Durant la sessiun d'avrigl vegn il cussegl grond a stuair tractar
ina fatschenta fitg voluminusa e cumplexa, la nova concepziun da la
gulivaziun da finanzas e da la repartiziun da las incumbensas tranter il
chantun e las vischnancas (NGF grischuna).
La cumissiun dal cussegl grond per politica da stadi e strategia è
s'occupada intensivamain e per part er en moda cuntraversa da questa
materia en quatter sesidas d'in entir di che han gì lieu en
preschientscha da cusseglier guvernativ Martin Schmid. Quest project ha
principalmain l'intenziun da concepir - en moda effizienta,
transparenta, gista e controllabla - sco er da rinforzar la gulivaziun
da las resursas tranter las vischnancas ch'èn finanzialmain pli fermas e
quellas ch'èn finanzialmain pli deblas, da mitigiar las grevezzas da las
vischnancas e dal chantun ch'èn sproporziunadas e che na pon betg vegnir
influenzadas directamain, d'augmentar la libertad d'agir e l'atgna
responsabladad da las vischnancas e dal chantun, da detretschar uschè
bain sco pussaivel las incumbensas ed ils currents da finanzas tranter
il chantun e las vischnancas, d'ademplir las incumbensas communablas
restantas en moda confurma al stgalim e da las indemnisar en moda
orientada a la prestaziun, d'eliminar ils impediments ch'i dat anc en
connex cun fusiuns da vischnancas.
La cumissiun renconuscha la necessitad da detretschar generalmain
las incumbensas tranter il chantun e las vischnancas. La cumissiun
renconuscha er il basegn da refurmar en moda cumplessiva la gulivaziun
da finanzas vertenta. Tschertas adattaziuns en plirs secturs èn tenor
l'avis da la cumissiun ina premissa indispensabla per dumagnar en moda
adequata las sfidas dal futur. La cumissiun è persvadida che las
finamiras surordinadas da la politica da stadi - sco il rinforz da las
vischnancas e dal chantun, la simplificaziun da las proceduras da
decisiun, l'adempliment da las incumbensas sin quels plauns statals
ch'èn ils pli adattads per quai - possian vegnir cuntanschidas mo cun sa
basar sin ina vista globala, sco quella che furma la basa dal concept
general da la NGF. Giavischs e particularitads ston per gronda part
tschessar. Ma igl è er vegnì fatg attent a singuls puncts debels dal
project. En quest connex èsi impurtant ch'in rapport davart
l'efficacitad da la gulivaziun da finanzas infurmeschia periodicamain
quant enavant che las finamiras èn vegnidas cuntanschidas e skizzeschia
er las mesiras ch'ins po prender per meglierar eventualmain la
situaziun.
Sa basond sin questas enconuschientschas propona la cumissiun
unanimamain al cussegl grond d'acceptar la fatschenta. En la debatta
detagliada che ha gì lieu entaifer la cumissiun, n'è la cumissiun betg
pli sa preschentada cun las retschas uschè serradas sco a chaschun da la
debatta d'entrar en materia. Propostas da maioritad e da minoritad hai
dà pertutgant plirs secturs, numnadamain ils fatgs socials, la dumonda
da la responsabladad dal chantun, il sectur da las persunas cun
impediments, il territori linguistic, la scola, la tgira d'uffants
cumplementara a la famiglia, las vias entaifer ils vitgs, la protecziun
da l'ambient, projects da construcziun en il sectur da tgira e.u.v. Per
resumar conferma la cumissiun respectivamain la maioritad da la
cumissiun dentant per gronda part las propostas da la regenza ch'èn
cuntegnidas en la missiva.
Gremi: cumissiun per politica da stadi e strategia
Funtauna: rg cumissiun per politica da stadi e strategia