Il resultat da la chatscha auta da quest onn è bun. Buns effectivs
da selvaschina han chaschunà in grond dumber da selvaschina d'ungla
sajettada.Ina chatscha d'atun sin tschiervs e sin chavriels vegn ad esser
necessaria en la gronda part da las regiuns. Enconuschentamain vul la
chatscha d'atun adattar ils effectivs da selvaschina a lur quartiers
d'enviern. Uschia vegnan evitadas intenziunadamain murias durant
l'enviern.
Durant la chatscha auta dal Grischun è vegnida realisada ina buna
preda da selvaschina. Effectivs gronds da selvaschina, en spezial da
chavriels e da tschiervs, han laschà spetgar in bun resultat. E quai
malgrà las relaziuns da la vegetaziun ch'èn stadas sco da stad anc il
settember ed er malgrà in pèr dis grischs e tschajerus. Durant la
chatscha hai displaschaivlamain dà il settember passà dus accidents
grevs, in da quels cun consequenzas mortalas.
Bun dumber da tschiervs sajettads
Il dumber da tschiervs sajettads è però cleramain pli pitschen ch'il
dumber da record da l'onn passà. Tuttina è el per 10% pli grond che la
media dals onns 1997- 2006. La prelevaziun d'animals masculins è per
circa 300 tschiervs pli bassa che l'onn passà. Durant la chatscha da dus
dis sin tschiervs cun curuna da tuttas duas varts èn vegnids sajettads
22 taurs chapitals. La quota d'animals feminins è pli auta che l'onn
passà.
La prelevaziun da chavriels la pli auta dals ultims 10
onns
Ils effectivs da chavriels èn sa revegnids en il Grischun. Il grond
dumber da chavriels sajettads reflectescha l'augment tar ils effectivs
da chavriel en quasi tut las regiuns dal Grischun. Quai ha er pudì
vegnir constatà or sin il champ. La chatscha sin chavriels è pervia da
quai puspè vegnida prolungada da 17 a 21 dis. En bleras regiuns datti
anc adina in dischequiliber tranter l'intensitad da la chatscha sin bucs
resp. sin chavrolas. En cas dal chavriel è la quota d'animals
disgraziads envers la quota d'animals sajettads durant la chatscha
cleramain pli auta che tar autras spezias da selvaschina.
La chatscha sin chamutschs patescha da las consequenzas da la
tschorvadad da chamutschs
Resguardond las premissas po il dumber da chamutschs sajettads -
ch'è in pau pli pitschen en cumparegliaziun cun ils onns passads -
vegnir designà sco mesaun fin bun, er sch'i dat grondas differenzas
regiunalas. Perquai che la tschorvadad da chamutschs ha reducì fermamain
ils effectivs, è la chatscha sin chamutschs vegnida reducida per 3 dis e
limitada ad in chamutsch feminin per chatschadra u per chatschader, e
quai en differentas regiuns (Surselva-Calanda, Grischun
central-Schons-Avras-Engiadin'ota-Bregaglia).
Durant la chatscha auta èn vegnids observads novs cumenzaments da la
tschorvadad da chamutschs en il Partenz ed en l'Engiadina bassa.
Portgs selvadis en la Mesolcina
L'effectiv da portgs selvadis en il Tessin ed en la Val Mesauc
vischina crescha. Ils 15 animals sajettads (9 portgas e 6 portgs) èn ina
contribuziun per reducir ils donns considerabels che vegnan chaschunads
tras la preschientscha dals portgs selvadis. En las autras valladas dal
Grischun n'èn portgs selvadis ni vegnids sajettads ni observads.
|
total |
mastgels |
femnas |
relaziun m/f |
tschierv |
3'185 |
(3'648) |
1'779 |
(2'104) |
1'406 |
(1'544) |
1 : 0.79 (0.73) |
chavriel |
2'902 |
(2'658) |
1'770 |
(1'799) |
1'132 |
(859) |
1 : 0.64 (0.48) |
chamutsch |
3'255 |
(3`335) |
1'652 |
(1'645) |
1`603 |
(1'690) |
1 : 0.97 (1.03) |
portg selvadi |
15 |
(7) |
6 |
(2) |
9 |
(7) |
|
total selvaschina d'ungla: |
9'357 |
(9`648) |
muntanella |
4'277 |
(5'091) |
|
|
Ina chatscha d'atun sin tschiervs e sin chavriels vegn ad
esser necessaria
Malgrà ils buns resultats da la chatscha auta na poi betg vegnir
renunzià ad ina chatscha d'atun sin tschiervs e sin chavriels. Ils
effectivs gronds da questas duas spezias pretendan ina chatscha
consequenta. En cas dal tschierv vegn quella fatga la proxima fin d'atun
en tut las regiuns, dentant en ina dimensiun che variescha da regiun a
regiun. En 16 da 21 regiuns datti er ina chatscha d'atun sin chavriels
(vesair las chartas qua sutvart).
Igl è tuttavia raschunaivel da reglar cun mesira er l'effectiv
d'animals feminins e d'animals giuvens per prevegnir sapientivamain ad
ina muria pli gronda durant l'enviern. Uschia vegn realisada la mesira
da tgira la pli impurtanta, numnadamain d'adattar la grondezza da
l'effectiv d'ina tscherta selvaschina a la capacitad dal spazi da viver.
Uschia vegnan er stgaffidas las premissas per che las numerusas zonas da
paus per la selvaschina possian ademplir lur funcziuns.
Per la chatscha d'atun èn s'annunziads 2'400 chatschadras e
chatschaders. Las chatschadras ed ils chatschaders che sa participeschan
a la chatscha d'atun adempleschan ina incumbensa impurtanta cun adattar
ils effectivs da selvaschina a lur quartiers d'enviern. Uschia na vegnan
ils quartiers d'enviern betg surexplotads, i vegnan evitadas grondas
perditas durant l'enviern ed i vegn reducida la quota da selvaschina
curdada. Cun ina chatscha consequenta vegnan dentant er sminuids resp.
impedids donns vi dal guaud e vi da culturas agriculas.
Augment dal dumber da chatschadras e da chatschaders - dapli
chatschadras
5'544 chatschadras e chatschaders (68 dapli che l'onn precedent) -
da quai 140 (118) chatschadras - èn sa participads a la chatscha auta.
977 u 17.6% dad ellas e dad els n'han gì nagin success da chatscha.
Gremi: uffizi da chatscha e pestga
Funtauna: rg uffizi da chatscha e pestga