Il chantun Grischun vul finanziar ils servetschs da la tgira ed
assistenza a chasa (spitex) sco er da la cussegliaziun per mammas e per
babs da nov cun in sistem che s'orientescha a la prestaziun. Regladas da
nov vegnan er las contribuziuns d'investiziun ch'il chantun paja a
chasas da persunas attempadas e da tgira sco er a gruppas da tgira. Las
novaziuns duain recumpensar ils servetschs che lavuran en moda economica
e curreger il fatg ch'il chantun tracta en moda ineguala las differentas
furmas d'abitar e d'assistenza. La regenza grischuna ha deliberà la
missiva correspundenta tar la lescha per promover la tgira da persunas
malsaunas per mauns dal cussegl grond. Quel vegn a tractar questa
fatschenta en la sessiun da zercladur 2007.
Il sistem actual cun la finanziaziun da deficit na dat nagins impuls
als servetschs da la spitex da lavurar en moda economica. Servetschs che
han in deficit pli grond survegnan contribuziuns chantunalas pli autas
che servetschs che lavuran en moda economica. Da nov duai in sistem da
finanziaziun che s'orientescha a la prestaziun substituir la
finanziaziun da deficit vertenta. En quest connex paja il chantun ina
contribuziun fixa per mintga unitad da prestaziun che vegn furnida. Tar
las prestaziuns cun dretg da contribuziun tutgan prestaziuns da tgira,
da tegnairchasa e d'assistenza sco er il servetsch da pasts. Il sistem
nov remunerescha ils servetschs che lavuran en moda economica ed
engrondescha lur libertad d'agir.
Er en il sectur da la cussegliaziun per mammas e per babs duai la
finanziaziun da deficit vegnir substituida. Per l'emprim onn da vita
d'in uffant che viva en la regiun vegn pajada da nov la contribuziun
chantunala en furma d'ina contribuziun pauschala. Questa cussegliaziun
duai esser gratuita er en l'avegnir.
La fin finala duai la finanziaziun da las investiziuns da las chasas
da persunas attempadas e da tgira sco er da las gruppas da tgira vegnir
midada en il senn dal princip da la politica da vegliadetgna "ambulant
avant staziunar". Oz subvenziunescha il maun public ils custs
d'abitaziun praticamain per 100 pertschient. Quai è in tractament
inegual cumpareglià cun las furmas d'abitar e d'assistenza sco per
exempel la tgira ed assistenza a chasa u las abitaziuns da persunas
attempadas assistidas.
Da nov vegnan differenziadas trais categorias d'investiziun en las
chasas da tgira. L'emprima categoria d'investiziun cumpiglia las novas
construcziuns ed ils engrondiments, cun ils quals i vegnan mess a
disposiziun ils letgs ch'èn necessaris tenor la planisaziun generala
chantunala. Per tals projects da construcziun paja il chantun ina
contribuziun pauschala per mintga letg che vegn stgaffì
supplementarmain. La segunda categoria pertutga la transfurmaziun da
chombras da dus letgs en chombras d'in letg. Quella vegn er sustegnida
cun ina contribuziun chantunala pauschala per mintga chombra che vegn
stgaffida supplementarmain, e quai fin ad ina quota da chombras d'in
letg da 90 pertschient. Naginas contribuziuns pli na vegnan percunter
pajadas a la terza categoria, numnadamain a la categoria d'investiziun
per reparar e per renovar edifizis existents. Quellas ston vegnir
finanziadas da nov tras ils pajaments da tariffas da las abitantas e
dals abitants da las chasas da tgira. Tut tenor la chasa da tgira
resultan eventualmain tariffas ch'èn levamain pli autas per sias
abitantas e per ses abitants. Sche las abitantas e sch'ils abitants da
las chasas da tgira n'èn betg en cas da pajar las tariffas cumplainas
pervia da lur situaziun d'entrada e da facultad, survegnan ellas ed els
prestaziuns supplementaras en la dimensiun correspundenta.
La revisiun parziala da la lescha per promover la tgira da persunas
malsaunas è concepida uschia che la realisaziun dals trais secturs è -
tut en tut - neutrala areguard ils custs, e quai tant per il chantun sco
er per las vischnancas. Da las contribuziuns federalas en l'autezza da
circa 4,5 milliuns francs ch'èn vegnidas pajadas fin ussa als servetschs
da la spitex e che crodan a partir dal cumenzament 2008, perquai che la
nova concepziun da la gulivaziun da finanzas e da las incumbensas
tranter la confederaziun ed ils chantuns (NGF) entra en vigur,
surpiglian il chantun 2,8 milliuns francs e las vischnancas 1,7 milliuns
francs. Ils custs supplementars da las vischnancas vegnan er cumpensads
cumplainamain grazia al fatg che lur obligaziun da pajar quella
differenza da las tariffas da las chasas da tgira che las abitantas e
ch'ils abitants n'èn betg en cas da pajar cun lur entradas, croda pervia
da la NGF. Ils custs supplementars che la NGF chaschuna per il chantun
pon eventualmain vegnir gulivads cumplainamain cun meds finanzials che
n'èn betg liads ad in intent.
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun