La regenza grischuna ha avert la consultaziun tar la revisiun totala
da la lescha d'energia dal chantun Grischun (LEG). Il sboz prevesa da
cuntanscher a lunga vista las finamiras d'ina "societad da 2000 watts".
Per quest intent duai en spezial vegnir meglierada successivamain
l'effizienza energetica d'edifizis novs e duain vegnir promovidas en
moda pli intensiva las energias regenerablas. En il senn d'ina funcziun
d'exempel duain ils edifizis dal chantun Grischun ademplir en il futur
standards energetics auts.
La politica d'energia globala è ina da las sfidas las pli grondas da
las generaziuns odiernas e futuras. Ils sforzs che vegnan fatgs sin
plaun internaziunal per far frunt a la midada dal clima portan ina
gronda dinamica en l'entir sectur da l'energia. Cun la revisiun totala
da la lescha d'energia vul il chantun Grischun prestar ina contribuziun
impurtanta per cuntanscher las finamiras da reducziun da la politica dal
clima. En il center dal sboz da la lescha stat la clera voluntad
d'utilisar las resursas d'energia en moda raziunala e persistenta, e
quai en emprima lingia cun reducir il consum d'energias fossilas e cun
remplazzar energias fossilas tras energias regenerablas.
La finamira è ina "societad da 2000 watts"
La regenza propona da prender en egl las finamiras d'ina "societad
da 2000 watts" e d'integrar explicitamain questa mira en la lescha.
Uschia sa suttametta il chantun ad ina politica d'energia che vul
reducir considerablamain il consum d'energia a lunga vista. Il chantun è
pia obligà da metter a disposiziun ils instruments necessaris e da
realisar las mesiras ch'i dovra per pudair cuntanscher las finamiras
correspundentas.
Ils elements ils pli impurtants da la nova lescha
d'energia
Var la mesadad da tut il consum d'energia d'ina chasada normala vegn
duvrada per stgaudar e per producir aua chauda. Il potenzial il pli
grond per reducir il consum d'energia sa chatta en ils edifizis sezs.
L'element central da la nova lescha prevesa da reducir pass per pass il
basegn d'energia termica maximalmain admissibel d'edifizis novs sco er
da fixar finamiras da reducziun correspundentas liantas per edifizis
existents. Gia a partir da l'onn 2011 duai il basegn d'energia termica
maximalmain admissibel d'edifizis novs importar 40 pertschient damain
che oz (quai correspunda circa al standard da MINERGIE senza
ventilaziun), a partir da l'onn 2015 50 pertschient damain (circa il
standard da MINERGIE actual) ed a partir da l'onn 2020 60 pertschient
damain (circa il standard da MINERGIE-P actual). Il consum d'energias
fossilas d'edifizis d'abitar existents duai vegnir reducì fin l'onn 2020
per 10 pertschient e fin l'onn 2035 per 25 pertschient en
cumparegliaziun cun oz. Plinavant duain 10 pertschient dal consum
d'energias fossilas dad oz vegnir remplazzads fin l'onn 2020 tras
energias regenerablas; fin l'onn 2035 duain quai esser 40 pertschient.
Ultra da prescripziuns correspundentas prevesa il sboz da la lescha
da cuntanscher questas finamiras principalmain cun agid d'impuls
finanzials a favur da sanaziuns dals edifizis e da lur indrizs tecnics.
Per cuntanscher las finamiras da reducziun fa la regenza quint ch'il
dumber da las sanaziuns cumplessivas d'edifizis, che vegnan
subvenziunadas, sto vegnir multiplitgà cun trais en l'avegnir.
Concretamain fixescha il sboz da la lescha ch'il chantun concedia
contribuziuns da promoziun per:
- sanaziuns cumplessivas d'edifizis;
- sanar ils indrizs tecnics dals edifizis (edifizis existents),
utilisond energias regenerablas (laina, sulegl, chalur da la terra e
dals conturns);
- edifizis novs ed edifizis novs da substituziun che han in
caracter exemplaric;
- meglierar il grad d'utilisaziun da process commerzials ed
industrials;
- remplazzar ils stgaudaments electrics tras indrizs che
utiliseschan energias regenerablas;
br>- indrizs energetics gronds d'impurtanza chantunala u
regiunala.
Il chantun sco exempel
Tenor la proposta da la regenza duain ils edifizis dal chantun sa
distinguer tras in'utilisaziun exemplarica ed effizienta da l'energia.
Concretamain duain edifizis chantunals novs ademplir a partir da l'onn
2011 il standard da MINERGIE-P e sanaziuns d'edifizis chantunals
existents il standard da MINERGIE actual. La funcziun d'exempel dal
chantun na duai betg mo vegnir observada tar la construcziun, mabain er
tar ils indrizs tecnics e tar il manaschi dals edifizis.
Ina legislaziun che s'orientescha als resultats
Il sboz da la revisiun totala da la lescha d'energia dal chantun
Grischun resguarda ils princips d'ina legislaziun che s'orientescha als
resultats. Il cussegl grond definescha las finamiras e fixescha ils pass
intermediars che ston vegnir observads en mintga cas sin la via a las
finamiras. La planisaziun da concepts d'energia e dal program politic
correspundent sco er la fixaziun da las mesiras èn chaussa da la
regenza. Ella elavura in concept d'energia da plirs onns che mussa, co
che las finamiras fixadas duain vegnir cuntanschidas. Il concept
cuntegna er ina bilantscha d'energia ed ina controlla dal success sco er
ina prognosa per il temp vegnint. Sch'i sa mussass che las finamiras na
vegnissan betg cuntanschidas, stuessan las mesiras vegnir adattadas per
curreger il svilup.
Consequenzas finanzialas e persunalas
Per pudair cuntanscher las finamiras da l'emprima perioda da
planisaziun da 5 onns, las qualas èn definidas en il sboz da la lescha,
fa la regenza quint a partir da l'onn 2011 cun 12 milliuns francs ad onn
per finanziar ils programs da promoziun. Quai èn var trais giadas dapli
meds da promoziun che quai ch'il plan da finanzas vertent preveseva.
Cunzunt per sanaziuns termicas d'edifizis ston vegnir mess a disposiziun
dapli meds finanzials. Ulteriurs meds finanzials dovri per promover
energias regenerablas sco er per extender las purschidas da
cussegliaziun e da furmaziun supplementara. Collià cun quai è er in
augment dal persunal.
Ils documents da consultaziun tar la revisiun totala da la lescha
d'energia dal chantun Grischun pon vegnir consultads sin la pagina
d'internet da l'uffizi d'energia e da traffic (
www.aev.gr.ch ) sut la rubrica "actual". La
consultaziun dura fin ils 9 d'october 2009.
Infurmaziuns:
- cusseglier guvernativ Stefan Engler, schef dal departament da construcziun,
traffic e selvicultura, tel. 081 257 36 01
- Ernst Bachmann, manader da l'uffizi d'energia e da traffic, tel.
081 257 36 21
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun