La regenza grischuna approvescha l'orientaziun generala da la
revisiun da la lescha davart il CO2 che vegn proponida da la
confederaziun. En quest connex sustegna ella ina politica activa per la
protecziun dal clima. En emprima lingia duai vegnir sbassada la svapur
dals gas ch'èn nuschaivels per il clima. A medem temp sto la Svizra
s'adattar a las midadas che sa mussan. La lescha davart il CO2 è in
element central da la politica svizra dal clima. Las mesiras che vegnan
prendidas en Svizra tras in diever spargnus e raziunal da l'energia,
cunzunt en ils secturs dals edifizis e dals vehichels, reduceschan la
dependenza da la Svizra da combustibels e da carburants da l'exteriur.
En quest connex pon ins far quint a lunga vista er cun avantatgs
essenzials per la Svizra sco lieu da perscrutaziun e sco plazza
economica. En sia resposta da consultaziun formulescha la regenza
dentant er resalvas considerablas davart la rolla e davart las
consequenzas per il chantun, davart l'execuziun sco er davart l'intent
d'applicaziun dal retgav or da la taxa da CO2.
Mess en vigur la revisiun da la lescha davart las advocatas ed ils advocats
La regenza grischuna metta en vigur per il 1. d'avrigl 2009 la
revisiun parziala da la lescha davart las advocatas ed ils advocats.
Tranter auter vegnan regladas da nov l'indemnisaziun da las advocatas e
dals advocats per defensiuns uffizialas e per represchentanzas legalas gratuitas sco er
l'indemnisaziun da partida en proceduras giudizialas. Il cussegl grond aveva approvà
la revisiun parziala ils 21 d'october 2008. Il termin da referendum è scadì ils 28 da
schaner 2009. Entaifer quest termin n'èn vegnids inoltrads nagins referendums.
Ensemen cun l'entrada en vigur da la lescha ha la regenza relaschà
l'ordinaziun davart la calculaziun da l'onurari da las advocatas e dals
advocats (ordinaziun d'onurari) correspundenta. Ina part essenziala è la
fixaziun da l'autezza da l'onurari per la represchentanza legala
gratuita e per la defensiun uffiziala. Quel vegn fixà a 200 francs per
ura, quai che correspunda a la media da las tariffas d'indemnisaziun en
auters chantuns.
Ils parcs natirals dal Grischun duain survegnir dapli meds finanzials dal chantun
Il chantun Grischun vul augmentar sias contribuziuns finanzialas a
favur dals parcs natirals regiunals biosfera Val Müstair, parc Ela e
parc Beverin retroactivamain per il cumenzament da l'onn 2009. La
regenza grischuna ha concludì d'adattar la contribuziun chantunala e da
l'augmentar da nov a 100 pertschient. Il schaner 2008, a chaschun da
l'approvaziun dals dus emprims projects grischuns da parcs, era vegnida
fixada ina colliaziun da la contribuziun chantunala da 60 pertschient
cun l'import da la contribuziun federala.
Il motiv per l'augment è quel, che las contribuziuns federalas
concedidas il settember 2008 èn bainquant pli bassas che quai ch'ellas
eran vegnidas budgetadas da las instituziuns ch'èn responsablas per ils parcs e che
quai ch'il chantun aveva spetgà. L'adattaziun ch'è vegnida fatga pussibilitescha ch'ils
meds finanzials dal chantun ch'èn reservads per ils parcs pon vegnir exaurids.
Da vischnancas e da regiuns
Val S. Pieder: La regenza approvescha il project "Rempars cunter
crudada da crappa a la via da Peil" da la vischnanca da Val S. Pieder.
Als custs vegn garantida ina contribuziun da maximalmain 124'100 francs.
Trin: La revisiun parziala da la constituziun communala da la
vischnanca da Trin, concludida a chaschun da la radunanza communala dals
3 d'october 2008, vegn approvada.
Igis: Il plan d'areal "Plan da quartier da la staziun", concludì da
la vischnanca dad Igis ils 19 da december 2008, vegn approvà.
Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns
Tgira da monuments: Il chantun sa participescha cun totalmain
304'400 francs vi da differents projects da la tgira da monuments.
Sustegnidas vegnan la restauraziun da la chasa d'abitar "Lagler" a
Riom-Parsonz, la restauraziun dals "Devon House/Palazzi" e da la "Casa
parrocchiale" a Puschlav sco er la restauraziun da la baselgia
evangelica a Bravuogn.
Projects da vias
La regenza ha approvà totalmain 4'851'000 francs per construir e per
sanar ils suandants trajects da vias:
- via da Breil: lavurs d'impressari, Patnasa
- via da Sursaissa: lavurs d'impressari, punt da la Val Suorda
- via sursilvana da la vart dretga dal Rain: lavurs d'impressari, Castrisch - Glion
- via da Riein: lavurs d'impressari, Galogn - Riein
- access a la via taliana: lavurs d'impressari, punt dal Rain posteriur a Ziràn
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun