La regenza grischuna ha tramess en consultaziun il rapport davart la
participaziun dal chantun Grischun a la cunvegna interchantunala davart
instituziuns socialas (CIIS). Questa cunvegna regla il diever
d'instituziuns socialas tranter ils chantuns.
La CIIS ha l'intenziun da pussibilitar che persunas cun basegns
spezials da tgira e da promoziun pon vegnir recepidas senza difficultads
en instituziuns adattadas ordaifer lur chantun da domicil. Quai vala per
chasas d'uffants, per chasas da giuvenils, per instituziuns per
l'integraziun professiunala e sociala da persunas creschidas cun
impediments, per purschidas staziunaras da terapia e da reabilitaziun en
il sectur da las dependenzas sco er per instituziuns per la scolaziun
speziala externa. Cun lur participaziun s'obligheschan ils chantuns
d'indemnisar in a l'auter las parts dals deficits da gestiun che
resultan cun plazzar questas persunas ordaifer l'agen chantun. Fin ussa
n'è il Grischun - sco unic chantun - betg sa participà a la CIIS.
Proponida vegn ina participaziun dal Grischun a la CIIS senza il sectur
da las purschidas staziunaras da terapia e da reabilitaziun en il sectur
da las dependenzas.
Dals documents da consultaziun poi vegnir prendì invista sin la
pagina d'internet dal departament d'economia publica e fatgs socials
(www.dvs.gr.ch). La consultaziun dura fin ils 7 da matg 2008.
La surveglianza da las fundaziuns classicas daventa
chantunala
En il Grischun duai vegnir centralisada la surveglianza da las
fundaziuns classicas en in post tar il chantun. Questa incumbensa vegn
surdada a l'administraziun chantunala da finanzas ch'aveva fin oz gia la
surveglianza da las fundaziuns che suttastattan al chantun. La regenza
grischuna ha mess en vigur la revisiun parziala da la lescha
introductiva tar il cudesch civil svizzer retroactivamain per il 1. da
schaner 2008.
Il cussegl grond aveva approvà la revisiun parziala ils 22 d'october
2007. Il termin da referendum è scadì ils 30 da schaner 2008 senza ch'i
saja vegnì fatg in tal. Il medem mument sco l'entrada en vigur da questa
lescha ha la regenza adattà l'ordinaziun davart la surveglianza da las
fundaziuns. Questa ordinaziun entra er en vigur il 1. da schaner 2008.
En l'ordinaziun vegnan regladas detagliadamain tranter auter las
obligaziuns da las fundaziuns, las incumbensas da l'autoritad da
surveglianza sco er las taxas.
La nova lescha davart la furmaziun professiunala e davart purschidas
da furmaziun cuntinuanta vegn concretisada sin il stgalim d'ina
ordinaziun
Dapi il cumenzament da l'onn è en vigur la nova lescha davart la
furmaziun professiunala e davart purschidas da furmaziun cuntinuanta. La
regenza grischuna ha er relaschà l'ordinaziun da la regenza
appartegnenta ch'è necessaria per realisar cun success questa lescha.
Ils detagls da la legislaziun davart la furmaziun professiunala ch'è
entrada en vigur il 1. da schaner 2008 vegnan reglads en mo pli sis
ordinaziuns da la regenza, da las qualas quatter èn novas. Avant questa
essenzialisaziun stuevan ins resguardar 13 ordinaziuns da la regenza.
Uschia po il Grischun realisar la nova legislaziun davart la
furmaziun professiunala sco er la legislaziun federala davart las scolas
autas gia in onn avant la scadenza dal termin transitoric. Senza spustar
las chargias sin las vischnancas vegnan realisadas - en il sectur da la
furmaziun professiunala - ultra da quai las prescripziuns da la nova
concepziun da la gulivaziun da finanzas e da la repartiziun da las
incumbensas (NGF).
Da vischnancas e da regiuns
Tschiertschen e Praden: A la fusiun previsa da las vischnancas da
Tschiertschen e da Praden vegn garantida ina contribuziun da promoziun
da 2'550'000 francs or dal fond da gulivaziun da finanzas. La garanzia
vala cun la resalva che las vischnancas e ch'il cussegl grond concludian
definitivamain la fusiun fin il pli tard la fin da l'onn 2008.
Flond e Surcuolm: A la fusiun previsa da las vischnancas da Flond e
da Surcuolm vegn garantida ina contribuziun da promoziun da 900'000
francs or dal fond da gulivaziun da finanzas. La garanzia vala cun la
resalva che las vischnancas e ch'il cussegl grond concludian
definitivamain la fusiun fin il pli tard la fin da l'onn 2008.
Vischnanca da Tavau: La regenza approvescha la planisaziun
d'utilisaziun ch'è vegnida relaschada ils 26 da november 2006 da la
vischnanca da Tavau per realisar in hotel da tschintg stailas en il
territori da "Stilli". Ella pretenda intginas correcturas sin fundament
dal dretg forestal e per motivs d'access e fa diversas prescripziuns
pertutgant la projectaziun.
Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns
Uniun "patrimoni mundial - la viafier retica" A l'uniun "patrimoni
mundial - la viafier retica", Cuira, vegn garantida per il project da
regio plus "patrimoni mundial da la UNESCO - la viafier retica en la
cuntrada da cultura Alvra/Bernina" ina contribuziun da totalmain 340'000
francs per la perioda dals onns 2008 fin 2009. La finamira principala
dal project è da crear las premissas per pudair utilisar a moda
persistenta il potenzial turistic sco er per pudair rinforzar l'economia
da la regiun che sa chatta en il perimeter dal traject Alvra/Bernina.
Post spezialisà per turissem e svilup persistent a Vargistagn: Il
post spezialisà per turissem e svilup persistent en il center da
capricorns a Vargistagn vegn incumbensà da realisar il project
"strategia per il turissem en accord cun la natira e cun la cultura dal
Grischun". Per quest intent vegn garantì per ils onns 2008 fin 2010 in
import maximal da totalmain 390'000 francs (annualmain 130'000 francs).
La finamira dal project è da garantir - cun ina coordinaziun
professiunala - il svilup persistent dal turissem en accord cun la
natira e cun la cultura dal Grischun.
Project d'InnoTour "viadi Venezia - San Murezzan": Il project
d'InnoTour "viadi Venezia - San Murezzan" da l'uniun da cura e da
traffic da San Murezzan vegn sustegnì cun ina contribuziun da 100'000.-
francs.
Projects da vias
La regenza ha approvà totalmain 450'000 francs per construir e per
sanar il suandant traject da via:
- via naziunala A28: acquist da terren per il sviament da Küblis
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun