L'uffizi forestal prenda l'onn internaziunal da la biodiversitad, proclamà da l'ONU, sco chaschun per demussar, co ch'i vegnan realisadas mesiras per promover la biodiversitad en il guaud. A l'orientaziun da las medias dals 24 da zercladur 2010 vegn declerada la tgira dals spazis da viver da las giaglinas taus a maun da l'exempel dal territori Stretg en vischinanza da las vischnancas da Laax e Flem. Questas mesiras han d'ina vart la finamira da mantegnair il spazi da viver da la giaglina taus che vala sco spezia d'utschels periclitada. Da l'autra vart è quest tip da guaud spezial cun sias pretensiuns variadas er in simbol per blers tips da guaud da muntogna. Uschia servan las stentas per tgirar ils spazis da viver da las giaglinas taus er a las numerusas autras spezias da plantas e d'animals dal guaud da muntogna.

La biodiversitad simbolisescha la diversitad natirala. Latiers tutgan spazis da viver intacts, la ritgezza da spezias sco er l'amplezza genetica entaifer las singulas spezias. En il guaud grischun vegnan ils interess da la biodiversitad tractads tuttina sco autras funcziuns dal guaud sco per exempel la producziun da laina u la protecziun cunter privels da la natira. Grazia a la cultivaziun dal guaud planisada cun quità ed en moda prospectiva va l'utilisaziun da laina a pèr cun las mesiras a favur da la biodiversitad. Quai sa mussa en spezial tar la tgira da spazis da viver per la giaglina taus periclitada. Quasi 40 % da l'effectiv svizzer da questa spezia d'utschels vivan en il chantun Grischun. Perquai sustegna l'uffizi forestal dal Grischun projects per meglierar il spazi da viver da questa spezia en il rom dal program per promover la biodiversitad.
 
Selvicultura natirala
Spezialmain effectiva per mantegnair la biodiversitad è la decisiun dal servetsch forestal per metodas natiralas per cultivar il guaud. Questas metodas vegnan applitgadas en la gronda part dal chantun Grischun. La selvicultura natirala collia l'utilisaziun dal guaud cun ils interess da la protecziun da la natira. Caracteristicas èn las lavurs cun las spezias da plantas localas, la renovaziun dals effectivs dal guaud cun agid da la regiuvinaziun natirala (quai vul dir per regla senza plantaziuns), il tractament cun quità da spezias da plantas raras, er sch'ellas n'èn betg impurtantas economicamain, ed il laschar enavos laina morta en il guaud.

La planisaziun per il svilup dal guaud ch'è vegnida introducida en il rom da la revisiun totala da la lescha chantunala davart il guaud l'onn 1996 ha chaschunà che las pretensiuns al guaud èn vegnidas resguardadas en moda sistematica en l'entir territori chantunal. Ultra da l'effect da protecziun cunter privels da la natira, da la producziun da laina, dal turissem, da l'agricultura e da la chatscha cumpiglian questas pretensiuns er la protecziun da la natira e da la cuntrada. Circa in onn avant la terminaziun da la planisaziun per il svilup dal guaud ch'è vegnida realisada en las regiuns, dispona il chantun Grischun d'in program equilibrà per promover la biodiversitad en il guaud. Da princip pon vegnir differenziads dus tips da mesiras:

• promoziun en il rom da surfatschas che vegnan designadas explicitamain sco surfatschas da prioritad natirala;
• promoziun secundara en il rom da mesiras ch'èn en emprima lingia drizzadas ad autras finamiras che a la protecziun da la natira; la tgira dal guaud da protecziun, l'utilisaziun da la laina e la promoziun da la biodiversitad sa laschan savens cumbinar fitg bain ina cun l'autra.

Endrizzà 15 reservats da guaud natiral
Ina part da las surfatschas da prioritad natirala han la finamira da garantir il svilup natiral dal guaud. En questas surfatschas che vegnan numnadas "reservats da guaud natiral" vegni desistì tant da l'utilisaziun forestala sco er da l'eventuala utilisaziun agricula. En ils ultims 4 onns èn vegnids endrizzads en il Grischun 15 reservats da guaud natiral cun ina surfatscha totala da bundant 3'200 hectaras.

Main enconuschentas fin ussa èn las activitads en connex cun l'autra part da las surfatschas da prioritad natirala. En questas surfatschas vegnan promovidas tschertas valurs natiralas cun agid da mesiras sistematicas. I sa tracta en spezial da:

• mantegnair guauds da lareschs;
• revalitar e mantegnair guauds da chastagners en las vals dal sid;
• promover guauds da ruvers sco er spezias da plantas raras, sco p.ex. taisch e fritga selvadia;
• revalitar urs dal guaud;
• tgirar spazis da viver da giaglinas taus.

Exequidas vegnan questas mesiras tras ils manaschis forestals locals. La confederaziun ed il chantun sa participeschan als custs en la dimensiun da 70 %. Dapi l'onn 2008 fan las mesiras per promover la biodiversitad part da la cunvegna da program "Biodiversitad en il guaud" tranter la confederaziun ed il chantun Grischun. En quella èn fixads la dimensiun da las mesiras sco er il sustegn finanzial tras la confederaziun. Per l'onn 2010 stattan a disposiziun meds finanzials federals e chantunals da totalmain 2'285'000 francs per la biodiversitad dal guaud.


Infurmaziuns:
- cusseglier guvernativ Stefan Engler, schef dal departament da construcziun, traffic e selvicultura, tel. 081 257 36 01
- Reto Hefti, selvicultur chantunal, uffizi forestal dal Grischun, tel. 081 257 38 51


Gremi: uffizi forestal
Funtauna: rg uffizi forestal