La regenza grischuna sutstegna da princip l'introducziun d'in
referendum da finanzas sin plaun federal. Ella pretenda dentant ch'ils
pajaments da transfer che la confederaziun fa als chantuns per ademplir
las incumbensas communablas fixadas en la lescha, vegnian exclusas dal
referendum.
Cun ina iniziativa parlamentara duai vegnir introducì in referendum
da finanzas sin plaun federal. Da nov duain credits d'impegn che
prevesan novas expensas unicas da passa 200 milliuns francs u novas
expensas periodicas da passa 20 milliuns francs vegnir suttamess al
referendum facultativ.
Tut ils chantuns sco er la maioritad da las vischnancas enconuschan
il referendum da finanzas en ina furma u l'autra. Quest instrument
democratic direct è, dal puntg da vista da la regenza, sa cumprovà.
Perquai approvescha ella in tal referendum er sin plaun federal. En
connex cun l'adempliment d'incumbensas communablas èn ils chantuns però
dependents d'ina confinanziaziun garantida da la confederaziun. I na
dastgan betg vegnir refusads credits ch'èn necessaris per exequir
cunvegnas da programs tranter la confederaziun e tranter ils chantuns.
Perquai pretenda la regenza che quest sectur vegnia exclus dal
referendum da finanzas. Ultra da quai parevan a la regenza las limitas
dal referendum ch'eran vegnidas proponidas, relativamain minimas,
cumpareglià cun las expensas totalas annualas da la confederaziun
ch'importan bundant 55 milliardas francs. Cun questas limitas stuessan
vegnir suttamess mintga onn blers conclus d'expensas al referendum
facultativ. Tenor l'avis da la regenza ston questas limitas vegnir
auzadas. Il referendum da finanzas duai dar al pievel la pussaivladad da
cogestiun en cas da decisiuns finanzialas fitg impurtantas.
Novs criteris per calcular il basegn finanzial en cas da l'arriv
successiv da la famiglia
Ensemen cun ils chantuns da la Svizra orientala fixescha il Grischun
novs criteris unitars per calcular ils meds finanzials suffizients en
cas da l'arriv successiv da la famiglia tar persunas da l'exteriur. La
regenza grischuna ha approvà las disposiziuns executivas correspundentas
tar l'ordinaziun executiva tar la legislaziun federala davart ils esters
ed ils fatgs d'asil. Quellas entran en vigur il 1. da zercladur 2007.
Burgaisas e burgais esters che disponan d'ina permissiun da dimora
valaivla en Svizra pon - sut tschertas premissas - laschar suandar er
lur confamigliars en Svizra. L'arriv successiv da la famiglia premetta
tranter auter che las persunas da l'exteriur hajan meds finanzials
avunda. Sco basa per calcular servivan fin ussa en tut ils chantuns da
la Svizra orientala ed en plirs auters chantuns las directivas da la
conferenza svizra per l'agid social (COSAS).
Sa basond sin ina midada dal sistem en connex cun las directivas da
la COSAS, ston vegnir adattads er ils criteris per calcular il basegn
finanzial en cas da l'arriv successiv da la famiglia. Sin fundament da
las novas directivas da la COSAS sco er sin basa d'experientschas
praticas ha l'associaziun da las scheffas e dals schefs da la polizia da
persunas estras da la Svizra orientala e dal principadi da Liechtenstein
relaschà perquai in sistem independent per calcular il basegn finanzial
en cas da l'arriv successiv da la famiglia. La conferenza da las
directuras e dals directurs chantunals da giustia e polizia da la Svizra
orientala ha approvà questa unificaziun da la pratica ils 7 d'avrigl
2006. La finamira da las novas disposiziuns executivas è ina basa da
calculaziun clera e chapaivla. A las autoritads stat uschia a
disposiziun in instrument impurtant ch'è transparent er per las petentas
e per ils petents.
Da vischnancas e da regiuns
- Andiast: Als custs imputabels da 4'800'000 francs per sanar las
vias champestras principalas dad Andiast vegn concedida ina contribuziun
chantunala dad 1'440'000 francs.
- "Gigathlon SwissPower": A l'organisatura dal "Gigathlon
SwissPower" vegn dada la permissiun d'utilisar ils 9, ils10 ed ils 11 da
fanadur 2007 la ruta previsa en il chantun Grischun, e quai tenor il
plan dal traject.
Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns
- Promoziun da la cultura: La regenza ha concedì contribuziuns da
totalmain 233'000 francs per promover 18 occurrenzas ed ovras
culturalas.
- Claustra Son Jon a Müstair: Als custs cun dretg da subvenziun per
lavurs da conservaziun e da restauraziun durant l'onn 2007 vegn pajada
ina contribuziun da maximalmain 142'400 francs a la claustra da Son Jon
a Müstair.
- Baselgia S. Martin a Ziràn-Reschen: Als custs cun dretg da
subvenziun per il plan da tgira 2007/2008 da la baselgia evangelica da
S. Martin a Ziràn-Reschen vegn pajada ina contribuziun maximala da
106'200 francs.
- Chasa Fürst a Grono: Als custs cun dretg da subvenziun per la
restauraziun da la chasa Fürst a Grono vegn pajada ina contribuziun da
maximalmain 62'500 francs.
- Club da ballape da Domat: Per construir ina plazza da pastget
artifizial sin il stabiliment da sport Vial a Domat survegn il club da
ballape da Domat ina contribuziun da maximalmain 100'000 francs or dal
fond da sport.
- Uniun per la promoziun da la plazza da golf Sagogn-Schluein: Per
construir stabiliments d'exercizi sin la plazza da golf Sagogn-Schluein
survegn l'uniun per la promoziun da la plazza da golf Sagogn-Schluein
ina contribuziun da maximalmain 100'000 francs or dal fond da sport.
Projects da vias
La regenza ha approvà totalmain 476'000 francs per construir e per
sanar il suandant traject da via:
- via naziunala A13: lavurs d'impressari per il tunnel dal guaud da
Cassana
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun