La regenza grischuna ha concludì da cuntinuar per 4 onns cun il program d'acziun "grischun en moviment". Ultra da quai ha la regenza constatà che l'iniziativa chantunala dal pievel "Fermas vischnancas – in ferm chantun" è reussida ed ha formulà sia posiziun negativa davart l'iniziativa da cumissiun concernent la "disposiziun transitorica cumplementara tar l'introducziun da la finanziaziun dals ospitals".
Il program d'acziun "grischun en moviment" vegn prolungà per ulteriurs 4 onns
Il chantun Grischun cuntinuescha er ils proxims 4 onns cun il program d'acziun "grischun en moviment". Quai ha concludì la regenza grischuna, ed ella ha approvà il concept davart la planisaziun detagliada e davart la realisaziun dal program "Pais saun en il Grischun 2012–2015".
Il program è vegnì lantschà l'onn 2008 per impedir che adina dapli uffants e giuvenils hajan surpais. Sin basa dals emprims resultats positivs dal project "grischun en moviment" e pervia da las consequenzas gravantas dal surpais per la sanadad e per l'economia publica cunvegni – tenor l'avis da la regenza – da prolungar il program per 4 onns. Fin ussa han pudì vegnir realisads tut ils 18 projects parzials planisads. Uschia han per exempel 47 pertschient da las vischnancas fatg part dals projects parzials "Cupitgarola" u "Scola en moviment".
En la segunda fasa dal program ils onns 2012 fin 2015 èn previs totalmain 21 ulteriurs projects. Per realisar "grischun en moviment" tenor il plan vegnan budgetads custs totals da circa 4 milliuns francs per questa fasa. La promoziun da la sanadad Svizra sa participescha previsiblamain cun ina contribuziun da totalmain 880'000 francs al project. Cunquai che l'organisaziun vertenta dal program è sa cumprovada, duai ella vegnir mantegnida. La responsabladad ha l'uffizi da sanadad.
L'iniziativa chantunala dal pievel "Fermas vischnancas – in ferm chantun" è reussida
L'iniziativa chantunala dal pievel "Fermas vischnancas – in ferm chantun" è reussida cun 4'084 suttascripziuns valaivlas. Quai ha constatà la regenza grischuna.
L'iniziativa constituziunala, inoltrada ils 10 da matg 2011, è vegnida redigida en furma d'ina proposta generala. Ella pretenda che la constituziun chantunala e la legislaziun sajan da concepir uschia ch'il chantun survegnia ina structura adattada per il futur cun ina repartiziun raschunaivla da las incumbensas. Per quest intent dovri ina refurma territoriala cumplessiva che resguarda differents princips.
Resguardond ils termins legals vegn l'iniziativa surdada al departament da finanzas e vischnancas per l'ulteriura elavuraziun en il rom dals conclus da princip da la regenza.
Cunter las disposiziuns transitoricas cumplementaras previsas per introducir la finanziaziun dals ospitals
La regenza grischuna refusa l'iniziativa da cumissiun concernent la "disposiziun transitorica cumplementara tar l'introducziun da la finanziaziun dals ospitals". Sco quai che la regenza scriva en sia posiziun a la cumissiun per segirezza sociala e sanadad dal cussegl dals chantuns, n'è ella betg d'accord cun il sboz preschentà e supplitgescha insistentamain la cumissiun da desister senza cumpensaziun dal project.
La regenza chapescha bain ils quitads che las chombras federalas fan davart il svilup pussaivel da las premias sco consequenza da la nova finanziaziun dals ospitals. Ella è dentant da l'opiniun che la regulaziun previsa n'è ni pratitgabla ni adequata, damai ch'enconuschientschas cumprovadas davart las consequenzas per l'autezza da las premias tras la realisaziun da la nova finanziaziun dals ospitals pon vegnir preschentadas sfurzadamain il pli baud en il segund onn suenter las avair introducì.
Ultra da quai renviescha la regenza al fatg che la grevezza supplementara dals chantuns respectivamain dals pajataglias e dals assicuraders da malsauns ubain da las persunas che pajan premias a favur da las persunas cun in'assicuranza supplementara – che sa resulta tras la nova finanziaziun dals ospitals – saja vegnida discutada pli detagliadamain e prendida en cumpra en il parlament federal. Da midar ussa posteriuramain las "reglas da gieu" davart l'introducziun da la nova finanziaziun dals ospitals cuntradi al princip da la segirezza giuridica e da la cuntinuitad giuridica.
Da vischnancas e da regiuns
- Luzein: Per il project "Lavuratori communal da Luzein" da la vischnanca da Luzein vegn garantida ina contribuziun da maximalmain 384'000 francs.
- Tusaun: Il project "Basa principala da Tusaun" da la vischnanca da Tusaun vegn subvenziunà cun maximalmain 330'000 francs.
- Vaz sut: Il project "Avertura dal guaud alp da Vaz" da la vischnanca da Vaz sut vegn approvà. Als custs vegn garantida ina contribuziun da maximalmain 1'721'900 francs.
- Segl: La revisiun parziala da la planisaziun locala da la vischnanca da Segl, ch'è vegnida concludida ils 18 da november 2010, vegn approvada.
- Tschappina: La revisiun parziala da la planisaziun locala da la vischnanca da Tschappina dals 15 da favrer 2011 vegn approvada.
Projects da vias
La regenza ha approvà totalmain 1'141'000 francs per construir e per sanar il suandant traject da via:
- via dal Güglia / dal Malögia: lavurs d'impressari, Mot – Sur Gonda
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun