A chaschun d'ina occurrenza d'infurmaziun a Landquart ha il post da
stab per l'egualitad da las schanzas dal chantun Grischun preschentà in
studi davart la lavur voluntara da las organisaziuns da dunnas dal
Grischun. Il studi "Gratuit, ma betg per nagut" mussa che l'engaschament
en uffizi d'onur è fitg derasà ed ha ina gronda impurtanza en il
Grischun.
Per l'emprima giada è vegnida analisada detagliadamain la dimensiun
e la valur da la lavur voluntara da las dunnas en in chantun da la
Svizra. Quant fitg che las Grischunas èn engaschadas en uffizis d'onur
en las 23 organisaziuns da dunnas las pli impurtantas, mussa il studi
dal post da stab per l'egualitad da las schanzas "Gratuit, ma betg per
nagut". Quest studi è vegnì preschentà il di da la lavur voluntara
decretà da la ONU, ils 5 da december 2008, a chaschun d'ina occurrenza
d'infurmaziun al Forum im Ried a Landquart. Sco referentas ospitantas
han pudì vegnir envidadas Lotti Latrous, Svizra da l'onn 2004, che
lavura en ils slums dad Abidjan, e Gabriella Baumann-von Arx, editura ed
autura da trais cudeschs davart Lotti Latrous. Cusseglier guvernativ
Claudio Lardi, schef dal departament d'educaziun, cultura e protecziun
da l'ambient, ha medemamain prendì part a l'occurrenza. En ses pled da
bainvegni ha el appellà a l'impurtanza da la lavur voluntara per la
societad. A Landquart è plinavant vegnida deliberada ina resoluziun che
pretenda dapli renconuschientscha e stima per la lavur voluntara. Er la
fundaziun Benevol è sa participada al di d'acziun.
Il studi mussa la dimensiun e l'impurtanza da la lavur d'utilitad publica
Passa 16'000 dunnas èn commembras d'ina da las organisaziuns da
dunnas dal Grischun u d'ina uniun da dunnas. Diesch organisaziuns han
protocollà durant in onn da gestiun il temp ch'è vegnì impundì per
prestar lavur d'utilitad publica; ellas ed ulteriuras 13 organisaziuns
han respundì in questiunari davart la structura da las organisaziuns,
davart il dumber da commembras, davart il rimnar donaziuns e davart las
activitads. Las datas èn vegnidas arrundadas e pon vegnir resumadas sco
suonda:
- 16'124 dunnas u 29% da las dunnas creschidas èn commembras d'ina da
las 23 organisaziuns da dunnas (senza uniuns da sport).
- 108'070 uras han las dunnas impundì durant in onn per lur lavur
d'utilitad publica en 23 organisaziuns da dunnas.
- 31 uras per onn investescha en media ina dunna ch'è activa en
in'organisaziun da dunnas.
- 127 uras per onn dovran en media las presidentas da las uniuns da
dunnas per lur engaschi. Las dunnas ch'èn en las suprastanzas en media
100 uras per onn.
- 5.6 milliuns francs importa la valur monetara da l'engaschament en
uffizi d'onur che vegn prestà da las dunnas durant in onn. Mintga dunna
activa desista - tras sia lavur voluntara - d'ina entrada da circa 1'500
francs per onn.
- 475'154 francs rimnan las dunnas en las 23 organisaziuns da dunnas
dal Grischun sco donaziuns per ina buna chaussa.
- 81% dals daners da donaziun van a favur da projects e
d'organisaziuns dal Grischun, la gronda part per projects da dunnas e da
famiglias. 18% dals daners da donaziun èn destinads a la Svizra, 1% a
l'exteriur.
L'engaschament en uffizi d'onur è fitg derasà en il Grischun.
Bundant in terz da la populaziun collavura en uffizi d'onur en
in'organisaziun. Ensemen cun il chantun Lucerna è il Grischun cun quai a
la testa da tut ils chantuns svizzers. Las dunnas s'engaschan fitg ferm
en l'uschenumnada lavur voluntara informala, q.v.d. en l'agid da buna
vischinanza u en l'assistenza d'uffants, da persunas attempadas e da
persunas impedidas. Ultra da quai surpiglian las dunnas anc adina 90
pertschient da la lavur da tegnairchasa e da famiglia (nunpajada). Il
studi "Gratuit, ma betg per nagut" na s'occupa dentant betg da quests
engaschaments, mabain da l'utilitad publica entaifer las organisaziuns,
q.v.d. da la lavur voluntara instituziunalisada.
Il studi "Gratuit, ma betg per nagut" na vul betg mo render visibla
la dimensiun da la lavur voluntara che vegn prestada da las dunnas
savens mo en il zuppà. El drizza il focus er sin sia impurtanza per la
societad. L'engaschament en uffizi d'onur da las dunnas merita dapli
attenziun, renconuschientscha e stima. Uniuns da dunnas gidan a promover
- cunzunt er en vitgs - la coesiun sociala ed èn ina part da la rait
communabla; ellas permettan - grazia a lur activitad da rimnar donaziuns
- numerus, mintgatant er pitschens projects e pitschnas activitads a
favur d'autras dunnas, d'uffants e da famiglias. Il grond potenzial
innovativ e creativ da la lavur voluntara vegn resguardà bler memia
pauc. En il Grischun èn organisaziuns da dunnas stadas piunieras en
blers secturs, sco en ils fatgs socials, en la furmaziun, en ils fatgs
da sanadad ed en la cultura. Numerusas instituziuns da noss chantun ston
vegnir attribuidas ad iniziativas da dunnas e d'organisaziuns da dunnas.
Tuttina è lur integraziun en las proceduras politicas da decisiun
manglusa. En il Grischun vegn er l'impurtanza d'in engaschament en
uffizi d'onur da las collavuraturas e dals collavuraturs per lur
interpresas renconuschida memia pauc. Quasi nunenconuschentas èn
l'appropriaziun da qualificaziuns centralas per l'activitad
professiunala tras lavur voluntara e sia stima (relevanta per il
salari), sco per exempel en il "dossier voluntariat svizzer".
Il studi "Gratuit, ma betg per nagut" po vegnir empustà tar il post
da stab per l'egualitad da las schanzas, Loestrasse 37, 7000 Cuira:
e-mail:
info@chancengleichheit.gr.ch u tel. 081 257 35 70
Gremi: post da stab per l'egualitad da las schanzas
Funtauna: rg post da stab per l'egualitad da las schanzas