Sin proposta dal cussegl da la banca duai l'organisaziun dal cussegl
da la banca chantunala grischuna daventar pli pitschna e pli effizienta
e vegnir adattada a las cundiziuns ed a las pretensiuns actualas en la
branscha da finanzas. La revisiun parziala correspundenta da la lescha
davart la banca chantunala grischuna è vegnida deliberada da la regenza
grischuna per la consultaziun. Tenor l'avis da la regenza duai il
cussegl da la banca chantunala vegnir reducì dad 11 a 7 commembras e
commembers. Plinavant duai il cussegl da la banca vegnir elegì tras la
regenza e betg pli tras il cussegl grond. La finala propona la regenza
d'abolir la giunta dal cussegl da la banca.
Sco organ suprem da la banca chantunala fixescha il cussegl da la
banca ils princips da la politica da fatschenta e metta il rom per
l'activitad commerziala. Plinavant ha el la surveglianza e la controlla
da la gestiun da la banca. La reducziun planisada dal dumber da las
commembras e dals commembers dal cussegl da la banca chantunala,
numnadamain dad 11 a 7, correspunda tenor la regenza als princips da
gestiun moderns che prevesan d'operar cun gremis pitschens ed
effizients. Ina regulaziun transitorica fin l'onn 2010 duai evitar ch'i
dettia intervenziuns en las periodas d'uffizi currentas dals cussegliers
da la banca.
La nova regulaziun che propona da laschar eleger la regenza il
cussegl da la banca è cumparegliabla cun la pratica vertenta tar autras
instituziuns, sco p.ex. tar la scola auta da tecnica ed economia, tar
ils servetschs psichiatrics dal Grischun, tar l'assicuranza d'edifizis
dal Grischun u tar l'institut d'assicuranza sociala dal Grischun. La
finala vegnan las incumbensas da la giunta dal cussegl da la banca
surpigliadas oz per gronda part preliminarmain da las cumissiuns da
strategia, da revisiun e da ristga - cumissiuns che sa cumponan
medemamain da commembers dal cussegl da la banca. Perquai n'è la giunta
dal cussegl da la banca betg pli necessaria en questa furma e duai pia
vegnir abolida. Tut questas adattaziuns en l'organisaziun da la banca
chantunala tegnan quint d'ina moda da lavurar effizienta areguard
l'economia da manaschi e rinforzan la responsabladad dals singuls
commembers dal cussegl da la banca. La consultaziun tar la revisiun
parziala da la lescha davart la banca chantunala grischuna dura fin ils
31 da matg 2008.
La regenza crititgescha l'ordinaziun federala davart
l'assicuranza da malsauns
La regenza grischuna refusa decididamain la revisiun parziala da
l'ordinaziun davart l'assicuranza da malsauns che vegn proponida da la
confederaziun. Il motiv per questa refusa èn cunzunt las prescripziuns
davart la concepziun da la planisaziun dals ospitals. Sch'ils criteris
da planisaziun proponids vegnan realisads, chaschuna quai - tenor la
regenza - in augment massiv dals custs e da la lavur administrativa dals
chantuns, senza ch'ils ospitals stuessan furnir lur prestaziuns en moda
pli economica. Ultra da quai cuntegna l'ordinaziun naginas regulaziuns
davart la dumonda, co ch'ils custs d'investiziun duajan vegnir integrads
en las pauschalas che sa drizzan tenor las prestaziuns. En sia resposta
da consultaziun supplitgescha la regenza perquai la confederaziun da
repassar cumplettamain il project e da far ina nova consultaziun.
Refusada decididamain vegn er la revisiun parziala da l'ordinaziun
davart il calcul dals custs e la registraziun da las prestaziuns tras
ils ospitals e tras las chasas da tgira en l'assicuranza da malsauns.
Tenor la regenza èn tranter auter las regulaziuns formuladas en moda
uschè averta ch'i n'è betg garantì ch'ils custs d'investiziun possian
vegnir resguardads en moda unitara en las pauschalas pro cas. Questas
ordinaziuns cuntegnan midadas ch'èn vegnidas proponidas en il sectur da
la finanziaziun dals ospitals, suenter che las chombras federalas avevan
concludì la revisiun da la lescha federala davart l'assicuranza da
malsauns durant la sessiun d'enviern 2007.
La regenza è cunter motos da l'aua
La revisiun da l'ordinaziun davart la navigaziun sin las auas
svizras, che vegn proponida da la confederaziun, vegn crititgada da la
regenza grischuna. Cun classifitgar las motos da l'aua sco bartgas da
sport e cun adattar ils standards ecologics da las bartgas da sport a
las directivas da la CE sajan pertutgads secturs ch'èn relevants per
l'ambient e per la segirezza, menziunescha la regenza en sia
consultaziun. Tar revisiuns precedentas saja vegnì guardà ch'ils
standards naziunals en chaussas da la segirezza e da la protecziun da
l'ambient na vegnian betg pegiurads. Cun applitgar il princip da
Cassis-de-Dijon e cun classifitgar las motos da l'aua sco bartgas da
sport e betg pli sco bartgas da divertiment vegnian dentant disfatgs
quests sforzs, cumbain ch'i na dettia naginas obligaziuns contractualas
da far quai. Motos da l'aua senza restricziun da la prestaziun dal motor
chaschunian grevezzas da canera ordvart dischagreablas ed emettian
substanzas nuschaivlas supplementaras en moda smesirada. Plinavant sajan
ellas er ina ristga per la segirezza da las persunas che fan bogn.
Las tariffas da contribuziun per la tgira da monuments vegnan
augmentadas
Las tariffas da contribuziun dal chantun Grischun per restaurar
monuments architectonics vegnan augmentadas. Quai ha concludì la
regenza, approvond la revisiun parziala correspundenta dal reglament per
pajar contribuziuns a las mesiras per la protecziun da la natira e da la
patria. En il sectur da la tgira da monuments vegn la tariffa dal
chantun auzada da 12,6 a 15 pertschient tar edifizis publics e da 16,8 a
20 pertschient tar edifizis privats. A medem temp vegn auzada la limita
da las contribuziuns chantunalas per object, e quai da 120'000 a 150'000
francs. Il motiv per quests augments è quel che la confederaziun ha
reducì massivamain ses meds finanzials en quest sectur ils ultims onns.
Ed en connex cun la nova concepziun da la gulivaziun da finanzas e da la
repartiziun da las incumbensas tranter la confederaziun ed ils chantuns
(NGF) vegn la confederaziun plinavant a midar ses agids finanzials en
contribuziuns globalas.
Da vischnancas e da regiuns
Val Müstair: Per la fusiun da las vischnancas da Fuldera, da Lü, da
Müstair, da Sta. Maria V.M., da Tschierv e da Valchava vegn garantida
ina contribuziun da promoziun dad 8'600'000 francs or dal fond da
gulivaziun da finanzas. La garanzia vala cun la resalva che las
vischnancas e ch'il cussegl grond concludian definitivamain la fusiun
fin il pli tard la fin da l'onn 2008.
Val Bregaglia: Per la fusiun da las vischnancas da Bondo, da
Castasegna, da Soglio, da Stampa e da Vicosoprano vegn garantida ina
contribuziun da promoziun da 5'500'000 francs or dal fond da gulivaziun
da finanzas. La garanzia vala cun la resalva che las vischnancas e ch'il
cussegl grond concludian definitivamain la fusiun fin il pli tard la fin
da l'onn 2009.
Andeer, Clugén, Pignieu: Per la fusiun da las vischnancas d'Andeer,
da Clugén e da Pignieu vegn garantida ina contribuziun da promoziun dad
1'225'000 francs or dal fond da gulivaziun da finanzas. La garanzia vala
cun la resalva che las vischnancas e ch'il cussegl grond concludian
definitivamain la fusiun fin il pli tard la fin da l'onn 2008.
Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns
Uniun "Grischun lain": A l'uniun "Grischun lain" vegn garantida ina
contribuziun da 300'000 francs per ils projects ch'èn previs l'onn 2008.
Uniun "circul da maschinas dal Grischun": Per stabilir
l'organisaziun vegni pajà a l'uniun "circul da maschinas dal Grischun"
in agid inizial da maximalmain 220'000 francs, e quai repartì sin ils
onns 2008 fin 2010. L'uniun "circul da maschinas dal Grischun" duai
vegnir sviluppada ad ina interpresa da servetschs moderna e
professiunala che ha la funcziun d'ina organisaziun agricula d'agid a
sasez.
Uniun "post da controlla da la lavur dal Grischun": L'uniun "post da
controlla da la lavur dal Grischun" (PCGR) vegn sustegnida l'onn 2008
cun ina contribuziun da 50'000 francs.
Projects da vias
La regenza ha approvà totalmain 5'785'000 francs per construir e per
sanar ils suandants trajects da vias:
- via dal Güglia: lavurs d'impressari, Tges Alva - Beiva
- via sursilvana: lavurs d'impressari, Caltgeras - access per
Schlans
- via dal pass dal Fuorn: lavurs da cuvrida entaifer il vitg da
Müstair
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun