La lescha generala davart la NGF grischuna va definitivamain en votaziun dumengia, ils 7 da mars 2010. Quai ha la regenza grischuna concludì a chaschun da sia ultima sesida. Ultra da quai ha ella adattà las disposiziuns executivas tar la lescha davart il sport da muntogna e da naiv. Qua tras survegnan las purschidras ed ils purschiders commerzials da sports d'enviern dapli pussaivladads. En ina consultaziun a la confederaziun è la regenza dal rest s'exprimida davart ils plans d'applitgar il princip da Cassis-de-Dijon en Svizra.
Fixà ils projects da votaziun dals 7 da mars 2010
La regenza grischuna ha fixà definitivamain la dumengia, ils 7 da mars 2010, sco data per votar davart la lescha davart la nova concepziun da la gulivaziun da finanzas e da la repartiziun da las incumbensas tranter il chantun e las vischnancas (lescha generala davart la NGF grischuna).
Quest di ha il pievel ultra da quai da votar davart ils suandants trais projects federals:
- conclus federal dals 25 da settember 2009 davart in artitgel constituziunal concernent la perscrutaziun vi da l'uman;
- iniziativa dal pievel dals 26 da fanadur 2007 "Cunter il maltractament e per ina meglra protecziun giuridica dals animals (iniziativa per in advocat dals animals)";
- midada dals 19 da december 2008 da la lescha federala davart la prevenziun professiunala per vegls, survivents ed invaliditad (LPP) (tariffa da conversiun minimala).
Nova regulaziun per purschidras e per purschiders commerzials da sports d'enviern
En il chantun Grischun duain las purschidras ed ils purschiders commerzials da sports d'enviern survegnir dapli pussaivladads per concepir lur purschidas. La regenza grischuna ha adattà las disposiziuns executivas tar la lescha davart il sport da muntogna e da naiv e mess en vigur quellas per ils 7 da december 2009.
Fin ussa stuevan per exempel hotelieras ed hoteliers avair ina scolaziun da manadra u da manader da turas cun gianellas, sch'ellas e sch'els faschevan ina tura cun gianellas cun lur giasts en il territori simpel e planiv. Talas restricziuns na portan nagins avantatgs per la segirezza dals giasts e n'èn betg cuntentaivlas. En las disposiziuns executivas adattadas vegn perquai extendida – en in rom giustifitgabel e raschunaivel – la definiziun dal "territori facil", nua ch'i na vegn betg pretendida ina scolaziun speziala. Uschia valan da nov er territoris libers sco facils, sch'els èn planivs e sch'i n'èn avant maun naginas spundas stippas e nagins laviners en in conturn da 200 meters; plinavant sto il privel da lavinas tenor il bulletin da lavinas esser pitschen (stgalim 1) u moderà (stgalim 2). Fin ussa eran talas turas pussaivlas mo sin sendas da viandar l'enviern marcadas ed avertas uffizialmain u en territoris per lung da questas sendas sco er sin lais schelads e dads libers uffizialmain.
In'ulteriura cumplettaziun concerna las magistras ed ils magisters da sport da naiv sco er las manadras ed ils manaders da turas cun gianellas cun ina scolaziun renconuschida. Da nov pon ellas ed els esser activs er sut il cunfin dal guaud en il territori liber fin ad ina pendenza da 25 grads, er sche quest territori na correspunda betg ad ina tura da l'inventari chantunal da variantas. La finala pon las magistras ed ils magisters da sport da naiv, che dastgavan esser activs fin ussa mo en il territori da pista segirà, includer en l'avegnir er rutas segiradas ch'èn marcadas cun mellen.
La regenza s'exprima davart ils plans d'applitgar il princip da Cassis-de-Dijon en Svizra
La regenza grischuna beneventa da princip las novas regulaziuns giuridicas che la confederaziun ha planisà per applitgar l'uschenumnà princip da Cassis-de-Dijon. Tenor quest princip duain products, ch'èn en circulaziun legalmain en l'UE, da princip er pudair vegnir importads en Svizra senza controllas precedentas. La confederaziun vul fixar la basa correspundenta en l'ordinaziun davart il metter en circulaziun products producids tenor prescripziuns tecnicas estras.
Sco che la regenza menziunescha en sia resposta da consultaziun, correspunda il sboz da l'ordinaziun la finala al resultat d'in lung process da furmaziun da l'opiniun politica. Qua tras fa la Svizra dentant in pass en in champ nov. Uschia na poi betg anc vegnir giuditgà dal tuttafatg, tge consequenzas che las novas regulaziuns vegnan ad avair per il cumportament da las consumentas e dals consuments, da las importadras e dals importaders sco er da las commerziantas e dals commerziants.
En il sectur da las substanzas chemicas pretenda la regenza tschertas precisaziuns. Tar las victualias è la regenza da l'avis che la nova procedura da permissiun, che prevesa disposiziuns generalas, saja cunvegnenta. Questa procedura n'è però betg anc verifitgada ed etablida. En spezial beneventa la regenza dentant che la confederaziun vegn a manar glistas davart ils products che n'han nagin access al martgà svizzer sco er davart las disposiziuns generalas ch'èn en vigur.
Da vischnancas e da regiuns
- St. Peter-Pagig e Peist: Il project "Meglieraziun generala da St. Peter-Pagig/Peist, project parzial averturas dal guaud" da las vischnancas da St. Peter-Pagig e da Peist vegn approvà. Als custs vegn garantida ina contribuziun da maximalmain 2'690'400 francs.
- Vuorz: La revisiun parziala da la planisaziun locala, concludida da las votantas e dals votants da la vischnanca da Vuorz ils 28 d'avust 2009, vegn approvada.
Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns
- Posts da cussegliaziun per dumondas da vita e da partenadi: La nova cunvegna da prestaziun tranter il chantun Grischun e la baselgia evangelica refurmada dal Grischun sco er la baselgia catolica dal Grischun concernent ils posts da cussegliaziun per dumondas da vita e da partenadi vegn approvada. Las baselgias chantunalas vegnan indemnisadas per quest intent cun ina contribuziun pauschala annuala maximala da mintgamai 120'000 francs.
Projects da vias
La regenza ha approvà totalmain 1'400'000 francs per construir e per sanar il suandant traject da via:
- via naziunala A28: lavurs d'impressari e da cuvrida, sviament da Saas
Chaussas persunalas
- Markus Feltscher, domicilià a Favugn, è vegnì elegì sco nov directur da l'assicuranza d'edifizis dal Grischun. El cumenza sia plazza il 1. da fanadur 2010 sco successur da Markus Fischer che va alura en pensiun.
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun