il nov concept ch'è vegnì sviluppà per indemnisar ils
custs che resultan al chantun tras l'assistenza e tras il collocament da
las requirentas e dals requirents d'asil. L'introducziun da pauschalas
globalas vegn a facilitar ed a simplifitgar la procedura da rendaquint
cun la confederaziun. Il sistem d'impuls per reducir ils custs en il
sectur d'asil è - tenor la regenza - cunvegnent e maina a la finamira.
Malgrà quest consentiment a la midada da sistem proponida, pari a la
regenza che las tariffas sajan evidentamain memia bassas, e quai tar tut
las pauschalas. Uschia vegnan - sco consequenza da la midada da sistem -
adossads ulteriurs custs als chantuns. Quai è in fatg deplorabel,
perquai ch'ils chantuns na pon insumma betg influenzar la durada da la
procedura d'asil e perquai ch'els ston ussa er anc purtar - pervia da
las novaziuns proponidas - las consequenzas da questas
incunvegnientschas.
Il Grischun sa participescha a la nova cunvegna davart las scolas
professiunalas spezialisadas
Il chantun Grischun sa participescha a la cunvegna interchantunala
per las contribuziuns als custs da las scolas professiunalas
spezialisadas (cunvegna davart las scolas professiunalas spezialisadas).
Quai ha concludì la regenza grischuna. Ils 22 da zercladur 2006 ha la
radunanza plenara da la conferenza svizra da las directuras e dals
directurs chantunals da l'educaziun publica (CDEP) deliberà la cunvegna
davart las scolas professiunalas spezialisadas. Questa cunvegna regla
las indemnisaziuns, sch'i vegnan frequentadas scolas professiunalas
spezialisadas d'ordaifer il chantun. Cun la nova cunvegna è vegnì
extendì il champ d'applicaziun sin ils secturs da la selvicultura, da
l'agricultura, da la sanadad, dals fatgs socials e da l'art. En la
cunvegna èn vegnidas integradas da nov er purschidas interdisciplinaras.
Per tut las professiuns na po il chantun Grischun betg porscher ina
scolaziun professiunala spezialisada en il chantun, perquai ch'il dumber
da scolaras e da scolars ch'è necessari per furmar ina classa d'ina
grondezza raschunaivla na basta betg per intginas scolaziuns. Per il
chantun èsi perquai impurtant da sa participar a la cunvegna davart las
scolas professiunalas spezialisadas. La cunvegna po entrar en vigur per
il cumenzament da l'onn da scola 2007/2008, sche 15 chantuns èn sa
participads a tala.
La revisiun parziala da l'ordinaziun per incassar taxas e custs dals
possessurs da vehichels a motor e da velos è vegnida approvada
La regenza grischuna ha approvà la revisiun parziala da l'ordinaziun
per incassar taxas e custs dals possessurs da vehichels a motor e da
velos. Ina midada essenziala è da desister en il futur da facturar
anticipadamain taxas d'examen e da permiss. Empè da quai vegn incassada
da nov ina taxa da 30 francs, sch'i vegn elavurada ina dumonda da
conceder il permiss per emprender a manischar (cun stampa e cun
spediziun da la carta d'admissiun per l'examen da teoria). L'ordinaziun
da taxas midada entra en vigur il 1. d'october 2007.
Da vischnancas e da regiuns
- Tavau: Il contract tranter il chantun Grischun e la vischnanca da
Tavau per suttametter operativamain la polizia da la vischnanca da Tavau
a la polizia chantunala e per laschar supigliar la polizia chantunala
incumbensas da la polizia da vischnanca vegn approvà. Il contract
prevesa che la responsabladad operativa vegnia surdada a la polizia
chantunala, ma che la responsabladad administrativa restia tar la
vischnanca da Tavau.
- Castaneda: Il project integral "Castaneda IV" da la vischnanca da
Castaneda vegn approvà. Als custs cun dretg da subvenziun per il project
da protecziun dad 820'000 francs vegnan garantidas contribuziuns
chantunalas da 146'000 francs.
- Silvaplauna: Il project "protecziun cunter crudada da crappa" da
la vischnanca da Silvaplauna vegn approvà. Als custs cun dretg da
subvenziun da 470'000 francs vegn garantida ina contribuziun chantunala
da maximalmain 51'700 francs.
- Stussavgia: A la l'associaziun per il provediment d'aua da
Stussavgia Plaz vegn garantida ina contribuziun da 228'900 francs als
custs cun dretg da contribuziun per renovar e per engrondir il
stabiliment dal provediment d'aua, 2. etappa.
- Cumbel: A la vischnanca da Cumbel vegn garantida ina contribuziun
da 72'000 francs als custs cun dretg da contribuziun per sanar e per
engrondir il stabiliment dal provediment d'aua, 2. etappa.
- Savognin: Sin la via dal Güglia entaifer il vitg da Savognin en il
sectur da l'ospital e da la posta vegn la zona da sveltezza maximala
existenta da 50 km/h "limita generala" extendida per circa 170 meters en
direcziun da Beiva.
- Samignun: En differentas fracziuns da la vischnanca da Samignun
vegn fixada la sveltezza maximala a 30 km/h ed introducida ina "zona da
tempo 30", e quai integrond la via chantunala respectiva.
- Beiva: En il vitg da Beiva vegn fixada la sveltezza maximala a 30
km/h ed introducida ina "zona da tempo 30", e quai integrond la via
chantunala. Tar l'entrada dal vitg nà dal sid vegn a medem temp spustada
la limita generala da 50 km/h per ca. 50 meters en direcziun da
Silvaplauna e l'avantzona da 60 km/h vegn abolida.
- Bravuogn: En la vischnanca da Bravuogn vegn fixada la sveltezza
maximala a 30 km/h ed introducida ina "zona da tempo 30", e quai
integrond las vias chantunalas.
- Roten: En la vischnanca da Roten vegn fixada la sveltezza maximala
a 30 km/h ed introducida ina "zona da tempo 30", e quai integrond las
vias chantunalas.
Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns
- "Selvicultura 2007": Il project collectiv chantunal "selvicultura
2007" che custa totalmain 24'802'000 francs vegn approvà. Ils custs che
restan suenter la deducziun dal retgav da la vendita da laina importan
13'790'000 francs. A las proprietarias ed als proprietaris da guaud
ch'èn participads al project vegnan garantidas contribuziuns chantunalas
en la summa dad 1'996'000 francs. Il project ha l'intent da cuntinuar -
tenor cleras prioritads - cun las lavurs da tgira dal guaud las pli
necessarias e las pli urgentas.
- Citad da Cuira: Sin fundament dal concept grischun per implants da
sport (CISIC GR) vegn -garantida a la citad da Cuira ina contribuziun da
210'000 francs per construir il tetg previs per il batschigl exteriur da
l'implant da sport Obere Au.
- Club da ballape da Domat: Sche la finanziaziun totala reussescha,
vegn - sin fundament dal concept grischun per implants da sport (CISIC
GR) - garantida ina contribuziun da 220'000 francs al club da ballape da
Domat per construir la plazza da pastget artifizial sin la plazza da
sport Vial a Domat.
- Agid umanitar: Per totalmain nov projects d'agid umanitar a
l'exteriur ha la regenza deliberà ina summa totala da 34'000 francs.
Projects da vias
La regenza ha approvà totalmain 759'000 francs per construir e per
sanar il suandant traject da via:
- via naziunala A13: lavurs d'impressari e lavurs da cuvrida,
rundella Tusaun nord
Fatgs dal persunal
- Renato Lanfranchi, domicilià ad Igis, è vegnì nominà sco
vicemanader da l'uffizi da sanadad.
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun